Kunst in en ‘out of the box’

Kunst in en ‘out of the box’

Artikel is geplaatst door admin op 22-03-2017 - 09:35


Bart Huysman. Achter hem Anika van der Wijk en Edwin van Wijngaarden. Egbert Euser

THESINGE Bart Huysman is beeldend kunstenaar en eigenaar van Bart Art Box in Thesinge. Een plek waar mensen opslagruimte kunnen huren, maar tevens een galerie waar uiteenlopende kunstenaars exposeren.

Bart Huysman en zijn partner Anika van der Wijk kochten in 2006 een oude, grote boerderij in Achter Thesinge. Hier staan twee grote schuren bij. De zogenoemde Grote Schuur herbouwden ze tot loods met verschillende, verwarmde opslagruimten die ze verhuren. En de galerie is ook in deze schuur. De Kleine Schuur is werkruimte.

Bij deze grondige verbouwingen maakte Huysman zelf alle bouwplannen. Van de houtskeletbouw en riolering tot elektra. Deze kennis deed hij op toen hij tijdens zijn studie Kunstgeschiedenis – waarbij hij zich specialiseerde in architectuurgeschiedenis – als werkstudent geld verdiende met het maken van (ver)bouwplannen. “Vanaf 1970 heb ik zoveel verbouwingen gedaan dat ik, op heien na, bijna dezelfde vakkennis heb als een aannemer.”

Voordat Huysman kunstgeschiedenis studeerde, bezocht hij kunstacademie Minerva. Hier ontwikkelde hij zich tot beeldend kunstenaar. “Ik maakte toen ook al schilderijen en installaties. Dus plat en ruimtelijk werk. Maar gedurende de jaren negentig is er wel langzaam een omslag geweest in het type werk dat ik maak. In mijn jonge jaren was het heel strak, in de sfeer van De Stijl. De laatste jaren is dat veel losser en aardser geworden.”

Een voorbeeld van zo’n kunstwerk uit latere jaren is Boeken in Riemen. Vijf houten, omhoog staande staken in een cirkel. Tegen elke staak staat een grote stapel boeken gestapeld. Strak bijeengehouden door een riem, waardoor de boeken niet opgepakt, laat staan gelezen, kunnen worden. Alleen de titels op de ruggen zijn leesbaar. Elk boek houdt verband met het thema Indonesië. Binnen de cirkel van boeken prijken drie vlaggen, met ‘bloed’ besmeurd. Die van Nederland, Indonesië en Japan.

“Heeft heel direct te maken met mijn familiegeschiedenis. Ik ben geboren op Surabaya en ben als tweejarige naar Nederland verhuisd. Maar het is niet een werk dat gaat over mij als persoon. Het heeft in eerste instantie te maken met de geschiedenis die zich tussen Nederland, Indonesië en Japan heeft ontwikkeld in de afgelopen 400 jaar. Ik heb twee van zulke werken gemaakt met boeken in riemen. Ze gaan in wezen over de akelige gebeurtenissen tijdens het kolonialisme en de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost-Azië.”

Enerzijds is er het verleden van de Nederlandse overheersing in Indonesië, maar anderzijds is er ook het verhaal van Nederlanders en Indonesiërs in Indië die gebukt gingen onder de Japanse bezetting tijdens de Tweede Wereldoorlog. “Wat de Nederlanders overkomen is in Zuidoost-Azië, is een sterk onderbelicht hoofdstuk van de Tweede Wereldoorlog. Daar begint pas de laatste jaren steeds meer aandacht voor te komen.”

“Door de generatie die dat heel direct heeft meegemaakt, zoals mijn ouders, werd er bijna niet over gepraat. Maar het is wel belangrijk dat het gebeurt, want als iets onbesproken blijft, dan blijft het zweren.” Kunst is volgens Huysman een van de manieren waarop zulke moeilijke thema’s bespreekbaar gemaakt kunnen worden.

Het is dan ook geen toeval dat er in de galerie van Bart Art Box – waar elk kwartaal vier andere kunstenaars exposeren – eens per jaar kunstenaars met een Indische of Molukse achtergrond centraal staan. “Ook kunstenaars met Indische wortels die niet in Indonesië geboren zijn, hebben toch vaak die geschiedenis overgedragen gekregen van hun ouders of grootouders. Het is daarom heel aardig om die achtergrond als uitgangspunt te nemen. Maar toch hoeft Indië als thema niet expliciet in hun werk te zien te zijn. Dat is aan de kunstenaars.”

Een andere doelgroep die bovengemiddeld aan bod komt in de galerie zijn kunstenaars van 55-plus. “Zij krijgen hun werk vaak niet meer in galeries geplaatst. Toen ik werkte voor het Fonds voor Beeldende kunst en meebesliste over subsidieaanvragen, viel het me op hoeveel gerenommeerde kunstenaars die wat ouder waren, werkbeurzen aanvroegen. Omdat ze steeds minder werk en tentoonstellingen kregen naarmate ze ouder werden.”

“Het is dus heel bewust dat de helft van de kunstenaars die bij ons exposeren ouder is dan 55.Maar in die andere helft zitten dus ook heel veel jonge mensen. We hebben ook wel een expositie gehad waarbij sommigen nog niet eens afgestudeerd waren aan de kunstacademie.”

In de zes jaren dat de galerie Bart Art Box bestaat, die samen met Edwin van Wijngaarden draaiende wordt gehouden, hebben er 86 kunstenaars geëxposeerd en zijn er ruim 3500 bezoekers geweest. “Mensen komen uit het hele land, ook voorbij Zwolle. Je zou kunnen zeggen dat Bart Art Box meehelpt om Thesinge op de kaart te zetten.” Wat de galerie onder andere uniek maakt zijn de grote wanden van 13 bij 6 meter en 10 bij 4 meter. Hierdoor kunnen er werken getoond worden waar in de meeste galeries geen plaats voor is.

Sinds een half jaar is ook eindelijk het atelier van Huysman helemaal verbouwd zodat hij zichweer kan wijden aan zijn eigen kunstenaarschap. “Dat heeft jarenlang op een laag pitje gestaan. Ik ben net begonnen aan een derde, en laatste, deel van Boeken in Riemen. Dat richt zich op de relatie tussen Nederland, Indonesië en Japan, niet op het verleden, maar op een positieve toekomst. Na al die verbouwingen is het heerlijk om weer zelf als kunstenaar bezig te zijn. Eindelijk weer.”

Noorderkrant