De vijf meest dodelijke vulkanen

16 april 2010 om 13u43

De vijf meest dodelijke vulkanen

Vulkaanerupties hadden in het verleden vaak zware gevolgen. Een overzicht van de vijf meest gevaarlijke en dodelijkste vulkanen.

Tambora

In april 1815 eiste de vulkaan Tambora op het Indonesische eiland Soembawa maar liefst 92.000 mensenlevens. Ook de vulkaan zelf leed onder de eruptie want hij verloor zijn oorspronkelijke hoogte, van 4.200 meter naar ongeveer 2.800 meter.

De uitgespuwde lava vernietigde de oogst waardoor er grote hongersnood ontstond. Die ging gepaard met ziektes wat het hoogoplopende dodental verklaart. Daarnaast werden ook de fauna en de flora op het eiland ernstig aangetast.

Hevige asregens op de omliggende eilanden Bali en Lombok vernietigden de oogsten ook daar met hongersnood als gevolg. Zelfs in Europa en Canada mislukten de oogsten en het jaar 1816 werd daar bekend als het jaar zonder zomer.

Recente studies tonen aan dat de uitbarsting wereldwijd het klimaat heeft beïnvloedt. Zelfs in Europa en Canada mislukten de oogsten en het jaar 1816 werd daar bekend als het jaar zonder zomer.

Krakatau


Krakatau Belga

Indonesië is ook de locatie van de tweede meest gevaarlijke vulkaan, de Krakatau. Die knalde in augustus 1883 uit elkaar. De catastrofale uitbarsting is tot op heden de grootste vulkaanuitbarsting waarvan de moderne mens getuige is geweest.

Op die bewuste maandagochtend rees de Krakatau letterlijk op, scheurde open en stortte in. Daarna stroomde de zee in het gapende gat waarna er een tsunami ontstond. De tientallen meters hoge vloedgolven overspoelden de kusten van de eilanden Java en Sumatra. Complete steden en dorpen werden weggespoeld en er vielen ruim 36.000 doden.

De uitbarsting ging gepaard met heel veel geweld. Het gebrul en geknal waren te horen tot in Australië en zelfs tot op het eiland Rodriguez, niet ver van Afrika. De geluidsgolven waren zo krachtig dat ze zeven keer de Aarde rond gingen eer de atmosfeer weer tot rust kwam.

Ook deze uitbarsting had een invloed op het klimaat. Uit de vulkaan rees een aswolk die tot 50 kilometer hoogte steeg en zijn omgeving in diepe duisternis dompelde. Door de enorme hoeveelheid stof in de atmosfeer daalde de gemiddelde temperatuur het jaar erop wereldwijd met 1,2 graden Celsius.

Mont Pelée

De ergste vulkaanramp van de twintigste eeuw vond plaats in 1902 met de uitbarsting van de vulkaan Mont Pelée op het eiland Martinique, in de Caribische Zee. Maar liefst 30.121 mensen crepeerden in de hete gloedwolken die het eiland overspoelden.

De gloedwolken of pyroclastische stromen verwoestten de stad St.-Pierre volledig. Gloedwolken zijn een van de meest verwoestende effecten van een uitbarsting. De golven, die meestal rood kleuren, bestaan uit een vaste of halfvloeibare lava, gas, rotsen en as.

Nevado del Ruiz

Na de uitbarsting van de Mont Pelée, is die van de Colombiaanse vulkaan Nevada del Ruiz in november 1985 de meest dodelijke. De stad Armero werd helemaal bedolven onder het puin waarbij ongeveer 21.000 mensen om het leven kwamen. Ook na de ramp stierven er nog mensen door infecties.

Het puin was afkomstig van modderstromen die ontstonden nadat het ijs en de sneeuw op de top van de vulkaan waren weggesmolten door de pyroclastische stromen. De modderstroom was 50 meter dik en had een bereik van meer dan 100 kilometer.

Het dodental ligt zo hoog omdat de autoriteiten en de inwoners niet geloofden dat de vulkaan op uitbarsten stond. Na de uitbarstingen hebben de Colombianen hun lesje wel geleerd: ze installeerden een systeem dat modderstromen kan detecteren zodat mensen in de toekomst op tijd kunnen worden geëvacueerd.

Unzen

De vulkaan Unzen ligt in het zuidwesten van Japan. Zijn uitbarsting in 1792 ging gepaard met een gedeeltelijke instorting van de vulkaan met een tsunami als gevolg. Meer dan 15.000 mensen lieten toen het leven.

Tussen 1990 en 1995 was de berg opnieuw actief. Bij een uitbarsting in 1991 verloren 43 mensen het leven in een pyroclastische stroom. Verder was er heel wat schade en raakten tienduizend mensen dakloos.

Knack