Kerken Indonesië bang voor sharia via de achterdeur

Kerken Indonesië bang voor sharia via de achterdeur
Geplaatst: 27 augustus 2009 08:20, laatste wijziging: 27 augustus 2009 08:34

door onze correspondent Jan Lepeltak

JAKARTA - Indonesische christenen vrezen straks niet meer hun eigen eetmenu te kunnen bepalen. De Halalwet geeft een strenge moslimraad het alleenrecht alle levensmiddelen te toetsen aan de wetten van de islam.

De belangrijkste christelijke organisatie in Indonesië protesteert fel tegen twee nieuwe wetten waarover het parlement volgende maand - 15 september - moet stemmen.

De Gemeenschap van Indonesische Kerken (PGI) keurt de wetten af omdat ze zijn gebaseerd op de islamistische shariawetgeving, maar voor alle Indonesiërs gelden.

Naast de 'Halal Productgarantiewet' gaat het om de 'Zakat-wet', die de plicht van moslims om liefdadigheidsbelasting te betalen, aan wettelijke richtlijnen moet koppelen.

Volgens de PGI zijn beide wetsvoorstellen in strijd met de Indonesische staatsideologie Pancasila. Die garandeert religieuze tolerantie en gelijkheid voor alle Indonesiërs.

Eenheid
In een interview met de krant Kompas uitte Lodewijk Gultom, hoofd mensenrechten van de PGI, zijn zorgen over de nieuwe wetgeving. ,,Als die wordt bekrachtigd, zulllen andere godsdiensten ook specifieke rechten eisen, en ons gevoel van eenheid en een gezamenlijke lotsbestemming kan verloren raken'', zei hij.

De Halalwet bepaalt dat alle verpakte voedsel, drinken en medicijnen moet worden gecontroleerd om het als 'halal' te certificeren. Dat gebeurt door een onafhankelijk orgaan, verbonden aan de Raad voor Islamitische Schriftgeleerden (MUI). Dat is de hoogste islamitische instantie, die richtlijnen (fatwa's) voor moslims bepaalt.

Wat de gevolgen hiervan zijn voor de Indonesische levensmiddelenindustrie, supermarkten en buurttoko's, is nog onduidelijk.

Volgens ingewijden in Jakarta gaat de Halalwet over meer dan een etiket op voedselverpakking. Veel critici verdenken moslimpartijen in het parlement ervan de nieuwe wetten als instrument te gebruiken om het Indonesische staatsbestel te islamiseren.

Grondwet
Tegenstanders spreken van een nieuw 'Jakarta Charter'. Ze verwijzen daarmee naar de totstandkoming van de grondwet in 1945, de begindagen van het onafhankelijke Indonesië. Het voorstel was dat in de grondwet een specifieke verwijzing moest komen naar ,,de plicht voor Indonesische burgers om volgens de islamitische wetten van de moslims te leven''.

Dat werd in 1945 echter afgewezen door Soekarno en andere leiders, die vreesden dat dit de broze eenheid van de republiek Indonesië parten zou spelen.

Christelijke politici verwijten conservatieve moslimpartijen dat zij via de nieuwe wetten alsnog een voet tussen de deur van de grondwet willen krijgen.

Verkiezingen
Bij de parlementsverkiezingen in april haalden de vijf grote moslimpartijen slechts een derde van de stemmen. Desondanks hebben ze successen geboekt.

Na jarenlange protesten kwam er in 2008 een omstreden pornografiewet, die veel Indonesische vrouwen als ultraconservatief beschouwen. De wet stelt vrouwen strafbaar die seksuele gevoelens zouden opwekken via kleding, foto's of muziek.

De enige twee partijen die fel protesteerden, de christelijke PDS en de nationalistische PDI-P van oud-president Megawati Sukarnoputri, zijn na de verkiezingen politiek erg verzwakt. De PDS verdween uit het parlement.

De PDI-P zal mogelijk in de coalitiepartij van president Yudhoyono stappen, die in zijn kielzog op enkele zeer conservatieve moslimpartijen steunt.

President Yudhoyono heeft in zijn eerste regeringstermijn, vanaf 2004, meest de ogen gesloten voor de acties van de islamisten in zijn coalitie, die de pornografiewet propageerden en de vaak gewelddadige vervolging van de moslimsekte Ahmadiyyah goedkeurden. Veel christelijke politici voelen zich hierdoor steeds meer een roepende in de woestijn.

Voedselcontrole
Maar in hun protest tegen de Halalwet staan de Indonesische kerken niet alleen. Ook de levensmiddelenindustrie en de machtige zakenwereld van Jakarta voelen nattigheid.

Belangenorganisaties van het midden-en kleinbedrijf vrezen dat het certificeringsproces enorme kosten zal meebrengen voor kleine eetstalletjes, bedrijfjes en verkopers van traditionele medicijnen. Het wetsvoorstel verhoogt de leges voor de keuring van producten van omgerekend 35 euro naar circa 140 euro. Dat is een zware last voor kleine bedrijfjes, goed voor 91 procent van alle Indonesische ondernemingen.

Ook zetten veel bedrijven grote vraagtekens bij het controleproces, waarbij elk klein ingrediënt van een voedingsproduct onderzocht zou moeten worden.

Ook de Indonesische Kamer van Koophandel, Kadin, mengde zich deze week in het debat. Volgens Kadim draagt de Halalwet niets bij en wordt het ingewikkelde proces van kwaliteitscontrole alleen maar lastiger.

Kadin heeft regering en parlement met klem verzocht de uitvoerbaarheid van de Halalwet opnieuw grondig te bestuderen. Protest tegen nieuwe voedselwet


(.. en toen hield het zinnetje op)

Ned. Dagblad