"Leren over anderen is leren over jezelf"

"Leren over anderen is leren over jezelf"




Mijn tijd in Manggung zit erop! Twee en een halve maand heb ik in Manggung mogen verblijven. In de tussentijd ben ik ook naar Imogiri en Baturraden gegaan. In al deze 3 plaatsen is Stichting Tileng actief. Ik heb Indonesië leren kennen vanuit een perspectief dat niet snel voor de hand ligt. De gemiddelde buitenlandse bezoeker doet Indonesië aan voor de toeristische plaatsen die het land rijk is. En waarom ook niet? Het is nu eenmaal een prachtig land, maar de realiteit achter de glimlach en de gastvrije warmte van de Javanen kan echter ook anders zijn. De mensen in de dorpen werken hard op het land in een gebied waar de watervoorzieningen slecht zijn. Mensen zijn in alles afhankelijk van het weer. Regenwater wordt opgevangen in watertanks en -bakken en gebruikt om te wassen, eten te bereiden en als drinkwater voor het vee. Veel regen is goed voor het dagelijks gebruik en stelt de tijd uit dat mensen water moeten gaan inkopen. Echter teveel regen beïnvloedt de oogst negatief, waardoor de prijs per kilo van bijvoorbeeld pinda’s, maïs of cassave ver kan teruglopen. Voor mijn afstudeerproject ben ik op zoek gegaan naar dergelijke levens- en werkwijzen van dorpelingen (voor het overgrote deel boeren) tegen een achtergrond van ontwikkelingsprocessen en -mechanismen. Zo maakt de hulp van de stichting deel uit van ontwikkelingsprocessen waarbij ook de nationale en lokale machtstructuren (denk aan dorpshoofden, religieuze leiders en lokale overheidsfunctionarissen) bij betrokken zijn. Binnen al deze bestaande structuren moet de stichting haar weg vinden naar de lokale bevolking. Daarbij moet ook de lokaal specifieke cultuur van die samenlevingen zeker niet over het hoofd worden gezien. Al met al geen gemakkelijke opgave.



De stichting is over het algemeen vrij om te gaan en staan waar men wil zonder dat er teveel tegenstand is van lokale overheden. De participatie vanuit de overheid is het sterkst in Baturraden. Het verbouwen van lagere scholen, die allen onder verantwoordelijkheid van de overheid vallen, betekent automatisch ook contact met de overheid. Mede door de sterke lobby en sociale netwerken van de twee contactper-sonen van de stichting zou het op korte mogelijk zijn dat de overheid van Indonesië financieel gaat bijdragen aan projecten van de stichting.
In Baturraden zijn de twee contactpersonen goed geworteld in de lokale samenleving en is men in staat om verschillende groepen in die samenleving bewust te maken van het nut van samenwerking. In Manggung komt de lokale vertegenwoordiger uit Imogiri, van buiten het dorp dus. De lokale vertegenwoordiger ondervindt hier meer moeilijkheden, doordat hij minder geworteld is in de lokale samenleving en minder in staat is om een sociale beweging op gang te brengen. De uitdaging voor de toekomst voor de stichting en zijn vertegenwoordigers is om de lokale vertegenwoordigers zo te ondersteunen dat het draagvlak voor de stichtingactiviteiten onder de lokale bevolking blijft groeien. Een goede impuls hiervoor is pas nog gegeven door middel van het bezoek van de voorzitter van Stichting Tileng aan de desa’s en de projecten in de maanden juni en juli.


Mijn ervaringen in de afgelopen periode zijn er teveel om nu op te noemen. Wat ik als antropoloog in spé vooral geleerd heb is dat leren over anderen, leren over jezelf betekent! Ik ben mezelf een paar keer tegengekomen, maar mijn Nederlands individualisme legde het al gauw af tegen de Indonesische hartelijkheid. Ik heb het voorrecht gehad om in het leven te kruipen van de mensen in de dorpen. Ik heb geprobeerd zoveel mogelijk te participeren en te observeren. Alles om maar zoveel mogelijk te weten en te begrijpen over het leven van de mensen in de dorpen. Als ze naar het land gingen, volgde ik. Was er een dorpsvergadering, dan was ik ook aanwezig. Voetballen met kinderen, hangen met ouderen, huisbezoekjes.........conclusie: ik ben haast meer te weten gekomen over mezelf dan over de mensen waarvoor ik gekomen was!

Salam hangat,

Jozef den Hollander

Tileng.nl