Indië herdenking 2016

Burgemeester plaatst Indië-herdenking in teken verzoening

Door Johan Bos op 15 augustus 2016 om 15:58, in de categorie Algemeen.

“Op een avond als deze realiseer ik mij des te meer, dat ik tot een bevoorrechte generatie Nederlanders behoor. Een generatie die nooit aan den lijve een oorlog heeft ondervonden”, zei burgemeester Mirjam van ’t Veld zondagavond tijdens de jaarlijkse herdenking bij het Indië monument in het Broersepark. Zij legde een verbinding tussen de slachtoffers uit het toenmalige Nederlands-Indië en de stroom van vluchtelingen en actuele verschrikkingen in tal van landen.


Iemand die de verschrikkingen van Japanse kampen destijds meemaakte is Amstelveense Nora Valk. Zij getuigde volgens de burgemeester van hoop en vergeving. “Dit bracht mij er toe om – na overleg met haar – het initiatief te nemen tot een gesprek tussen mevrouw Nora Valk en de Japanse Ambassadeur in ons land”, zei Van ’t Veld. “En onlangs vond dit gesprek op mijn kamer op het raadhuis plaats. Mevrouw Valk bracht haar levensverhaal op een krachtige en zeer aansprekende manier over aan de Ambassadeur. En zij gaf daarbij in even duidelijke als emotionele bewoordingen aan, dat haar haat tegen Japan en de Japanners voorbij is. Maar dat niet vergeten kan worden wat heeft plaatsgevonden. Ik was geroerd door de houding van zowel Nora Valk als de Ambassadeur. Twee mensen – samengebracht door verschrikkelijke gebeurtenissen in het verleden – nu in een verzoenend gesprek. Een gesprek dat ik in één woord wil samenvatten: Moed! Moed bij mevrouw Nora Valk, moed bij de Japanse Ambassadeur.”


De burgemeester zag dat een inspirerend teken van verzoening tussen mensen met verschillende achtergronden en uit diverse generaties.

Oranje pamfletten

Ook Yvonne Noordam-Weygers, geboren op Java, vertelde uitgebreid over de verschrikkingen, de gruwelen in de kampen en de transporten daarheen. “Op 23 augustus 1945 vloog er een vliegtuig over het kamp, dat oranje pamfletten strooide,” zei ze. “De kampcommandant klom op een kistje en zei dat de oorlog voorbij was. Er kwamen Nederlandse vlaggen en we zongen het Wilhelmus. Het was een blije chaos, iedereen wilde tegelijk de poort uit op zoek naar eten. Mijn moeder en vader hebben allebei de oorlog overleefd, op het einde ziek, maar de bevrijding kwam nog net op tijd. Ben tot de conclusie gekomen, dat ik door deze jaren veel heb geleerd. Om te overleven is delen nummer 1. Solidair zijn, elkaar bemoedigen, creatief denken en doen.”

Vrede niet vanzelfsprekend

Voorzitter J.C.E.M. Bouwens van de Stichting Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands-Indië zei dat op de oorlog van destijds een chaotische periode volgde. Hij benadrukte dat vrede niet vanzelfsprekend is.

Voorzitter Willem van Lith van de jaarlijks ook aan de herdenking deelnemende afdeling Amstelland van Bond van Wapenbroeders kon wegens slechte gezondheid niet zelf bij de bijeenkomst in de Broersepark zijn, maar erevoorzitter Piet van den Heuvel van de Stichting Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands-Indië las een toespraak van hem voor. Daarin zei hij onder meer: “Helaas is er niet enig moment in deze wereld, waarvan men kan zeggen, dat er vrede is. Steeds weer zijn er conflicten en oorlogsomstandigheden, ontstaan door welke oorzaak dan ook. Denk aan Israël-Palestina , Irak, Liberië enz, enz. Een rivaliteit tussen de machten van volkeren. Oorlogsgeweld in het Midden Oosten. Steeds zien we het weer gebeuren. Wij mogen niet onderschatten welk een ellende dit alles veroorzaakt onder vele duizenden onschuldige mensen. Wij met onze ervaringen van toen weten wat ook nu weer aan angst en pijn over mensen heen komt.”

Fanfarekorps Nationale Reserve o.l.v. adjudant Ralf Goddri zorgde vr de stemmige muziek. Aan het einde van de plechtigheid werden weer talloze kransen gelegd namens organisaties en gemeenten, waaronder die door de burgemeester van Amstelveen.


http://amstelveen.blog.nl/

Indië-herdenking bij monument Sawah Belanda

GEPLAATST DOOR: HARRY GERRITSEN 15 AUGUSTUS 2016

ARNHEM – Op veel plaatsen in Nederland is er vandaag een Indië-herdenking. Op 15 augustus 1945 capituleerde het Japanse leger en was de Tweede Wereldoorlog voorbij, ook voor Nederlands-Indië.

