vrijdag 10 juli 2009 door Elske Schouten
Megawati is geen gentleman
Eindelijk: in elk geval één van de verliezers van afgelopen woensdag heeft zijn nederlaag erkend. Gisteravond belde Jusuf Kalla vóór de camera’s naar SBY om hem te feliciteren met zijn verkiezingsoverwinning. Zijn huidige baas bedankte hem en bood hem zelfs een post aan in zijn volgende kabinet. Maar Kalla gaat ‘pulang kampung’, terug naar zijn dorp, liet hij de president weten.
Megawati blijft voorlopig nog in de ontkenningsfase. Net als Kalla, aanvankelijk. Terwijl woensdagavond alle quick counts - die gewoonlijk vrij accuraat zijn - lieten zien dat SBY onmogelijk nog van een overwinning af te houden was, bleven Jusuf Kalla, Megawati en hun running mates nog stug volhouden dat daar niets van kon kloppen.
Kalla liet weten ‘geshockeerd’ te zijn door de resultaten, maar was er ‘van overtuigd’ dat de resultaten in het echt niet zo dramatisch zouden uitvallen. Hij was ‘nog steeds optimistisch’. En ’s avonds hield Prabowo Subianto een boze persconferentie waarin hij zei dat er op grote schaal was gefraudeerd, dat dit een ‘pseudo-democratie’ is, en dat quick counts verboden zouden moeten worden.
In het Engels riep hij de buitenlandse pers op om nog niet te schrijven dat Yudhoyono had gewonnen, wat velen inmiddels op hun websites al hadden gedaan. En hij haalde een of ander obscuur ‘internationaal peilingbureau’ aan dat zou hebben gevonden dat Megawati en hij hadden gewonnen. Megawati zelf was intussen nog niet in het openbaar verschenen en liet het vuile werk aan haar running mate over.
Ik sprak er vandaag over met een paar mensen, en die hadden geen goed woord voor Ibu Mega over. ‘Kepala keras’, hardhoofdig, werd ze genoemd. En bodoh, stom. Ook vond een taxichauffeur dat ze ‘geen gentleman’ was. Kalla daarentegen, had ‘het goede voorbeeld gegeven’.
Voor Megawati is het blijkbaar nog te moeilijk om te erkennen dat ze is uitgespeeld. Inmiddels zijn het niet alleen meer de ‘partijdige peilingbureaus’ die laten zien dat SBY wint: ook de KPU die 10 pct van de stemmen heeft geteld, heeft SBY op 62 procent staan. Wereldleiders hebben Yudhoyono al gefeliciteerd. Volgens waarnemers waren de verkiezingen ‘grotendeels free and fair’. En zelfs als er toch grootschalige fraude is gepleegd, zouden ongeveer 12 miljoen van de stemmen voor Yudhoyono ‘nep’ moeten zijn geweest om zijn overwinning in één ronde ongedaan te maken. Zelfs Ibu Mega heeft zo’n getal niet genoemd.
Waarschijnlijker is dat zij zegt de officiële uitslag te willen afwachten omdat ze hoopt dat men tegen die tijd niet meer van haar verwacht dat ze Yudhoyono nog gaat feliciteren. Dat schijnt ze ook niet te hebben gedaan toen hij haar versloeg in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in 2004. Megawati zou nog altijd niet kunnen verkroppen dat Yudhoyono, die dankzij een ministerschap in haar kabinet weer in de politieke spotlight kwam te staan, het toen tegen haar opnam in de presidentsverkiezingen. Dat ze bij een campagnegebeurtenis een maand of twee geleden leek te weigeren hem de hand te schudden, haalde toen uitgebreid het nieuws.
Met haar weigering om SBY nu openlijk te feliciteren, laat Megawati een kans liggen om op een chique manier van het toneel te verdwijnen. Aangenomen wordt dat zij zich echt niet nóg eens zal laten vernederen in 2014, en dat dit dus haar laatste poging was om opnieuw president te worden. Eigenlijk was dit al één verkiezing te veel: voor democratieminnende burgers compromitteerde ze zich door in zee te gaan met Prabowo, die verdacht wordt van mensenrechtenschendingen. En al haar beloftes tijdens de verkiezingscampagne vestigden vooral de aandacht op wat ze níét heeft gedaan tijdens haar eerste presidentsschap. Het zou jammer zijn als dit icoon van de reformasi straks de geschiedenis ingaat als kleinzieligerd die niet tegen haar verlies kan.
NRC