Boek over Molukkers in Zeeland 1951-2006

Middelburg - Studie Naar Molukkers In Zeeland Ziet Levenslicht

MuMa en Zeeuws Archief presenteren boek over geschiedenis Zeeuwse Molukkers


Tegen hun zin en die van de Nederlandse regering kwamen in 1951 zo’n 12.500 Molukkers, voornamelijk ex-KNIL-militairen en hun gezinnen, naar Nederland. Tijdelijk. Zo snel als de situatie in Indonesië het toeliet, zouden ze weer teruggaan. Verspreid over Nederland werden ze zo lang ondergebracht in ‘woonoorden’. Ook in Zeeland. Maar het liep anders…

Henk Smeets en Corzas Nanuruw deden onderzoek naar de geschiedenis van die Molukkers die onderdak kregen in Zeeland. En die hier voor een deel tot op de dag van vandaag nog steeds wonen.

De resultaten van het onderzoek zijn beschreven in een lijvig boek, dat op 30 maart 2010 in het Zeeuws Archief en in aanwezigheid van Freek de Jonge gepresenteerd wordt aan Commissaris van de Koningin Karla Peijs, de heer L.L.J. Siegers namens de Molukse gemeenschap in Zeeland en aan de burgemeesters van Middelburg, Veere en Vlissingen.



Indonesië wilde de Molukse militairen niet
Op 29 december 1949 droeg Nederland de soevereiniteit over aan de federale staat Indonesië. Toen die staat vervangen werd door een eenheidsstaat, werd op Ambon de Republiek der Zuid-Molukken (RMS) uitgeroepen.

Veel Molukse militairen voelden zich niet langer veilig. Enerzijds omdat ze sympathiseerden met de RMS, anderzijds vanwege hun steun aan het voormalige koloniale bestuur. Ze wilden graag terug naar de Molukken om daar gedemobiliseerd te worden, maar de Indonesische regering liet ze er niet toe, bang dat ze de RMS zouden gaan versterken. Ook alternatieve bestemmingen, zoals Nederlands Nieuw-Guinea, accepteerde de Indonesische regering niet.


Dan maar tijdelijk naar Nederland…
Om uit de impasse te komen en internationale complicaties te vermijden, besloot de Nederlandse regering om de 12.500 Molukse voornamelijk ex-KNIL militairen en hun gezinnen ‘tijdelijk’ naar Nederland te halen (1951).

Over een toekomst in Nederland was en werd niet nagedacht. Het was de bedoeling dat de Molukkers zo snel mogelijk weer terug zouden gaan naar Indonesië. Integratie werd niet beoogd en zelfs tegengewerkt. Tijdelijke huisvesting volstond.


Tijdelijk werd permanent
Maar het liep anders. Ruim 58 jaar later zijn ze nog altijd in Nederland. En hun kinderen en kleinkinderen ook. In het boek ‘Molukkers in Zeeland, 1951-2009’ doen de onderzoekers Henk Smeets en Corzas Nanuruw verslag van de geschiedenis van de Molukkers die in Zeeland terecht kwamen. Aanvankelijk werden zij in achttien ‘woonoorden’ ondergebracht, vanaf 1960 in woonwijken, dichter bij de Nederlandse samenleving. Voor de zeshonderd Molukkers op Walcheren werden wijken gebouwd in Middelburg, Oost-Souburg en Koudekerke en in Vlissingen werden gespreid woningen aangeboden.


Van leven in Zeeland naar Zeeuws elan
De studie beschrijft hoe de Molukkers gastvrij in Zeeland werden ontvangen, maar ook hoe de verhoudingen daarna gecompliceerder werden. Het ontslag uit militaire dienst verstoorde voor lange tijd de relatie met de overheid. In Zeeland leidde dit onder meer tot taai verzet van de belangenorganisatie PNMS, met kamp Westkapelle als thuisbasis. Maar ook onderling ontstonden conflicten.

De Molukkers verschenen in het straatbeeld, op scholen, als werknemer bij bedrijven en als lid van Zeeuwse sportverenigingen. Tijdens de Watersnoodramp werkten ze mee aan de versterking van de dijken. Toch was niet alles pais en vree. Enkele keren kwam het tot massale vechtpartijen in Middelburg en Vlissingen.

De meeste Molukkers in Zeeland waren aanhangers van RMS-president Manusama. Tweede generatie jongeren uit Oost-Souburg kozen eind jaren zestig voor de anti-imperialismebeweging. Na de kapingen (1975-1977) gingen de Zeeuwse Molukkers zich meer oriënteren op de omringende samenleving. Dat leidde tot wat de auteurs ‘Zeeuws elan’ noemen: het doorbreken van de vroegere afhankelijkheid, het nemen van initiatief en het zoeken naar samenwerking.


Presentatie resultaten in Zeeuws Archief
De studie is een samenwerkingsproject van het Zeeuws Archief en het Museum Maluku (voorheen Moluks Historisch Museum) en werd financieel mogelijk gemaakt door de Provincie Zeeland en de gemeentebesturen van Middelburg, Veere en Vlissingen.

De resultaten van het onderzoek naar de geschiedenis van de Zeeuwse Molukkers gedurende de periode 1951 tot 2009, worden op dinsdag 30 maart 2010 gepresenteerd in het Zeeuws Archief. Het programma ziet er als volgt uit:

17.00 17.30 17.35 17.50 18.05 18.10 18.20 18.25 19.30

Ontvangst met koffie en thee Welkomstwoord door drs. Roelof Koops, directeur Zeeuws Archief Toelichting op het onderzoek door drs. H. Smeets Bijdrage van Freek de Jonge Aanbieding eerste exemplaar aan Commissaris van de Koningin Karla Peijs, de heer L.L.J. Siegers namens de Molukse Gemeenschap in Zeeland en aan de burgemeesters van Middelburg, Veere en Vlissingen Reactie van mevrouw Karla Peijs Afsluiting door drs. H. Akihary, directeur Museum Maluku Hapje en drankje Einde programma

Cultuurnet
woensdag, 24-03-2010
persbericht geplaatst door Zeeuws Archief, Middelburg

Doelgroep: algemeen publiek, scholieren / studenten , specifieke bezoekersdoelgroep

Auteur(s): Henk Smeets & Corzas Nanuruw
ISBN: nog onbekend


Het boek 'Molukkers in Zeeland, 1951-2009' wordt uitgegeven door het Zeeuws Archief en MUMA, het Museum Maluku.
Het is verkrijgbaar bij beide instellingen en bij De Drvkkery in Middelburg.