In Arnhem is er vandaag  een Indië-herdenking gehouden bij het monument Sawah Belanda in het Park Sacré-Coeur aan de Velperweg (achter Regina Pacis). Bij de herdenking worden de slachtoffers van de Japanse bezetting in Indië (maar ook in de rest van Azië), zowel burgers als militairen, herdacht.


In aanwezigheid van ruim 50 belangstellenden begon vanochtend om 11:15 uur de plechtigheid met een herdenkingsrede door Don Böckman, voorzitter van de Stichting Sawah Belanda. Om 12:00 uur was er twee minuten stilte gevolgd door het Wilhelmus, waarna alle aanwezigen bloemen legden op het monument Sawah Belanda.

Precies 71 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog was dit de tweede keer dat er in Arnhem een Indië-herdenking plaatsvond. In tegenstelling tot vorig jaar was het dit jaar in een meer sobere en officiële opzet georganiseerd. Dat heeft mede te maken met de viering van het tienjarig bestaan van monument Sawah Belanda op 27 augustus a.s.


Het monument Sawah Belanda

Sawah Belanda, het gezamenlijke monument van Joyce Bloem en haar zus Marion Bloem, is op 30 augustus 2006 onthuld in Park Sacré-Coeur, een park achter Regina Pacis aan de Velperweg. Naast een aantal gedenkstenen die in het park zijn geplaatst, is er ook een echte sawah (rijstveld) gerealiseerd waar jaarlijks rijst wordt geplant en geoogst. Sawah Belanda wordt in stand gehouden door de Stichting Sawah Belanda.

Vanwege het tienjarig bestaan van het monument zijn er 27 augustus a.s. van 12:00 – 17:00 uur festiviteiten en activiteiten gepland. Lees hierover meer op de website van Sawah Belanda of op Facebook.

http://www.arnhem-direct.nl/

Herdenking Japanse capitulatie stapt uit schaduw 4 mei
Facebook Twitter Google+
Geplaatst op
15 augustus 2016
Laatste update
15 augustus, 16:06

Herdenking van de Japanse capitulatie in Nederlands-Indië in Wageningen.

WAGENINGEN - Ook in de Stad der Bevrijding, Wageningen, is maandag de Japanse capitulatie in Nederlands-Indië op 15 augustus 1945 herdacht. De belangstelling neemt de laatste jaren alleen maar toe. 15 augustus krijgt steeds meer aandacht.
De dag mag er zijn, naast de Dodenherdenking op 4 mei, zo werd tijdens de herdenking in zorgcentrum Rumah Kita geconcludeerd door historica Esther Captain. „Steeds meer juist, het stilstaan bij 15 augustus gebeurt steeds bewuster. Het mag er zijn, naast 4 mei, het staat niet meer per definitie in de allesoverheersende schaduw daarvan.”

Dat groeiende zelfbewustzijn werd in Rumah Kita prachtig verwoord door Chériette Lemaire, dochter van ouders die naar Nederland zijn gekomen. „De eerste generatie probeerde soms Nederlandser te zijn dan de Nederlanders zelf en probeerde dus het eigen verleden te vergeten. Bij de tweede en derde generatie is dat zoeken naar de wortels van het eigen verleden begonnen. Ik vind het prachtig om hier in Rumah Kita in Wageningen te zijn. Dat is een van de weinige plekken in Nederland waar ik nog iets van het oude Indië voel. En de emoties rond 15 augustus.”

http://www.gelderlander.nl/

Vergeten 'buitenkamper': het was beangstigend en bedreigend
15-08-2016 08:56 BINNENLAND
ANP

Nederland herdenkt vandaag het einde van de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië, het huidige Indonesië. Precies 71 jaar geleden, op 15 augustus 1945, capituleerde Japan.

Ieder jaar wordt op deze dag stilgestaan bij de oorlog en de interneringskampen waarin de Nederlanders door de Japanners werden opgesloten. Toch wordt een grote groep mensen steeds weer over het hoofd gezien, vindt Frans Leidelmeijer, bekend als kunstexpert van Tussen Kunst en Kitsch.

