Hieronder de lezing die mw. Jotu ter Kulve heeft gehouden:
Dames en Heren
Kan een land ontsnappen aan zijn verleden Neen. Kunnen we dat verleden vergeten, Neen. Maar we kunnen er wel lessen uit trekken.
De overeenkomst van Linggajati ,die door de Nederlanders en Indonesiërs werd gesloten in 1946 en waarbij Indonesië de facto werd erkend zal de geschiedenis in gaan als : Good governance en mediation.De Overeenkomst werd gedragen door Staatsmannen van beide landen, die beiden bereid waren een ware ontmoeting te hebben. Sommigen van hen hebben daar in hun privé en publieke leven een dure prijs voor betaald.
Het probleem van internationale conferenties ook heden ten dage zit meestal niet in de dikke dossiers, die op tafel liggen, maar in de heren en dames die rondom de tafel zitten. In dat opzicht is Linggajati ook vandaag nog relevant. Een les geleerd.
Linggajati een brug naar de toekomst. Dat kan alleen als de peilers die de brug ondersteunen solide pijlers zijn. En dat kan weer alleen als we niet weglopen van ons koloniaal verleden.
Na zestig jaar zijn beide landen nu rijp de brug te slaan naar de toekomst. Dat bleek uit het seminar georganiseerd door Het Indonesische Ministerie ANRI, het KoninklijkNederlands Archief, Stichting, Vrienden van Linggajati en Stichting Erfgoed Apeldoorn.
Mevrouw Upik Parvati Syahrir,dochter van de grote Indonesische staatsman Sutan Syahrir vertelde de aanwezigen op het seminar, Nederlanders, Indonesiërs, Indische mensen, over het leed haar vader en gezin aangedaan door haar eigen landgenoten. Hoe haar vader zonder proces jaren in de gevangenis van Madioen gevangen is gezet..Het feit dat de Indonesiërs Upik Syahrir naar de conferentie in den Haag hebben afgevaardigd ,laat m.i. zien wat een democratisch land ze zijn. Openheid over het verleden ook als het pijn doet.
Mevrouw Syahrir had de bescheidenheid om niet te vertellen dat de Nederlandse overheid in 1933 de jonge Syahrir, die terug keerde uit Nederland waar hij studeerde, eveneens zonder proces naar een onguur, ongezond gebied, moerassen en oerwoud in Papua Nieuw Guinea te verbannen.
Zij vertelde hoe haar vader ondanks alle onrecht hem aangedaan kon vergeven en kon blijven geloven in zijn land Indonesië. Een groot man die zijn hele leven trouw bleef aan zijn morele, internationale, sociale principes werd evenals een andere grote vrijheidstrijder Mandela tot het uiterste beproefd.
Maar ook een vader die dol veel van zijn vrouw en kinderen hield. Upik vertelde me , toen ze met haar familie weer een lange reis moest maken om haar vader in de gevangenis in Madioen te bezoeken., dat op een van deze bezoeken een tante was meegegaan. Bij de uitgang van de gevangenis merkte ze dat ze iets in de cel had laten liggen. Toen ze de cel van Syahrir binnen ging vond ze hem met een foto van de kinderen in handen in tranen.
Er was geen persoon in de zaal, die droge ogen had. Ze kreeg een staande ovatie. Nederlanders, Indonesiërs, Indo’s ik denk dat we ons allemaal in haar herkenden.
Mevrouw Upik Syarir in al haar eenvoud en gratie hield ons die ochtend les 3 voor. Heling zet zich in tussen landen en personen als we ons verleden in de ogen kunnen kijken. Eerlijk zijn en zonder bitterheid omkijken,samen een nieuwe toekomst willen bouwen.
Dames en Heren het boekje van Oeroeg wordt in de komende weken gratis uit gedeeld in Nederland. 1 Miljoen exemplaren. Oeroeg gaat over Nederlands- Indië. Hella Haase schreef het in 1946. Sindsdien zijn Hella Haase en wij geëvolueerd, geëmancipeerd. White is niet meer alleen beautifull, Black ,Brown we tellen allemaal mee. Anno 2009 willen we juist wegen vinden om de multiculturele samenleving te doen slagen. Is het besef door gedrongen dat we van binnen allemaal hetzelfde zijn. We willen allemaal erkenning, gehoord worden respect hebben en geven.
Misschien is de tijd nu gekomen een bladzij van de geschiedenis om te slaan. Is de tijd aangebroken Nederland de 21ste eeuw binnen te loodsen. Onze jeugd ook te vertellen over onze koloniale samenleving ; een mengcultuur.Over de dekolonisatie, Linggajati , het leven van de Indonesische Founding Fathers en onze eigen grote staatsmannen, die in Linggajati aanwezig waren. Schermerhorn, prof Sander, van Mook.
D.m.v. Sutan Syahrir, Linggajati , kan onze jeugd kennis maken met het moderne multiculturele Indonesië. Een immens land, van 7000 eilanden, 300 talen en culturen, een trotse democratie, die ook economisch het uitstekend doet , een vooraanstaande positie bekleedt in de Asean. Een trots Indonesië, dat telkens ook alle natuur rampen weet te overleven.
Dames en Heren Nederland heeft zijn eigen Mandela gevonden: Sutan Syahrir . Hij is de brug naar de toekomst. Het is dan ook met grote vreugde dat ik vandaag aanwezig kan zijn bij de opening van deze historische tentoonstelling, die, hoop ik in alle scholen in Nederland te zien zal zijn.
Joty ter Kulve, Wassenaar ,5-10-2009