XTC voor asperges en donuts

XTC voor asperges en donutsdonderdag 02 april 2009 | 07:19 | Laatst bijgewerkt op: donderdag 02 april 2009 | 07:25


Nog even en het aspergeseizoen gaat weer van start.

Officieel pas half april, maar zo her en der in de winkels zie je het witte goud al blinken. De aspergekwekers mikken op een mooie paasverkoop. Gelijk hebben ze.

Ik kon niet wachten en heb ze al gegeten. Heerlijk hoor, met een gekookt aardappeltje, gesmolten boter, eierkruim, gehakte peterselie en gegrilde beenham. En niet te vergeten, een snufje nootmuskaat. Ik vind dat de culinaire compositie compleet maken, maar er zijn ook tegenstanders. 'Géén nootmuskaat over mijn asperges', roepen zij gruwend. Vandaar dat in de betere aspergerestaurants de ober aan tafel komt met het raspje. Ergens begrijp ik de weerstand wel. Wij hebben de neiging over uiteenlopende groenten nootmuskaat te strooien, waardoor alles zo'n typisch Hollands smaakje krijgt. Of je nou sperziebonen, bloemkool, broccoli, schorseneren, spinazie of aardappelpuree eet, dáár is die smaak weer. Het lijkt wel of we er een beetje aan verslaafd zijn. Helemaal ondenkbaar is dat niet. Maar bij die subtiele, frisse asperge past dat notige nu juist zo goed. Wel vers geraspt graag, want dat is zoveel geuriger dan het voorgemalen spul uit een potje. En op het laatste moment toevoegen! Kook je het mee, dan wordt nootmuskaat bitter.

Dat wij zo scheutig zijn met deze specerij, heeft te maken met ons koloniale verleden. Onze voorvaderen hadden de nootjes voor het opscheppen, toen zij nog heer en meester waren over de Molukken. De Vereenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) had het wereldmonopolie op nootmuskaat bedongen en verdiende er een vermogen aan. Op andere eilanden, waar ze minder controle over de oogst hadden, hakten ze de 'Myristica fragrans', zoals deze tropische boom officieel heet, genadeloos om. Orders van bovenaf. Ze gunden het verder niemand. Dat is ook de reden waarom muskaatnoten nog altijd een wit poederige buitenkant hebben. De nootjes werden met kalk behandeld, zogenaamd om ze tegen parasieten te beschermen. Maar in werkelijkheid verloren ze daarmee het vermogen te ontkiemen, zodat ze niet konden uitgroeien tot een nieuwe boom.

Een andere specerij, foelie, is trouwens afkomstig van dezelfde boom, die perzikachtige vruchten draagt. Foelie is het rode vlies dat tussen het vruchtvlees en de noot in zit. Gedroogd wordt het bijvoorbeeld gebruikt in kippensoep.

Tegenwoordig komen de meeste muskaatnoten uit het Caribisch gebied. Inderdaad, daarheen verscheept door de Hollanders. Samen met de slaven, die onderweg van de noten aten, daar redelijk high van werden en even hun ellendige bestaan konden vergeten.

Nootmuskaat bevat het licht hallucinerende safrol en elemicine. Het werkt alleen bij overmatig gebruik, dus geen zorgen. De stoffen zitten in de olie-achtige adertjes van de noot en werden vroeger gebruikt bij de productie van xtc (ecstacy).

Ik kan er niets aan doen, maar ik moet elke keer grinniken als ik in Amerikaanse politieseries weer een 'officer', liefst van 'narcotics', een donutshop binnen zie lopen. Aan die gefrituurde deegringen met gat kun je dus écht verslaafd raken. De goede bevatten namelijk een flinke dosis nootmuskaat. Hoewel, je moet wel ongeveer een eetlepel binnen krijgen om effect te merken. Volgens onderstaand recept bak je met een halve theelepel nootmuskaat ongeveer een dozijn donuts. Voor een eetlepel moet je toch wel een kleine honderd van die dingen naar binnen werken. Don't try this at home.

BNdeStem