'Buitenkampers'

Leidelmeijer, die zelf in 1942 in Bandoeng werd geboren, houdt tijdens de herdenking vandaag een toespraak over de 'buitenkampers'. "Dat waren Indo-Europeanen, gemengdbloedigen, die niet naar het jappenkamp hoefden", vertelde hij gisteravond in radioprogramma Met Het Oog Op Morgen.

"We konden het huis niet meer uit, dat was heel erg beangstigend en bedreigend."
Frans Leidelmeijer in Met Het Oog Op Morgen

Toen de Japanners het voor het zeggen kregen op Java stuurden ze alleen volbloed Europeanen naar interneringskampen, omdat ze niet genoeg plaats hadden om ook de Indo-Europeanen op te sluiten. Ook alle mannen werden geïnterneerd. "Dus alleen vrouwen, kinderen en ouderen bleven over en die moesten onder zeer moeilijke omstandigheden zien te overleven", vertelt Leidelmeijer.


Gouden handen

Ze 'Japaniseerden' de Indonesische samenleving. Er mocht geen Nederlands meer worden gesproken. Nederlandse kranten verschenen niet meer, de banken werden gesloten en de tegoeden bevroren. Ook werden er geen salarissen meer uitbetaald. "Er was dus geen geld meer, dus hoe moesten al die vrouwen en kinderen en ouden van dagen in leven blijven?"

Leidelmeijers moeder en haar drie kinderen wisten vooral te overleven door "de gouden handen van mijn oma". Zij nam naai- en breiwerk aan en maakte Indische hapjes die door de baboe (het kindermeisje) verkocht werden.

"We leefden in een vijandige omgeving. De Japanners hadden de Indonesiërs tegen ons opgezet. Er was veel angst."

'Als wij erover begonnen zeiden ze 'ach het was toch allemaal niet zo erg in Indonesië'.
Frans Leidelmeijer in Met Het Oog Op Morgen

En na de capitulatie was er de bersiap-tijd, waarin onafhankelijkheidsstrijders vrij spel hadden omdat het Nederlands gezag nog niet hersteld was. "Die hebben dus echt huisgehouden", vertelt Leidelmeijer.

In die tijd werden door de Indonesische pemuda's (vrijheidsstrijders) veel vrouwen, kinderen en oude van dagen vermoord. Niet alleen Indo-Europeanen, maar ook Molukkers, Bandanezen en Chinezen. "We konden het huis niet meer uit, dat was heel erg beangstigend en bedreigend."


Bamboesperen

In die periode vluchtte zijn moeder met twee broers van Leidelmeijer op de fiets naar een voormalig interneringskamp op Java. "Onderweg kwam ze pemuda's tegen met van die bamboe-speren, nou daar kunnen ze heel vervelende dingen mee doen kan ik u zeggen."

Zijn moeder en twee broers bereikten ongedeerd het voormalig interneringskamp waar de Japanners hen beschermden tegen de pemuda's. "Eerst waren ze dus de vijand en nu de beschermers."


Bananen

Na de oorlog ging de familie terug naar Nederland maar kreeg daar weinig begrip voor wat ze hadden doorgemaakt.

"Als wij erover begonnen zeiden ze 'ach het was toch allemaal niet zo erg in Indonesië, het was lekker warm, je kon de bananen zo uit de bomen plukken dus je had altijd te eten. Maar wij hebben de Hongerwinter gehad'."

http://nos.nl/

‘Ook Indische Nederlanders zijn kil ontvangen’
Interview Erry Stoové, bestuursvoorzitter Stichting Herdenking 15 Augustus 1945, voelde als kind in Nederlands-Indië het stille verdriet van zijn vader en grootvader. Je moet naar het verleden kijken om ervan te leren, vindt hij. Vandaag opent Stoové de Indië-herdenking.

Daniëlle Pinedo
15 augustus 2016


Vraag Nederlanders wanneer ‘we’ werden bevrijd, en de overgrote meerderheid zal antwoorden: op 5 mei. Op die dag, 71 jaar geleden, regelden de Duitse generaal Blazkowitz en de Canadese luitenant-generaal Foulkes in het bijzijn van prins Bernhard de capitulatie van de Duitse strijdkrachten in Nederland.

Maar voor de inwoners van Nederlands-Indië zou de bevrijding nog ruim drie maanden op zich laten wachten. Het waren „héle zware maanden” waarin de Japanners „vreselijk hebben huisgehouden”, zegt Erry Stoové, voorzitter van de Stichting Herdenking 15 Augustus 1945. „Terwijl Nederland feestvierde, moest in dat deel van het Koninkrijk der Nederlanden het ergste nog komen.”

