Tentoonstelling: Borduren in gevangenschap 21 februari 2011 17:42
Borduurwerk dat Titia Gorter in het Oranjehotel maakte - Foto: Peter SmithBij het Verzetsmuseum in Amsterdam is komende zomer de tentoonstelling Kleur! Borduren in gevangenschap te zien. De tentoonstelling is gewijd aan een collectie borduurwerken, gemaakt door vrouwen in gevangenschap tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Om uiteenlopende redenen belandden ook vrouwen tijdens de Tweede Wereldoorlog in de gevangenis. Bijvoorbeeld omdat ze gearresteerd waren na het helpen van Joden of rondbrengen van illegale kranten. In de gevangenis hielden veel vrouwen zich op de been door hun ervaringen te verwerken in borduurwerken.
Ook in interneringskampen in Nederlands-Indië werd veel geborduurd.
Borduren blijkt een uitlaatklep te zijn geweest voor veel van deze vrouwen. Borduren bood houvast, was een uitlaatklep en het gaf wat kleur aan het vaak grauwe bestaan. Vrouwen in gevangenschap deden veel moeite om te kunnen borduren. Zo werden er lappen gemaakt van kapotte lakens en kledingstukken en borduurdraadjes werden soms bijvoorbeeld uit een gekleurde hoofddoek gepeuterd. De vrouwen maakten de borduurwerken voor zichzelf én voor elkaar. Soms wordt uit de borduurwerken duidelijk dat ze bedoeld waren als verjaardagscadeau of kerstcadeau.
Wie kijkt naar de borduurwerken komt soms ook iets te weten over de verschillende omstandigheden in gevangenschap. In de Nederlandse gevangenissen hadden vrouwen vaak veel tijd om buiten het zicht van de bewaarders te borduren. De was werd door de familieleden gedaan. Via het wasgoed werd van alles de gevangenis in- en uitgesmokkeld. Ook complexe en heel mooie borduurwerken konden hierdoor in de gevangenissen gemaakt worden.
Borduurwerk dat Titia Gorter in het Oranjehotel maakte - Foto: Peter Smith Achter alle borduurwerken zit een verhaal. In de tentoonstelling brengt het Verzetsmuseum Amsterdam veel verhalen die achter deze borduurwerken schuil gaan naar voren. Zo worden er bijvoorbeeld borduurwerken tentoongesteld die tijdens de oorlog vanuit het Oranjehotel in Scheveningen gemaakt werden door Titia Gorter (1879-1945). Samen met haar zus zat deze vrouw samen met haar zus Dora in Scheveningen gevangen voor het verborgen houden van een gedropte agent. Op haar borduursels is onder meer te zien hoe de gevangenen zich moesten wassen en ontdoen van zogenaamde "pietjes". Op een ander borduursel liet ze zien hoe ze in een maand tijd was veranderd en op weer een ander werkje borduurde ze een verlanglijstje voor Sinterklaas. De tentoonstelling is voor het publiek te bezoeken vanaf 10 juni 2011.
Historiek.net
di 22 feb 2011 - 10:23