Bronnen: zie voorwoord.
De Bali Djagaraga oorlogen:
In 1846 was het alweer zover.
De Balinese vorsten waren niet genegen het Nederlandse gezag te erkennen en in 1846 werd een expeditie door de Nederlanders op touw gezet naar Singaradja.
Eerder al had de vorst van Boeleleng openlijk geweigerd schadevergoeding te betalen omdat een Nederlands schip door zijn onderdanen was geplunderd en het Nederlandse gezag was beledigd.
Juli 1846 landde een legermacht van 1800 man voorzien van 9 stuks geschut en ondersteund door 30 marine schepen op de noordkust van Bali, alwaar zij stuitten op de zwaar verdedigde linie van Djagaraga, welke uit 4 redoutes bestond van elk 3,5 meter hoog en een 8 meter diepe gracht, terwijl het geheel nog eens door een 4 meter dikke wal van bamboe en klei was omgeven. Achter dit stonden 60 stukken geschut opgesteld en naar schatting 8000 man met geweren en lansen bewapend.
Onverrichterzake trokken de Nederlandes terug naar Java.
In juni 1848 keerde het Nederlandse leger wederom terug en ditmaal met 2400 manschappen, 50 schepen, 22 stukken geschut, genie- en geneeskundige troepen en alles onder leiding van gen.maj. C. van der Wijck.
Bij Djagaraga kwam het tot een slag die 3 uren duurde en daarna trokken de Nederlandse troepen zich weer terug: munitie was op, mannen uitgeput.
Een klein jaar later trok het leger wederom op naar Djagaraga en ditmaal onder leiding van de vuurvreter Tuan Matjan Michiels en hij was commandant van de grootste legermacht ooit in Indië te velde gebracht:
10.000 man troepen, hulptroepen, marinepersoneel, 90 schepen, 24 stukken geschut en genisten voorzien van explosieven en een slopende belegering van Djagaraga volgde met gevechten tot in de omringende sawa's.
Binnen 3 weken werden al 2000 man teruggebracht naar Java wegens verwondingen, tropenziektes en uitputting.
Maar Michiels slaagde waar de vorige commandanten faalden en de vorsten van Djagaraga staakten de strijd doch niet verslagen.
Ze erkenden de Nederlandse oppermacht maar bleven eigen baas.
Bovendien vertrokken alle koloniale troepen weer van het eiland.
Michiels zelf werd aan het eind van de campagne getroffen door vijandelijk vuur en overleed aan de gevolgen van amputatie van zijn rechterbeen.
Persoonlijke noot:
Uiteraard waren er nog meer schermutselingen op Bali, maar dat waren meer slachtpartijen als oorlogen en bovendien in andere jaargangen na 1870. (Circa de eeuwwisseling van de 19de naar de 20ste eeuw toe.)
Ik vraag me af hoeveel toeristen, die in het huidige Bali Denpasar airport voet op de grond zetten weten, wat er zich daar op die grond heeft afgespeeld en hoeveel lokaal bloed daar heeft gevloeid?
Quote:
De residentie van Raja I Dewa Agoeng Djambe, Vorst van Kloengkoeng in Den Pasar werd na dertig dagen bestormd. Toen de Nederlandse troepen het paleis, "Puri" genaamd, naderden storten de in het wit geklede vrouwen van de vorst zich met krissen en lansen op de aanvallers. Velen droegen kinderen op de arm of zuigelingen op de rug.
De Raja liet zich in witte crematiekleding op een draagstoel naar buiten brengen. Hij droeg schitterende sieraden en een kris. De stoet die hem begeleidde bestond uit de hovelingen, de paleiswacht, de Hindoeïstische priesters, vrouwelijke familieleden, zijn kinderen en zijn gevolg, allen in het wit gekleed en met bloemen in het haar.
Op dertig meter van de Nederlandse troepen steeg de Raja uit zijn draagstoel. Op een teken van de vorst stootte een priester zijn kris in het hart van de vorst. Daarop volgden de vrouwen en hovelingen elkaar neer te steken. Sommigen wierpen zich in hun kris. De vorstelijke familie heeft de Nederlanders niet de eer gegund hen te doden. Een geweerschot deed nu ook de aan de grond genagelde Nederlanders in actie komen, zij schoten met machinegeweren en kanonnen op de in het wit geklede menigte die uit de paleispoort stormde. Balinese vrouwen dreven de spot met hun aanvallers door goudstukken en sieraden in het gezicht van de Nederlanders te werpen en werden daarna point blanc neergeschoten.
Het nationaal archief heeft beelden van de slachtoffers van Perang Poepoetan / Badung / Denpasar.
(Zorg dat er een kotsemmertje naast je ligt.)
Ik vraag me af hoevelen weten waarom het vliegveld van Bali Ngurah Rai is genoemd?
Gusti Ngurah Rai:
Ngurah Rai studeerde in zijn jonge jaren aan de Nederlandstalige lagere school. Daarna ging hij naar de hogere school in Malang. Hij kreeg ook Nederlandse militaire training bij de Militaire Kadettenschool te Gianyar op Bali en in Magelang in Centraal-Java.
Meer weten? Even googelen maar.
Deel 5 en laatste deel volgt.
do 25 feb 2010 - 12:48