Deze maandag opent Stoové het programma voor de jaarlijkse Indië-herdenking, nadat hij zondag een toespraak tot het parlement heeft gehouden. De voorzitter – in oktober 2015 volgde hij Jan Kees Wiebenga op – bezoekt al twintig jaar de herdenking bij het Indisch Monument in Den Haag. „Steeds weer word ik verrast door mijn eigen emotie. Die lichte trilling in mijn binnenste… het gaat nooit over.”

Errol Frank – Erry – Stoové werd in 1947 geboren in Surabaja. Hij heeft geen directe herinnering aan de oorlog. Maar als kind voelde hij wel het „stille verdriet” van zijn ouders en grootouders. Zijn grootvader werd in de oorlog zonder vorm van proces opgesloten door de Japanners. Hij overleed kort voor de bevrijding in een gevangenis in Bandung. Stoovés vader werkte als krijgsgevangene aan de Birmaspoorweg. Hij raakte blind aan één oog door een ontsteking die hij opliep tijdens het kappen van bamboebossen.

U spreekt van ‘stil verdriet’. Werd er thuis nooit gesproken over de oorlog in Nederlands-Indië?

„Over de lotgevallen van mijn opa heb ik gehoord van mijn oma. Zij vertelde dat mijn familie tot de ‘buitenkampers’ behoorde, een groep Indische Nederlanders die in de oorlog buiten de jappenkampen leefden. Er stond geen hek om hun huis, maar ze leefden onder moeilijke omstandigheden. Op een dag vertelde een tante aan mijn grootvader dat ze had opgevangen dat er een aanval op Semarang was geweest. Mijn grootvader vertelde dat aan een huisgenoot, die het weer doorvertelde aan een Indonesische verkoper die vaak aan de deur kwam. Later bleek dat die man een spion van de Japanners was. Hij ‘verraadde’ mijn grootvader.”

En het verhaal van uw vader?

„Ik heb hem natuurlijk gevraagd waarom hij aan één oog blind was. Hij vertelde dat hij een dubbele ooginfectie had opgelopen door bamboegruis. De artsen stelden hem voor de keus: één oog redden met net genoeg zalf, of een beetje zalf in beide ogen smeren met het risico volledig blind te worden. Voor mijn vader was het een fact of life. Hij wilde er geen drama van maken.”

En toch voelde u zijn stille verdriet.

„Ja. Aan zijn sterfbed in het ziekenhuis hebben we er over gesproken. Mijn vader zat onder de morfine, daardoor kwam de oorlogspijn naar boven. Als ik langskwam tijdens het avondbezoek, klampte hij zich aan mij vast: ‘Moet je horen wat de Jappen nóú weer hebben gedaan.’ Ik was zeventien en had geen notie van wat hij had meegemaakt. Mijn pogingen hem gerust te stellen vielen niet in goede aarde. ‘Je begrijpt het niet’, zei hij.”

Stoové vertelt dat zijn vader na de oorlog voor een Nederlands bedrijf in Indonesië werkte. Tot 1957, toen de eerste president van de republiek, Soekarno, alle Nederlanders sommeerde het land te verlaten. „We werden op een schip naar Singapore gezet en van daaruit naar Nederland getransporteerd. Het ging heel snel, maar ik heb het als tienjarige bewust meegemaakt. Daardoor weet ik hoe het is om huis en haard te moeten verlaten.”

En daardoor kent u als voorzitter de gevoelige kwesties rond Nederlands-Indië?

„Het is voor mij inderdaad niet zomaar een bestuurlijke functie. Het staat heel dicht bij mij.”

Verraste het u dat ze u vroegen voor de functie?

Hij lacht. „Nou ja, ik heb veel voor de Indische gemeenschap gedaan. Ik ben voorzitter geweest van stichting Pelita, die zich inzet voor Indische oorlogsgetroffenen. Ik heb het Indisch herinneringscentrum in Arnhem helpen opzetten. En ook als bestuursvoorzitter van de Sociale Verzekeringsbank kreeg ik met de oorlog in Nederlands-Indië te maken.” [De SVB is sinds 2011 belast met de uitvoering van de wetten voor verzetsdeelnemers en oorlogsgetroffenen.]

De bevrijding van Nederlands-Indië krijgt veel minder aandacht dan de bevrijding van Nederland. Hoe verklaart u dat?

„De Nederlandse samenleving heeft die bevrijding vrij laat ontdekt. Pas in de tachtiger jaren – na veel druk vanuit de Indische gemeenschap – kwam de erkenning. Toen heeft 15 augustus zich als datum gemanifesteerd: bestuurlijk, politiek én in de harten van de mensen.”

