Profiel – Giovanni van Bronckhorst
Uit nood geboren voorbeeldige backDe aanvoerder van Feyenoord stopt na het WK met voetballen. Hij voelt zich nu ‘vrij’.
Giovanni van Bronckhorst: 'Ik ben fysiek nog helemaal fit.'
Alsof het vanzelfsprekend was. De vraag waarom Giovanni van Bronckhorst eigenlijk stopte met voetballen, stelde niemand. En de speler leek zelf ook niet te hebben bedacht dat hij, op de persconferentie waarop hij ging vertellen dat hij na het WK zou stoppen met voetballen, nog antwoord moest geven op de vraag.
Gevoel
Misschien dat het wordt verwacht van voetballers boven de dertig, dat ze stoppen. Van Bronckhorst is toch al gauw 35, wist technisch directeur Leo Beenhakker, ‘al ziet hij er na de wedstrijd soms een paar jaar ouder uit’. Maar dat was niet de reden dat hij stopte, zei Van Bronckhorst direct. ‘Ik ben fysiek nog helemaal fit.’
Wat het dan wel was? Van Bronckhorst had het over een ‘gevoel’. Een ‘vervelend gevoel’ dat zich de afgelopen tijd van hem meester had gemaakt. Nadat hij drie weken geleden het besluit nam om te stoppen – ‘op gevoel’- voelde hij zich ‘vrij’.
Meer uitleg was er niet, en meer uitleg vroeg ook niemand. Na het WK stopt hij met voetballen, dat was dat. Misschien ook wel omdat het logisch is want Van Bronckhorst heeft geen uitzicht meer om op clubniveau nog iets toe te voegen aan zijn prachtige voetbal-cv.
Het geluk van zijn carrière was dat hij door Frank Rijkaard werd gecast als linksback. Op het EK 2000 wisselde hij nog stuivertje met Arthur Numan. Daarna was de plek van hem. Volgens Van Bronckhorst was dat zijn kans, ‘want op mijn eigen positie op het middenveld had ik Edgar Davids en Philip Cocu voor me’.
Tot dat moment had hij vooral voorwaarts gedacht. ‘Ik ben zelfs begonnen als hangende linksbuiten.’
Maar nadat hij zich eenmaal was gaan zien als verdediger, groeide Van Bronckhorst uit tot het prototype van de moderne linksback, met techniek, inzicht, loopvermogen en de neiging om zo nu en dan van afstand op doel te schieten. Bij Feyenoord en bij Glasgow Rangers was hij centrale middenvelder, en ook Arsène Wenger haalde hem op die positie naar Arsenal. Daar slaagde hij niet, mede door blessures, waarna Rijkaard hem in 2003 naar Barcelona haalde, als linksback.
Champions League
Hij hielp mee om de club weer groot te maken. Dat lukte, en in 2006 beleefde hij zijn grootste succes, het winnen van de Champions League. Bij pers en publiek bleef er twijfel over zijn kunnen als verdediger. Maar de bondscoaches Rijkaard, Advocaat, Van Basten en Van Marwijk stelden hem altijd op.
Op het EK van 2008 veroverde hij een plek in het collectieve voetbalgeheugen, als architect van de 2-0 tegen Italië. Nadat hij een Italiaanse kopbal van de lijn haalde, sprintte hij de ruimte in, terwijl hij naar Rafael van der Vaart – die drie Italianen op zich af kreeg – gilde dat hij vrij liep. Van der Vaart gaf hem de bal, waarop ‘Gio’ het spel verlegde naar Kuyt, die, nog voordat hij drie Italianen op zich af kon krijgen, de bal voor de voeten van Wesley Sneijder kopte. Dat betekende 2-0, maar de goal was van Van Bronckhorst.
Standbeeld
‘Een standbeeld verdient-ie’, zei Frank Snoeks, nadat het stadion was bekomen. Later scoorde Van Bronckhorst zelf, nadat hij na weer zo’n sprint de alertheid had om met een ‘voorbeweging’ drie Italianen op het verkeerde been te zetten, en Kuyts voorzet in te koppen.
‘Ja’, antwoordde Van Bronckhorst op de vraag of hij het maximale uit zijn mogelijkheden had gehaald. ‘Ik denk met trots en dankbaarheid terug aan alles wat ik heb bereikt.’
Al was zijn tweede periode bij Feyenoord, sinds 2007, niet geworden wat hij ervan had verwacht. Ook een afscheid met een beker zat er niet in. Het afscheid van Roy Makaay na afloop hadden emoties bij hem opgewekt: zo wilde hij ook stoppen.
Vandaar dat hij meedoet aan de voorbereiding op het nieuwe seizoen, en afscheid neemt tijdens Feyenoords openingswedstrijd tegen Real Mallorca, op 25 juli. Daarna gaat hij aan de slag als stagiair van de technische staf, en volgt hij de trainerscursus van de KNVB.
Michiel de Hoog
Volkskrant 14-05-2010