Deze Nobelprijskandidaat zou vandaag 90 geworden zijn

#DvdW: deze Nobelprijskandidaat zou vandaag 90 geworden zijn

De Indonesische schrijver Pramoedya Ananta Toer Foto ANP

door Pieter Steinz

Hij was de grootste prozaschrijver van Indonesië en een gedoodverfd Nobelprijskandidaat. Tegenwoordig zijn er nog maar weinigen die Pramoedya Ananta Toer (1925-2006) lezen. Vandaag zou hij negentig geworden zijn.

Het is opvallend dat de Javaan Pramoedya Ananta Toer – die opgroeide in Nederlands-Indië, waar hij de Radiovakschool in Surabaya doorliep; die zijn romandebuut De vluchteling (1950, over een anti-Japanse Javaanse rebel) in Nederlandse gevangenschap schreef; die zijn beroemde roman Corruptie (1954, over een ambtenaar die schippert met zijn geweten) tijdens een verblijf in Nederland publiceerde; en die bovendien meermaals voor de Nobelprijs werd genomineerd – dat die Pramoedya in het land van zijn voormalige kolonisators nauwelijks lezers heeft.

Overigens was dat in zijn eigen land lange tijd niet veel beter, aangezien de schrijver wegens communistische sympathieën van 1965 tot 1980 gevangenzat op het eiland Buru en zijn werk daarna regelmatig verboden zag. De censuur van dictator Suharto gold zelfs Pramoedya’s Karya Buru-vierluik Aarde der mensen / Kind van alle volken / Voetsporen / Het glazen huis (1980-1988), hoewel dit magnum opus het verhaal vertelt van een Javaanse jongen die zich ontwikkelt tot een antikoloniale nationalist.

Pramoedya is altijd een politiek geëngageerd schrijver geweest, maar twee van zijn veelvertaalde late romans zijn historisch: het zevenhonderd bladzijden tellende epos De stroom uit het noorden (1979), over de strijd tegen de Portugezen in de 16de eeuw, en de novelle Meisje van het strand (1985), waarin hij aan de hand van het levensverhaal van zijn grootmoeder de verwerpelijkheid van het gearrangeerde huwelijk illustreerde.

Meer afleveringen van deze ‘Dagkalender van de Wereldliteratuur’ zijn te vinden op het literatuurblog ‘The Global Reader’.

NRC

Pieter Steinz zit op Twitter.

No comments voor Pramoedya als enkel:

       

Een paar jaren geleden alweer was er een docu over hem op TV.

Jammer genoeg nooit opgenomen op de recorder. Kon me een scene herinneren, dat hij zijn huisvuil in een emmertje bracht naar het achter/opzij van zijn huis gelegen stortplaatsje op een veldje en hij het daarna in de fik deed. Wat een schitterende scene vond ik dat: een groot schrijver, die zijn eigen vuil weg bracht en er niet te belazerd voor was.....Ondanks zijn huisarrest, steeds een man van standing gebleven.