Waarom heeft het zo lang geduurd?

„De verhalen van de Indische Nederlanders die in de jaren veertig, vijftig en zestig naar Nederland kwamen, vielen in dorre aarde. De minst erge reactie was: ‘Wij hebben het hier ook niet makkelijk gehad met de Duitsers.’ Men kon zich in Nederland geen voorstelling maken van wat daar is gebeurd.”

Kregen Indische Nederlanders net zo’n kille ontvangst als de Joden die uit de kampen terugkeerden?

„Ik doe niet aan leedhiërarchie, maar het is waar dat er overeenkomsten zijn in die kille ontvangst. Zowel Joden als Indische Nederlanders konden hun emoties na de oorlog niet kwijt. Daarom heb ik als voorzitter van Pelita veel samengewerkt met Joodse instanties, zoals Joods Maatschappelijk Werk. Beide groepen zijn getraumatiseerd.”

Later in het gesprek trekt Stoové een vergelijking tussen de Joodse overlevenden die na de oorlog een boete van de gemeente Amsterdam kregen omdat zij geen erfpacht hadden betaald, en de KNIL-militairen die van de Nederlandse overheid hoorden dat zij hun tijdens krijgsgevangenschap niet uitbetaalde soldij maar moesten opvragen in Indonesië. Stoové vindt het „uitwassen van bureaucratisch gedrag”.

Volgens Stoové hebben twee miljoen mensen in Nederland banden met het voormalige Nederlands-Indië. Een groot deel vindt volgens hem dat Nederlanders vaker zouden moeten stilstaan bij de gebeurtenissen in Nederlands-Indië, zowel op 15 augustus als tijdens de Dodenherdenking op 4 mei. „Tijdens de laatste 4-meiherdenking is het Indische Onze vader gezongen. Dat wordt gewaardeerd. Maar ik hoor ook vaak mensen zeggen: laten we die periode tussen 5 mei en 15 augustus niet vergeten. 15 augustus was het einde van de Tweede Wereldoorlog voor het Koninkrijk der Nederlanden. Niet eerder.”

Krijgt het einde van de oorlog in Nederlands-Indië ook niet minder aandacht omdat de vijand moeilijker te visualiseren is?

„Zeker. Over de vijand in Nederland worden al generaties verhalen verteld. Mijn schoonvader heeft hier in het verzet gezeten als jonge jongen. Wandelde ik met hem door Utrecht, dan kon hij mij de boekhandel aanwijzen waar hij illegaal wapens bracht. Het was heel zichtbaar.”

Na de capitulatie van Japan brak een periode aan waar Nederlanders niet graag aan terugdenken. Zou dat niet mede verklaren waarom er relatief weinig belangstelling is voor de herdenking op 15 augustus?

„U bedoelt dat het vier jaar heeft geduurd voordat Nederland Indonesië zelfstandigheid gaf? Ja, dat lag direct na de oorlog gevoelig in de Indische gemeenschap. Maar nu speelt dat geen rol van betekenis meer.”

Er zijn ook excuses aangeboden aan de nabestaanden van slachtoffers van executies die in 1947 door Nederlandse militairen zijn uitgevoerd.

„Wij kampen in Nederland nog met schuldgevoel. Sommigen vinden dat aan de kaak moet worden gesteld hoe de Nederlandse militairen zich gedragen hebben. Maar als ik met ouderen in Indonesië praat – ik ben er veel geweest – hoor ik die geluiden niet. Men heeft geen behoefte het verleden op te rakelen. Hooguit hoor je de verzuchting: had Nederland niet op 17 augustus 1945 kunnen erkennen dat wij een zelfstandige staat zijn? Het was een oorlog en…”

…in een oorlog gebeuren nu eenmaal vreselijke dingen.

„Precies. Van twee kanten. Mijn stelling is dat je naar het verleden moet kijken om ervan te leren, niet om coûte que coûte te willen herstellen.”

Toch verbaasde u zich er tijdens uw toespraak in de Tweede Kamer over dat de achtereenvolgende regeringen in Japan nog geen „onvoorwaardelijke spijt” hebben betuigd voor de gruwelijkheden.

Hij zwijgt even. „Ja, ik begrijp het gewoon niet.”

Waarom denkt u dat dat nog niet is gebeurd?

„Waarschijnlijk is het een cultuurkwestie. Spijt betuigen gaat in Japan met schaamte gepaard. Als een CEO daar heeft erkend dat hij iets doms heeft gedaan, moet hij op zijn minst aftreden, zo niet harakiri plegen.”

