Hoe het hoofd van een Rockefeller in een vuurtje verdween

Carl Hoffman - Savage Harvest



Non-fictie William Morrow/Harper Collins; 322 pagina’s
Hoe het hoofd van een Rockefeller in een vuurtje verdween

Een intrigerend boek over de roemruchte verdwijning van Michael Rockefeller in Nieuw-Guinea is in Nederland nagenoeg onopgemerkt gebleven.
Door: Daan Dijksman 13 december 2014, 02:00



Overgrootvader John D. moet goed zijn geweest voor zo'n duizend miljoen, vooral in de olie verdiende, dollars. Hij staat te boek als de (relatief) rijkste man aller tijden. John D.'s kleinzoon Nelson R. bracht het tot gouverneur van de staat New York en vicepresident van de VS. Dit najaar verscheen over hem een turf van een boek, nog uitputtender en definitiever dan de maar liefst tien biografieën die daaraan voorafgingen.

Het is Nelson R.'s zoon over wie dit voorjaar een even intrigerend als (althans bij ons) onterecht onopgemerkt boek verscheen. In het land van herkomst van auteur en beschreven hoofdpersoon, werd Savage Harvest van Carl Hoffman zo ongeveer de hemel ingeprezen. Het werd in het Duits vertaald, maar niet in het Nederlands.


Kannibalistische koppensnellers

Michael C. Rockefeller was een twintiger toen hij in rook opging aan de zuidkust van wat bij ons toen nog Nederlands Nieuw-Guinea heette, onder omstandigheden die zijn verdwijning stempelt tot een van de meest roemruchte ooit.

Vooral de versie waarin de telg van Amerikaanse (geld)adel tijdens zijn jacht op oerprimitieve kunst beland zou kunnen zijn in de kookpotten van kannibalistische koppensnellers heeft een stortvloed aan meer en vooral minder serieuze boeken en journalistieke producties veroorzaakt.

De jonge Rockefeller verdween in een gebied waarvan de bewoners nog goeddeels in het Stenen Tijdperk leefden. En dat is eigenlijk nog zo, zo heeft de auteur van het boek in kwestie aan den lijve mogen ervaren.

Het was een Nederlandse ambitie geweest die bevolking naar een hoger beschavingsplan te brengen en van het altruïstische van die doelstelling had Den Haag onder de bezielende leiding van onze minister van Buitenlandse Zaken, Joseph Luns, ook geprobeerd de internationale politiek (en dan met name Washington) te overtuigen. Want alleen Amerika had in theorie druk kunnen uitoefenen op Indonesië en ons kunnen behoeden voor een smadelijke aftocht uit Hollandia, gevolgd door het opgeven van Nieuw-Guinea aan Soekarno.

De dood van de jonge Rockefeller (mogelijkerwijs veroorzaakt door koppensnellers op wie onze zegenrijke beschavingsintenties kennelijk geen vat hadden gekregen) zou wereldwijd - maar vooral in het voor ons zo cruciale Amerika, waar de naam Rockefeller zo ongeveer als bij ons royalty klinkt - ernstig afbreuk kunnen doen aan de geloofwaardigheid van onze koloniale beschavingsambitie.

Verdrinking kwam Den Haag beter uit dan het aanstootgevende koppensnellersscenario. Misschien is er dan ook sprake van verdringing die maakt dat de naam van Michael Rockefeller niet eens meer valt in onze eigentijdse geschiedschrijving. Er verscheen een aantal biografieën van de belangrijkste Nederlandse protagonisten in de kwestie Nieuw-Guinea, maar de naam van Michael Rockefeller ontbreekt in de recente studie over de toenmalige premier De Quay en dat geldt ook voor de pillen over Luns en de diplomatieke toponderhandelaar inzake Nieuw-Guinea, Van Roijen.

   
=============================



lees meer bij Volkskrant over het boek Savage Harvest (ondertitel: A Tale of Cannibals, Colonialism, and Michael Rockefeller's Tragic Quest for Primitive Art) , de diplomaat Carel Jan Schneider, de schimmige schemerwereld in het Asmat-gebied, de schipbreuk, tv-programma 'Andere Tijden', Pater Von Peij, en het kannibalisme...

boek bestellen? google op Savage Harvest Carl Hoffman