19 sept. 2010, Apeldoorn: Portret van een oermoeder. Beelden van de njai in Ned.-Indië

Portret van een oermoeder. Beelden van de njai in Nederlands-Indië

19 september 2010, vanaf 16.00 uur

Art-Café Sam Sam, Van Kinsbergenstraat 17, 7311 BL Apeldoorn
In samenwerking met Stichting Indisch Erfgoed en boekhandel De Plantage.


Eenmaal neergestreken als soldaat, planter of ambtenaar in Nederlands-Indië kreeg de Europeaan te maken met het tekort aan Europese vrouwen. Om toch zijn lustgevoelens te kunnen bevredigen of een thuisgevoel te creëren, koos hij ervoor samen te wonen met een Indonesische, Chinese of Japanse vrouw.

Deze vrouw die njai werd genoemd, stelde haar leven in dienst van haar partner. Ze baarde zijn kinderen en bracht hen groot. Al die tijd dat ze in concubinaat leefde, was ze haar lot niet zeker. Ze kon naar haar kampong worden teruggetuurd wanneer haar partner naar Europa terugkeerde of wanneer hij een Europese bruid trouwde. Of ze werd als een meubelstuk overgedaan aan een collega-Europeaan. Veelal wachtte haar uiteindelijk de anonimiteit zonder haar kinderen ooit terug te zien.

Als gevolg daarvan kenden veel kinderen en kleinkinderen het bestaan van hun eigenlijke moeder of grootmoeder niet. In de Indische gemeenschap sprak men er niet over. Het was een taboe. Totdat Reggie Baay (1955), zelf kleinkind van een njai, hierover ging publiceren. Met zijn roman De ogen van Solo (2006) richtte hij een literair monument voor deze vrouw op. Voor zijn boek De njai. Het concubinaat in Nederlands-Indië (2008) interviewde Baay haar kinderen en kleinkinderen en legde de verborgen geschiedenis van rechtsongelijkheid, verdriet, economische afhankelijkheid, schijnheilige publieke moraal en seksuele slavernij vast.

Op zijn zoektocht stootte Baay op unieke foto’s van de koloniale samenleving vanuit het perspectief van het concubinaat. In Portret van een oermoeder. Beelden van de njai in Nederlands-Indië (2010) vertelt hij de levensverhalen van deze vrouwen en hun verwanten en illustreert hij hun lotgevallen met onbekend fotomateriaal. Tevens bevat het boek een overzicht van de geschiedenis van de fotografie in Nederlands-Indië.

Op 19 september 2010 organiseert boekhandel De Plantage in samenwerking met de Stichting Indisch Erfgoed vanaf 16.00 uur in Art-Café Sam Sam, Kinsbergenstraat 17 in Apeldoorn, een middag over dit aspect in de Nederlands-Indische geschiedenis. Emeritus bijzonder hoogleraar in de Koloniale en Postkoloniale Cultuur- en Literatuurgeschiedenis (UvA) Bert Paasman leidt deze middag in, waarna Reggie Baay ingaat op zijn boek Portret van een oermoeder. Beelden van de njai in Nederlands-Indië.

De entree is gratis. U bent van harte welkom.





19 september 2010, vanaf 16.00 uur

Art-Café Sam Sam

Van Kinsbergenstraat 17

7311 BL Apeldoorn

T 055-5211632

www.artcafesamsam.nl

Indisch Erfgoed toont portret van oermoeder
door Bert Felix. donderdag 16 september 2010 | 06:23



De omslag van het boek van Reggy Baay.


APELDOORN - Levensverhalen van inheemse vrouwen die in Nederlands-Indië met een Europese man samenleefden, staan zondag centraal tijdens een middag in artcafé SamSam. De organisatie is in handen van Stichting Indisch Erfgoed en boekhandel De Plantage. Het tekort aan Europese vrouwen in de voormalige Nederlandse kolonie werd opgevuld door inheemse vrouwen, met wie de Europese man al of niet tijdelijk koos samen te leven.


De vrouwen werden njai genoemd, stelden hun leven in dienst van hun partners, baarden hun kinderen en brachten die groot. Al die tijd waren ze hun lot niet zeker. Ze konden naar hun dorp worden teruggestuurd als hun partners naar Europa terugkeerden of wanneer zij een Europese bruid trouwden.

In de Indische gemeenschap sprak men er niet over. Tot Reggie Baay (1955), zelf kleinkind van een njai, hierover ging publiceren. Hij legde de verborgen geschiedenis van rechtsongelijkheid, verdriet, economische afhankelijkheid, schijnheilige publieke moraal en seksuele slavernij vast.

In het boek Portret van een Oermoeder, beelden van de njai in Nederlands-Indië (2010) vertelt hij de levensverhalen van deze vrouwen en illustreert hij hun lotgevallen met onbekend fotomateriaal.

De middag begint met een inleiding van Bert Paasman, emeritus bijzonder hoogleraar in de Koloniale en Postkoloniale Cultuur- en Literatuurgeschiedenis. Daarna gaat Baay in op zijn boek.

De bijeenkomst, georganiseerd door boekhandel De Plantage in samenwerking met de Stichting Indisch Erfgoed, begint om 16 uur in Art-Café SamSam, Van Kinsbergenstraat 17. De entree is gratis. Belangstellenden zijn van harte welkom.

Stentor