Verwacht u die excuses nog?

„Ik ben geen Japan-kenner. Ik zeg alleen: ik begrijp het niet. Ik zal het nooit begrijpen.”

Maar herdenken, hoor ik u zeggen, blijft van groot belang.

„Ja. Het is een erezaak. Maar het is ook belangrijk voor toekomstige generaties. 15 augustus zal steeds meer waarde krijgen. We leven in een onzekere wereld en moeten bedacht zijn op grillige bestuurders.”

Uw vader zei al dat u het als jongen niet begreep. Hoe wilt u de jongeren van nu bereiken?

„Met de juiste woorden. Niet voor niets hebben we de Nederlandse zanger Blaudzun gevraagd iets bij de Indiëherdenking te zingen. Via het hart proberen we jongeren te bereiken.”


Voorzitter
Erry Stoové

1947 Geboren in Surabaja, Nederlands-Indië
1957 Emigratie naar Nederland;
Studeert rechten in Utrecht
1995-2002 Hoofddirecteur Centraal Orgaan opvang Asielzoekers
2002-2012 Voorzitter raad van bestuur Sociale Verzekeringsbank

2007-2015 Mede-oprichter en bestuurder Indisch Herinneringscentrum

2010 President International Social Security Association
2015 Voorzitter bestuur Stichting Herdenking 15 Augustus 1945

www.nrc.nl/

Blaudzun: door mijn oma ben ik 15 augustus gaan herdenken
15-08-2016, 15:18
NOS

Zijn oma zat in Indonesië in een werkkamp, zijn opa in Japan. De opa en oma van Johannes Sigmond, beter bekend als singer-songwriter Blaudzun, hebben tijdens de Tweede Wereldoorlog in Jappenkampen gevangen gezeten. Vandaag wordt de capitulatie van Japan op 15 augustus 1945 herdacht.

Blaudzun heeft een Indische achtergrond en zong vandaag bij de herdenking bij het Indisch Monument, mede voor zijn opa en oma. "Mijn opa is Indisch en mijn oma is half Indisch. Ze zijn daar geboren, hebben er lang gewoond en verschrikkelijke dingen meegemaakt."
Met de jaarlijkse herdenking wordt stilgestaan bij de Japanse capitulatie in Zuidoost-Azië in 1945, waarmee een definitief einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog.

Het thema van de herdenking is dit jaar 'Oost West Thuis Best?', oftewel het gevoel van ontheemding dat veel mensen in de Indische gemeenschap tot op de dag van vandaag nog steeds voelen.
Blaudzun staat pas sinds enkele jaren stil bij 15 augustus. "4 en 5 mei beleef ik wel altijd bewust. Dat doe ik bij de capitulatie van Japan pas sinds enkele jaren." Dat komt vooral door zijn oma. "Zij ging steeds meer verhalen vertellen over de periode dat ze heeft vastgezeten." Ook legde ze elk jaar een krans in Arnhem, waar ze ook herdenken.

"Het is natuurlijk ook pas het echte einde van de Tweede Wereldoorlog voor het Koninkrijk der Nederlanden." En daarom zou het wel wat meer aandacht mogen krijgen, vindt Blaudzun.

Weinig over gepraat

"Ik merk zeker dat er in Indische families weinig over wordt gepraat. Ik merkte bij mijn oma dat naarmate zij ouder werd, ze steeds meer begon te praten over haar periode in het kamp. Dat wilde ze graag."

Eén verhaal, over een vrouw van het Rode Kruis, is Blaudzun bijgebleven. "Die zorgde ervoor dat een grote groep jonge vrouwen die gevangen zat altijd luizen had, zodat de militairen van ze afbleven. Die waren als de dood om luizen te krijgen."

Dat was heel belangrijk, zegt Blaudzun. "Er zijn in die periode verschrikkelijke dingen op seksueel gebied gebeurd." Veel vrouwen en meisjes werden in het kamp verkracht of tot prostitutie gedwongen, als troostmeisje.


Korte tijd na de capitulatie van Japan volgde de Indonesische Onafhankelijkheidsoorlog met Nederland. "Mijn grootouders zijn misschien twee weken echt vrij geweest voordat ze in interneringskampen geplaatst werden in Indonesië." Pas daarna kwamen zijn grootouders via Nieuw-Guinea naar Nederland.

Tijdens die herdenking zong Blaudzun een nummer van zijn tweede album: Wolf's Behind the Glass, dat hij opdroeg aan zijn oma.

