Door het broeierige weer van de afgelopen dagen waande ik me even terug in Indonesië

Door het broeierige weer van de afgelopen dagen waande ik me even terug in Indonesië

Wim Boevink– 13:48, 2 juni 2018


Wim Boevink

KLEIN VERSLAGZwoel, heerlijk woord. Onze meidagen waren dat een beetje. Broeierig. Nu is juni aangebroken en terwijl ik dit schrijf regent het al een tijdje gestaag. Toch is de warmte niet helemaal verdwenen. Hij loert op de achtergrond, is nog voelbaar. Hij kan ons elk moment weer bespringen.
U krijgt 5 artikelen van Trouw cadeau. Dit is nummer 1 .
Onbeperkt onze artikelen lezen? Digitaal Basis € 2.50 per week.

Herinnering aan de tropen.

Indonesië, West-Java, Banten, het district Lebak. Inderdaad, het district van Douwes Dekker.

Maar dit is 1983.

Antropologisch veldwerk bij de Baduy, een animistisch volk in de moeilijk toegankelijke zuidelijke heuvels. Locatie: Gunung Tunggal. Een projectnederzetting - een kamp - van hutten met rieten daken op het terrein van een oude rubberplantage. Geen elektriciteit, geen stromend water. Mijn dagboeknotities beginnen vaak zo.

24 september. 'Als de zon achter de heuvelrug verdwijnt, steekt de wind even op. Het is een hete dag geweest en dat betekent dat de regens spoedig zullen komen. Er trekken bij vlagen al wolkenvelden door de lucht, maar er valt geen regen uit.'

Naderend onweer
29 september. 'Het wordt almaar heter. Tegen de avond betrekt de hemel en een verkoelende wind steekt op. In het duister is het gerommel van een naderend onweer te horen, afgewisseld met weerlichten in de verte. 'Het zal spoedig regenen', zegt Mukhsin, de projectmedewerker, voor de zoveelste keer.'

1 oktober. 'De wind stak op en blies wolken zand door de tuintjes. Boven de heuvelruggen in de verte verzamelde zich een onweer. Loodgrijze wolkenflarden kwamen snel naderbij. Een Toyota-jeep verdween onder weerlichten en donderslagen. De regen bleef uit.'

7 oktober. 'Vrijwel iedere namiddag steekt nu de wind even op en brengt snel donderwolken dichterbij. Tegen de avond wordt het heter en drukkender, rondom rommelt en weerlicht het. Maar vaak blijft de bevrijdende regen uit. Dan neem ik de benauwde hitte mee in mijn lakenzak en val zwetend in slaap.'

Verwachtingsvol
9 oktober. 'Het onweer komt naderbij. We staan buiten, verwachtingsvol. Tevergeefs.'

14 oktober. 'Het hoost. De harde rode aarde verandert in glimmende klei waarop het regenwater spat en zich in bruingele stroompjes een weg naar beneden zoekt. Een gordijn van water slaat oorverdovend neer vanaf het zinken dak van Mukhsins huis. De verkoeling is van korte duur. De hitte keert al snel terug.'

23 oktober. 'Ik wil Indonesië verlaten. Het land, het klimaat, het ongedierte, het vliegt me naar de strot. Ik vervuil hier. Ik heb steeds minder vuil nodig om me vervuild te voelen.'

Tot zover enkele passages uit het dagboek.

Culturele shock
De tropen, de hitte, de vochtigheid hadden me in een maand tijd gesloopt. Ik beleefde een culture shock, verdroeg de geuren niet meer, het eten, de mensen, en vluchtte naar Bogor, naar een jaren dertig-villa waar een Indo-Chinese gastvrouw me opwachtte met een schoon bed, een koele kamer, vers geschilde mango en bier in de ijskast.

Het veldwerk bij de Baduy pakte ik na een week weer op, maar nooit vergeet ik dat smachten naar verkoeling, de drukkende hitte onder dat zinken dak, de modder. Een regenbui in de broeierige warmte is genoeg om het weer op te roepen.

Trouw