Nunusaku in Fotomuseum Rotterdam : 9 apr / 26 juni 2011

Verhalen van migratie, Conny Luhulima en Geert van Kesteren
9-04-2011 - 26-06-2011

Zaterdag 9 april wordt om 17 uur de nieuwe tentoonstelling Nunusaku geopend in het Fotomuseum.

In Nunusaku, het eerste gezamenlijke project van Geert van Kesteren en Conny Luhulima staat de Molukse geschiedenis symbool voor het universeel verhaal over migratie en identiteit.

Fotografenduo Geert van Kesteren en Conny Luhulima fotograferen de Molukse gemeenschap in Nederland en het onbekende, inheemse volk Alifuru op de Molukken.

Dit jaar precies zestig jaar geleden kwamen 4.000 Molukse KNIL-militairen en hun gezinnen naar Nederland. Hun worsteling met hun eigen inheemse geschiedenis, koloniale en neokoloniale verleden, die tot op de dag van vandaag voortduurt, staat symbool voor actuele kwesties en universele vragen over identiteitsbepaling in deze tijd van globalisering.

Relatieve buitenstaander Van Kesteren zocht naar verhalen van het onbekende, inheemse volk Alifuru op het Molukse eiland Ceram. Hij kwam terug met fascinerende (video)portretten. Luhulima maakt met een technische camera een serie uiterst gedetailleerde opnames van verstilde huiskamers van Molukkers op de Molukken en in Nederland. Een persoonlijke zoektocht naar achtergebleven sporen van culturele identiteit, gemaakt met de blik van de ingewijde.


met dank aan
Fonds voor Bijzondere Journalistieke Projecten, Fonds BKVB, Stichting Sem Presser Archief, Stichting Nusa Alifuru en Antenna-men




Nederlands Fotomuseum
Wilhelminakade 332
3072 AR Rotterdam

tel. +31 (0)10-2030405
fax. +31 (0)10-2030406
info@nederlandsfotomuseum.nl

Opening 'Walk on a line...' in Nederlands Fotomuseum
Datum nieuwsfeit: 09-04-2011
Bron: Nederlands Fotomuseum

Zaterdag 9 april worden om 17 uur de nieuwe tentoonstellingen Walk on a line... en Nunusaku geopend.

In Walk on a line...presenteert de jonge kunstenaar Paulien Oltheten haar nieuwste werk in de vorm van een video-installatie in combinatie met foto's en teksten. Eveneens zal Oltheten's tweede boek met foto's uit Japan, gecombineerd met werk uit het archief worden gepresenteerd.

In Nunusaku, het eerste gezamenlijke project van Geert van Kesteren en Conny Luhulima staat de Molukse geschiedenis symbool voor het universeel verhaal over migratie en identiteit. Met fascinerende videoportretten en verstilde interieurfoto's van huiskamers bij Molukse familierelaties in Nederland en op de Molukken.

Aanmelden
Wilt u de opening bijwonen? Stuur dan een email naar opening@nederlandsfotomuseum.nl o.v.v. opening 9 april.

Bereikbaarheid
In verband met de Rotterdamse marathon is het museum per auto moeilijker bereikbaar. Het museum is dit weekend het beste bereikbaar met het openbaar vervoer. Metro D of tram 20,23 en 35 (allen halte Wilhelminaplein). Bij metrostation Slinge (3086 EZ) is een P+R terrein met toezicht, vanaf dit station kunt u om de vijf minuten zonder overstap met de metro naar halte Wilhelminaplein.

Het museum is geopend tot 19 uur.


Paulien Oltheten
9-04-2011 - 19-06-2011
'Gedachten, lijnen, vouwen en rimpels, tussenruimtes en sporen. Alledaags en absurd. Echt en geënsceneerd.'

Zo omschrijft Paulien Oltheten (1982) haar werk. Oltheten reist met haar camera over de wereld en maakt terloops maar trefzeker op straat foto's en films van mensen die langslopen, wachten of rondhangen. Na Walk on a line..., haar nieuwste video-installatie, nooit meer onbewust de ene voet voor de ander zetten of gedachteloos frummelen aan je jas.

De beelden van Oltheten lijken registraties van toevallige momenten, maar de vastgelegde situaties zijn vaak op basis van observaties door haar gecreëerd. "Ik heb ze gevraagd te leunen, ze stonden namelijk recht (wat minder mooi was)", schrijft ze als commentaar bij het beeld van een simultane buiging van twee dames achter een drankstalletje.

Oltheten verwerkt het foto- en filmmateriaal in ruimtelijke installaties waar zij ook haar aantekeningen en schetsen aan toevoegt. Met grote precisie creëert zij aan de hand van verschillende materialen, objecten en presentatietechnieken ruimtelijke opstellingen die er voor de bezoeker informeel en tijdelijk uit zien. Door 'vrije' verdeling van werken en kleine ingrepen in de ruimte wordt hij of zij door de ruimte geleid, zodat kijken en bewegen tot één ervaring worden.


"Oltheten observeert, manipuleert en kneedt, en dat doet ze zo aanstekelijk dat je onvermijdelijk met een Oltheten-blik naar de wereld gaat kijken. En dat is een verrijking."
- Hans den Hartog Jager, NRC Handelsblad

Boek
Paulien Oltheten. Photos from Japan and my Archive. Walk on a line, the idea to deviate from it, for example in a film NAi Uitgevers, € 29,50

Luxe editie
Van het boek is ook een genummerde speciale editie verschenen met twee gesigneerde en genummerde foto's van Oltheten. Via voorintekening op www.naipublishers.nl € 195 (tot en met 9 april). Na 9 april € 250.

