Wat gebeurde er op de omgekochte migrantenboot?
Australië heeft mensensmokkelaars betaald om rechtsomkeert te maken met hun vluchtelingenboot. Premier Tony Abbott ontkent noch erkent dat dergelijke praktijken plaatsvinden. 'We laten geen middel ongebruikt om de komst van illegale immigranten te stoppen'. Wat gebeurde er op de migrantenboot?
Door: Martine Steenvoort 15 juni 2015, 11:45 Bron: AFP, AP, Reuters
Wil je als migrant naar Australië: no way!
De Australische premier Tony Abbott heeft dé oplossing voor de 'vreselijke tragedie' op de Middellandse Zee. Hij raadt de EU-lidstaten zijn No Way-aanpak aan: alle migrantenboten tegenhouden en terugsturen (+).
De Australische grensbewaking zou eind mei omgerekend ruim 25.000 euro betaald hebben aan de zeskoppige bemanning van een vluchtelingenboot. Die keerde vervolgens met de 65 asielzoekers aan boord terug naar Indonesië, maar het vaartuig liep vast op een rif bij het afgelegen eiland Rote.
De passagiers, onder wie kinderen en een zwangere vrouw, waren afkomstig uit Bangladesh, Sri Lanka en Birma. Momenteel zijn ze ondergebracht in een klein hotel in de oostelijke Indonesische stad Kupang. De bootmigranten hebben daar bevestigd dat het bootpersoneel werd betaald.
'Nadat de bemanning het geld in handen had genomen, werd hen verteld twee kleinere boten te pakken en terug naar Indonesië te varen', vertelt de Indonesische politiechef Hidayat aan persbureau AFP. Hij had het geld - 100-dollarbiljetten verpakt in zes plastic zakken - gezien en nageteld. 'Ik zag het geld met mijn eigen ogen. Dit is de eerste keer dat ik hoorde dat Australische autoriteiten bootbemanningsleden betaalt.'
Nazmul Hasan, een Bengaalse migrant die optreedt als woordvoerder van de groep vluchtelingen, vertelt aan AFP dat zij het voorval op de boot als een nieuwe koers in het vluchtelingendrama ziet. 'Toen we de kapitein vroegen waarom onze reis niet naar Australië werd voortgezet, vertelde hij ons dat hij geld had gekregen van de Australische autoriteiten.'
Zondag bevestigde VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR dat Australië mensensmokkelaars heeft betaald voor het laten omkeren van de vluchtelingenboot. Volgens James Lynch van de UNHCR moesten de 65 migranten na de betaling overstappen op een boot van de douane, waar ze vier dagen verbleven voordat ze op twee andere boten overstapten en terug naar Indonesië werden gestuurd.
Omstreden asielbeleid
De conservatieve regering in Australië staat bekend om zijn strenge asielbeleid. Het land ziet al jarenlang bootvluchtelingen arriveren, die via Indonesië of rechtstreeks vanuit Sri Lanka de gevaarlijke oversteek proberen te maken. Ze komen vaak binnen op Christmas Island, de Australische versie van het Italiaanse Lampedusa.
In 2013 won premier Tony Abbott de Australische verkiezingen met als belangrijkste belofte 'de vluchtelingenboten te stoppen'. Zijn populariteit is sindsdien flink gedaald, maar zijn immigratiebeleid wordt nog steeds door een groot deel van de Australiërs gesteund. Abbott beweert dat sinds december 2013 geen bootvluchteling voet aan wal heeft gezet. Zijn regering is niet van plan het beleid te wijzigen. Hij zei afgelopen vrijdag dat zijn land 'vastberaden is ervoor te zorgen dat illegale boten niet naar Australië komen'.
Sinds 2014 handelt Australië op zee asielaanvragen af. Deze snelle asielprocedure is internationaal zeer omstreden. De vluchtelingen worden op zee vastgehouden, zonder de mogelijkheid een advocaat in te schakelen, in hoger beroep te gaan of met familie te spreken. Australische marineschepen speuren actief naar bootjes met vluchtelingen.
Vorige maand zijn al meer dan 3600 vluchtelingen aangekomen in Indonesië, Maleisië en Thailand. Duizenden zwerven nog rond op zee en de Verenigde Naties waarschuwen dat de tijd voor deze groep begint te dringen.
Banden Australië en Indonesië
Het voorval maakt de betrekkingen tussen Australië en Indonesië er niet beter op. De relatie tussen de twee buurlanden is nog maar net aan het herstellen, nadat Indonesië eerder dit jaar twee Australiërs had geëxecuteerd.
'Het Australische asielbeleid heeft een nieuw dieptepunt bereikt', reageerde de Indonesische minister van Buitenlandse Zaken, Armanatha Nasis, afgelopen weekend. Zijn Australische collega Julie Bishop beschuldigde Indonesië vandaag vervolgens van 'lakse grenscontroles'.
Ook de oppositie in Australië wil duidelijkheid over de kwestie. Een woordvoerder van de Labor-partij waarschuwde dat het betalen van mensensmokkelaars een aanzuigende werking kan hebben. Het is volgens de zegsman niet de bedoeling dat douaneboten worden gezien als 'drijvende pin-automaten'.
Volkskrant