Hij noemt het een soort slaapliedje voor volwassenen. "Het is een lied om mensen die zich in een nachtmerrie bevinden, rustiger te krijgen. Het liedje spreekt hoop uit: het komt wel goed." Volgens Blaudzun is dat makkelijk te doen bij kinderen, maar een stuk moeilijker bij volwassenen. "Laat staan bij mensen die deze periode in Indonesië hebben meegemaakt."

Blaudzun zegt dat het juist nu belangrijk is om elkaar te vertellen dat het wel goed komt, soms tegen beter weten in. "Het is op veel plekken in de wereld een enorm zooitje. We moeten beseffen wat voor gruwelijke dingen er in het nabije verleden zijn gebeurd, om ze nu op afstand te houden."

http://nos.nl/

Indië-herdenking bij monument Sawah Belanda

GEPLAATST DOOR: HARRY GERRITSEN 15 AUGUSTUS 2016

ARNHEM – Op veel plaatsen in Nederland is er vandaag een Indië-herdenking. Op 15 augustus 1945 capituleerde het Japanse leger en was de Tweede Wereldoorlog voorbij, ook voor Nederlands-Indië.

In Arnhem is er vandaag een Indië-herdenking gehouden bij het monument Sawah Belanda in het Park Sacré-Coeur aan de Velperweg (achter Regina Pacis). Bij de herdenking worden de slachtoffers van de Japanse bezetting in Indië (maar ook in de rest van Azië), zowel burgers als militairen, herdacht.


In aanwezigheid van ruim 50 belangstellenden begon vanochtend om 11:15 uur de plechtigheid met een herdenkingsrede door Don Böckman, voorzitter van de Stichting Sawah Belanda. Om 12:00 uur was er twee minuten stilte gevolgd door het Wilhelmus, waarna alle aanwezigen bloemen legden op het monument Sawah Belanda.

Precies 71 jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog was dit de tweede keer dat er in Arnhem een Indië-herdenking plaatsvond. In tegenstelling tot vorig jaar was het dit jaar in een meer sobere en officiële opzet georganiseerd. Dat heeft mede te maken met de viering van het tienjarig bestaan van monument Sawah Belanda op 27 augustus a.s.


Het monument Sawah Belanda

Sawah Belanda, het gezamenlijke monument van Joyce Bloem en haar zus Marion Bloem, is op 30 augustus 2006 onthuld in Park Sacré-Coeur, een park achter Regina Pacis aan de Velperweg. Naast een aantal gedenkstenen die in het park zijn geplaatst, is er ook een echte sawah (rijstveld) gerealiseerd waar jaarlijks rijst wordt geplant en geoogst. Sawah Belanda wordt in stand gehouden door de Stichting Sawah Belanda.

Vanwege het tienjarig bestaan van het monument zijn er 27 augustus a.s. van 12:00 – 17:00 uur festiviteiten en activiteiten gepland. Lees hierover meer op de website van Sawah Belanda of op Facebook.

http://www.arnhem-direct.nl/

MAANDAG 15 AUGUSTUS 2016, 20:34
Herdenking oorlog Nederlands-Indië: 'Herinneringen vervagen, maar emoties zijn nog steeds heftig'

DEN HAAG - Bij het Indisch monument in Den Haag is maandag stilgestaan bij het einde van de Tweede Wereldoorlog in het voormalig Nederlands-Indië. Premier Mark Rutte heeft een krans gelegd ter nagedachtenis aan de 20.000 slachtoffers.

15 augustus 1945 markeert het einde van de Tweede Wereldoorlog. 'Maar 15 augustus staat ook voor dat onbeschrijfelijke gevoel van diep van binnen gevoelde opluchting. Opluchting dat er een einde is gekomen aan een lange periode van wreedheden, van vernederingen, van gedrag van een overheerser die gebruik maakte van het wapen van de onvoorspelbaarheid', vertelt Erry Stoové, voorzitter van de Stichting Herdenking 15 augstus 1945, tijdens de herdenking.

Het einde van de wereldoorlog is inmiddels 71 jaar geleden, toch benadrukt Stoové het belang van het herdenken. 'Langzaam maar zeker breekt overigens de tijd aan dat de jongste generatie, die het aangerichte leed in Nederlands-Indië niet meer zelf heeft ondervonden of uit de eerste of tweede hand van de wreedheden heeft vernomen, ruimte krijgt om op hun manier te herdenken. Van strafmaatregelen tegen volslagen onschuldigen en weerlozen.'

