Jan Sloot: Hoe God verscheen in Papoea

Presentatie boek over 50 jaar Franciscanen in Papua



De ex-pater Jan Sloot (74) zal op 29 april in Alverna (gemeente Wijchen) zijn boek Hoe God verscheen in Papoea presenteren. Het boek vertelt het verhaal van de Nederlandse Franciscanen in Papua in het voormalig Nederlands Nieuw-Guinea. Het bestrijkt de periode 1937-1987. In deze 50 jaar hebben in totaal 106 Nederlandse Franciscanen kortere of langere tijd als missionaris in Papua gewerkt. Het vertrek van de eerste missionarissen in één van de laatste dagen van 1936 vormde het begin van een avontuur, een religieuze expeditie naar een land waarvan de betrokkenen slechts een vage voorstelling hadden. Dat gold ook voor wat ze in Nieuw-Guinea gingen doen.

Nieuw missiegebied in Nieuw-Guinea
Op 29 december 1936 vertrokken zes Nederlandse Franciscanen naar een nieuw missiegebied, het toenmalige Nederlands Nieuw-Guinea, dat tegenwoordig Indonesisch gebied is. Het was een volstrekt onbekend gebied, en ze waren allen zonder enige ervaring. De enige voorbereiding was een medische missie-cursus, die zeer goed van pas bleek te komen. Vijftig jaar hebben de Nederlandse Franciscanen in Papua gewerkt, totdat ze in 1987 hun werk overdroegen aan de Indonesische Franciscanen. Het was een tijdvak van ingrijpende veranderingen, zowel op kerkelijk en theologisch als op politiek gebied. De eerste missionarissen gingen op weg in een tijdperk van een nog vanzelfsprekend geacht kolonialisme. Westerse cultuur en christendom gingen hand in hand. De meer dan honderd Nederlandse Franciscanen werkten in Nieuw-Guinea als timmerman of als rondtrekkend pastor, als boer of als bisschop, als antropoloog of als piloot. In 1942 kregen de Nederlandse Franciscanen in Papua te maken met de Tweede Wereldoorlog, met de Japanse bezetting en de internering van alle missionarissen als gevolg. Daarna trad de onafhankelijkheidsbeweging in Indonesië openlijk aan de dag.

Overgang naar Indonesische provincie
Nadat de Nederlandse regering in december 1949 akkoord gegaan was met de Indonesische onafhankelijkheid met uitzondering van Nieuw-Guinea, volgde een periode van intensieve bemoeienis vanuit Nederland met deze laatste kolonie. Maar in 1963 volgde onder internationale druk alsnog de overdracht van het gebied aan de Republik Indonesia. Missie en kerkopbouw zijn door deze politieke verwikkelingen beïnvloed. Ten tijde van deze overdracht vond bovendien het Tweede Vaticaans Concilie plaats. Door de visie op kerk en missie die op dit concilie ontwikkeld werd, veranderden ook de opvattingen van de missionarissen omtrent hun rol in de plaatselijke kerk. De invloed van Vaticanum II, de veranderde politieke verhoudingen (de overgang van Nederlandse kolonie naar provincie van de Republik Indonesia), en een groeiend besef van de eigen franciscaanse spiritualiteit hebben in dit proces een grote rol gespeeld. Hoe God verscheen in Papoea is een gedegen onderzoek naar een interessante, roerige fase uit de Nederlandse en Indonesische geschiedenis. In deze studie wordt de geschiedenis van de Nederlandse Franciscanen in Papua beschreven als een groei in veranderend missiebesef, een overgang van klassieke missionaris naar medebroeder in een Indonesische broederschap. Jan Sloot is toegevoegd staflid van het Franciscaans Studiecentrum. Hij is gespecialiseerd in de geschiedenis van de Nederlandse Franciscanen.


Zie ook: Recentie van Joop Sierat over het boek van Jan Sloot
- themapagina: Zeventig jaar Franciscanen in Papua

Papuaerfgoed