'Mijn vader zag het nut in van griezelen'"Ik denk dat ik iets te veel verhalen heb gehoord over de oorlog", zegt Gustaaf Peek, wiens roman
Ik was Amerika is genomineerd voor de BNG Literatuurprijs.
door Greta Riemersma
Gustaaf Peek kan zijn achternaam moeilijk uit zijn mond krijgen. Vaak stelt hij zich voor met alleen zijn voornaam, zoals nu, aangenaam. Hij gaat zitten aan een tafeltje in de Balie in Amsterdam, een man met halflang zwart haar. Hij is familie van de Peek van Peek & Cloppenburg. "Ik wilde mezelf zijn, maar we hadden die topzware achternaam", zegt Gustaaf Peek, die liever niet meer met het oude familiebedrijf wil worden geassocieerd.
Hij is schrijver, 35 jaar, en heeft drie romans op zijn naam staan. In 2008 werd zijn tweede boek, Dover, genomineerd voor de BNG Literatuurprijs en hetzelfde is onlangs gebeurd met zijn derde boek,
Ik was Amerika, dat in september 2010 verscheen.
Peek: "De geschiedenis van mijn familie leek niet op de familiegeschiedenissen van mijn vriendjes. Ik denk dat ik daardoor heb gedacht: wat mijn ouders hebben meegemaakt, zou ik kunnen opvatten als een verhaal."
Zijn Duitse grootvader was de kleinzoon van de oprichter Johann Theodor Peek van het warenhuis. In de jaren dertig ging hij naar Leiden om te studeren, hij trouwde met een Engelse en in 1938 werd Peeks vader geboren. Opa raakte tijdens de oorlog betrokken bij het verzet tegen de Duitsers en in 1946 vertrok het gezin naar Nederlands-Indië, onder het motto: 'Europa is dood.'
Midden jaren vijftig keerden ze terug naar Nederland, maar Peeks vader kon zijn jeugd in Azië maar niet vergeten. Als correspondent voor de Haagse Post, Het Vrije Volk en The Guardian belandde hij in de jaren zestig in Jakarta, waar hij een Indonesisch meisje ontmoette. Hij trouwde met haar in Nederland, waar ze drie zoons kregen, van wie Gustaaf de middelste is.
"Ik heb tot mijn 18de in Hoenderloo gewoond", zegt hij. "Wij waren import. Dat ben je in een dorp al gauw, maar wij hadden ook nog een kleurtje. Wij waren poepchinezen. Het waren wel alleen de eikels die dit zeiden, maar hoe dan ook: wij vielen op."
Nog steeds snapt hij niet hoe uitgerekend zijn ouders, deze twee mensen die de hele wereld hebben afgereisd, in zo'n dorp zijn terechtgekomen. "Dat geeft geen houvast, weinig stramien".
Zijn opvoeding kende nauwelijks Indonesische invloeden. Zijn vader was meer bepalend, en ook zijn opa, de verzetsman die vertelde hoe hij onderduikers over smalle paadjes had weggebracht en hoe spannend dat wel niet was. "Ik denk dat ik iets te veel verhalen heb gehoord over de oorlog. Er was altijd het idee dat de totale barbarij elk moment weer kon uitbreken. En als je in de geschiedenis duikt, zie je dat ook gebeuren.
Peek hield van jongs af aan van schrijven, maar zijn vader bedacht dat hij rechten moest gaan studeren. "Hij wilde mij weerbaarder maken, dan kon ik mezelf verdedigen, ook in sociaal opzicht, want een rechtenstudie heeft status. Als een goede zoon heb ik het twee jaar gedaan, toen kon ik het niet meer uithouden. Ik ben overgestapt op Engels. Mijn vader was boos, hij wist niet hoe hij die beslissing moest plaatsen."
Hij legt uit. "Kijk, in mijn familie werkt alles met vererving. Tot het moment dat mijn grootvader stierf, waren wij
lower middle class. Daarna kwamen we in een andere wereld, waarin geld geen punt meer was en tegelijkertijd het allergrootste punt, want zo werkt het. We sloegen wat sociale klassen over, we gingen in een ander huis wonen en kregen een grotere auto.
En die achternaam had gewicht. Mijn vader was erdoor geobsedeerd, we kregen het constant te horen. We moesten ons netjes gedragen omdat we Peek heetten. En daar hoorde de studie rechten bij. Mijn vader was wel journalist geweest, maar het idee dat iemand zijn weg vindt als kunstenaar, bestond niet. In onze familie hadden we geen kunstenaars en het is nog steeds een moeilijk verhaal."
Peek maakte zich los uit zijn vaders invloedssfeer. "Dat kon hij niet plaatsen. Zijn verontwaardiging is altijd gebleven en is nooit overgegaan in empathie".
Meteen na zijn afstuderen in 1999 begon hij met schrijven, hij kon niet wachten. Hij had geld van zijn Engelse grootmoeder geërfd, dus hij kon meteen hele dagen plaatsnemen achter zijn bureau. Een jaar of drie vier dichtte hij, pas toen werd zijn romandebuut onontkoombaar. "Ik probeerde vorm te geven aan mijn verbeelding en dit was vanaf de lagere school mijn manier."
Komende zomer begint Peek aan zijn vierde roman en voor daarna heeft hij een groot boek over Nederland gepland. Hij wil er niet veel over kwijt, behalve dat het 'héérlijke projecten' zijn. "Ik ben heel gelukkig in mijn werk, uiterst gelukkig in de liefde, ons kindje van vijf manden is gezond. Het zijn goede tijden." En dat zijn vader nooit iets van trots op hem laat blijken, het zij zo. "We hebben het er niet veel over. Dat is het beste voor ons allebei."
CV
1975
geboren in Haarlem
1987-1993
gymnasium A in Apeldoorn
1995-1999
studie Engelse taal- en letterkunde in Leiden, afgestudeerd op Richard Brautigan (1945-1984)
2001-2005
gedichten in o.a. De Tweede Ronde
2006
Armin, debuutroman
2008
Dover, genomineerd voor de Halewijnprijs,
BNG Literatuurprijs
2010
Ik was Amerika, genomineerd voor BNG Literatuurprijs
|
uit: De Volkskrant
zaterdag 8 januari 2011
 |
Auteur:
Bindwijze:
Aantal pagina's:
Genre:
Publicatiedatum:
Uitgeverij:
ISBN/EAN
prijs: |
Gustaaf Peek
Paperback
286
Literaire roman, novelle
2010-09-01
Querido
9789021438474
€ 17,95
|
|
op de
site van BNG:
Op donderdag 10 februari 2011 wordt de BNG Nieuwe Literatuurprijs uitgereikt in de Stadsschouwburg, Leidseplein 26 te Amsterdam. Aanvang 16.30 uur. Vanaf 17.00 uur stipt zullen de genomineerde auteurs voorgesteld worden. Aansluitend zal de winnaar bekend worden gemaakt waarna het tijd is voor een feestelijke borrel.
do 27 jan 2011 - 11:37