De herdenkingsplechtigheid is dit jaar door ruim 3000 mensen bijgewoond.
Door: Redactie

Filmpje bij Omroep West

Oorlogskinderen met Indië - verleden
maandag 15 augustus 2016 23:39

Zwolle - Op de mooie zomeravond van maandag 15 augustus werden onder de grote kastanjeboom bij de ingang van Park Eekhout rondom de vijver met klaterende fontein de verschrikkingen van de oorlog in Nederlands Indië opgehaald. Om te herdenken en elkaar te troosten. Naast het Indië- en Nieuw Guinea monument stonden Zwolse militaire veteranen en leden van de Nationale Reserve naast elkaar in het gelid. De nationale driekleur naast het monument halfstok. Het Koperensemble Excelsior uit Westenholte zorgde voor passende koraalmuziek. Voor genodigden en andere belangstellenden waren stoelen klaargezet. Velen waren op de fiets gekomen. De kermisattracties waren stilgezet en alleen zacht stadrumoer was hoorbaar toen ceremoniemeester Jeffrey Satoor De Rootas de samenkomst opende: "de herdenking van dit jaar heeft als thema "kinderen en nazaten uit de oorlog in Nederlands Indië." In zijn inleiding vroeg hij aandacht voor de kinderen van oorlogsslachtoffers, die tientallen jaren later soms ernstige gezondheidsklachten krijgen.

Mevrouw Gerdi Verbeet, voorzitter van het Nationaal Comité 4 en 5 mei hield een persoonlijk verhaal over haar vader, die als dienstplichtig militair in de herfst van 1945 naar Indië werd gezonden. "Net de hongerwinter achter de rug en gelijk daarna in een koloniale oorlog terechtgekomen." De terugkomst in Nederland verliep kil en gevoelloos en er was toen voor militairen nog geen nazorg. "Ook mijn vader zweeg, want hij zag de afkeuring in onze gezichten." Verbeet wil aandacht voor de verhalen van deze oud-militairen en "we hebben niks aan simpele oordelen dat zij oorlogsmisdadigers waren."

lees verder bij Weblog Zwolle

Warme woorden bij Indië-herdenking bij Huize Raffy in Breda

Laatste update 15 augustus, 23:50


Een waardige herdenking van de capitulatie van Japan met dit jaar ook burgemeester Paul Depla (geheel rechts) in huize Raffy. FOTO carl mureau

BREDA - We'll meet again, zingt het Raffykoor aan het einde van de herdenking.
En elkaar weer terugzien, dat is zeker de bedoeling. Volgend jaar zullen zij die het nog kunnen opnieuw aanwezig zijn bij de herdenking in huize Raffy. Want ook Indische Bredanaars staan trouw stil bij de duizenden mannen, vrouwen en kinderen die ruim zeventig jaar geleden sneuvelden in Nederlands-Indië.

Ook maandag was het weer bomvol bij Raffy, het woonzorgcentrum voor Indische en Molukse ouderen in Breda-Noord. Blij was iedereen daar met de komst van burgemeester Paul Depla. Zijn voorganger Peter van der Velden liet geen jaar verstek gaan, Depla was vorig jaar echter verhinderd wegens vakantie. Dat stelde menigeen teleur.

De aanwezigen zien Depla's aanwezigheid als een teken van erkenning, benadrukte ceremoniemeester Walter Kessels. 'Erkend verleden' was ook het thema dat de organiserende stichting Arjati aan deze herdenking had meegegeven. Want erkenning van het geleden leed ligt nog altijd gevoelig bij de Indische en Molukse mensen. Hun verhalen vonden lang geen luisterend oor, zeker niet in de jaren van wederopbouw.

Op 15 augustus 1945 kwam, met de capitulatie van Japan, een einde aan de Tweede Wereldoorlog. In Nederlands-Indië ging het geweld echter nog enkele jaren door, vanwege de Indonesische strijd voor onafhankelijkheid. De jaarlijkse Indiëherdenking is ook bedoeld voor de duizenden slachtoffers in die roerige periode tot aan de soevereiniteitsoverdracht op 27 december 1949.

Het werd bij Raffy een mooie bijeenkomst, waar niet alleen de zon warmte bracht; dat deden ook de woorden die werden gesproken. Door Depla bijvoorbeeld, die stilstond bij het feit dat Breda indertijd enkele duizenden repatrianten heeft opgevangen. De stad is ook nu bereid om vluchtelingen onderdak te bieden. "Mensen die hierheen komen, moeten zich in Breda veilig weten."

BN de Stem