Met dank aan
Fonds BKVB, SNS Reaal Fonds, Van Bijlevelt Stichting

Nieuwsbank

Nunusaku – veertig jaar Moluks verlangen in beeld
May 4th, 2011 | By Rolinde Hoorntje |


Videostill, Nunusaku 2011. Foto: Geert van Kesteren

Vrolijk plasticroze gordijnen met pandabeertjes in de deuropening bij oom Utju. Helblauwe en fuchsiaroze tuinstoelen op de lemen vloer bij moeder Luhulima. In vergelijking met die van de familie op de Molukken lijken de woonkamers van de Nederlandse Luhulima-tak maar saai. Grenen lambrisering en zware eikenhouten meubels bij neef Bennie in Zaandijk, een skai lederen sofa bij neef Oelie in Barneveld. Maar als je goed kijkt zie je met veren getooide krijgers bij Bennie op de schouw en inheemse roze trommels bij Oelie op het dressoir. Het felblauw van moeders kuipstoeltjes komt terug in de sofa van ‘pela’ Atteng in Groningen en zelfs in het modern-grijze lounge-interieur van neef Jerry staat stiekem een pijlenkoker naast de flatscreen tv.

De huiskamerportretten vormen onderdeel van de tentoonstelling ‘Nunusaku – verhalen van migratie’ van Conny Luhulima en haar echtgenoot Geert van Kesteren in het Nederlands Fotomuseum in Rotterdam. Met een technische camera (Cambo) heeft Conny Luhulima uiterst gedetailleerd huiskamers van haar familie op de Molukken en in Nederland in beeld gebracht. De foto’s zijn haarscherp en de kleuren lijken soms haast te zijn getekend, zo fel. Gevolg van het bijzonder grote negatief dat Luhulima heeft gebruikt. De camera registreert niet alleen de verschillen tussen de interieurs in Nederland en de Molukken, maar ook tussen de woonkamers van eerste en tweede generatie van Molukkers in Nederland. Hangen de muren bij sommige leden van de eerste generatie nog vol inheemse kunst, bij hun zonen en dochters herinnert slechts een enkel detail aan een flauw verlangen naar het moederland. De serie is een persoonlijke zoektocht van Luhulima naar achtergebleven sporen door de tijd van haar naar Nederland verbannen cultuur.


Huis met koloniale lamp in Ihamahu, de Molukken, Indonesië. Huiskamer van mijn tante Aya Rumalaru in het voormalig dorp van mijn ouders, 2011. Foto: Conny Luhulima

In 1951, nu 60 jaar geleden, kwamen 4000 Molukse militairen en hun gezinnen naar Nederland nadat de Nederlandse regering tevergeefs had geprobeerd het gezag over Indonesië te herwinnen. Molukse strijders vormden een elitekorps binnen het Koninklijk Nederlands Indisch Leger (KNIL) dat vocht tegen de troepen van Soekarno. Zij streden mee aan de kant van de Nederland in de hoop op een eigen staat. Na de capitulatie van het KNIL in 1963, keerden zij noodgedwongen naar Nederland. Het zou een tijdelijke oplossing zijn, die echter tot op de dag van vandaag voortduurt. Onder deze gezinnen bevond zich ook de familie Luhulima.

Conny groeide op als tweede generatie immigrant in een Molukse wijk in Leerdam, waar zij echtgenoot Van Kesteren leerde kennen, later winnaar van diverse prijzen als fotojournalist. Van Kesteren reisde de afgelopen jaren een aantal keren naar het eiland Ceram op de Molukken. Daar is het woongebied van de Alifuru, een inheemse, mystieke cultuur met een eigen taal èn scheppingsverhaal: Nunusaku. Zijn videoinstallatie is het tweede deel van de tentoonstelling. Op vier schermen naast elkaar verslaat hij een kringgesprek tussen vier leden van de stam over de oorsprong van hun zeer gesloten cultuur.

Voor Luhulima is het haar eerste tentoonstelling als fotograaf. Voorheen was zij betrokken bij het werk van Van Kesteren als producent, die bekend werd met fotoreportages over de Abu Graib-gevangenis en Iran. Het is dus niet toevallig dat ook deze tentoonstelling een politieke lading heeft. ,,Ik constateer iets wat scheef zit en laat dat zien in beeld. Het rijke leven wat we hier leiden geeft ons de mogelijkheid om met een open blik naar de wereld te kijken,” legt van Kesteren uit aan de telefoon.

Met de tentoonstelling hoopt het fotografenduo de ongelijke behandeling van Molukkers in Indonesië opnieuw onder de aandacht te brengen. Daar worden Molukkers volgens Van Kesteren nog steeds stelselmatig gemarginaliseerd. In Nederland worstelen Molukkers nog steeds met hun identiteit. ,, Wat het voor de Molukse gemeenschap echt moeilijk heeft gemaakt is dat zij tot de jaren zeventig niet konden terugkeren naar hun land vanwege politieke en financiële redenen. Conny heeft haar grootmoeder pas leren kennen op haar achtentwintigste. Dat is heel bepalend voor je identiteit.” Van Kesteren omschrijft de Molukse gemeenschap als ,,zeer hartelijk en getalenteerd. Met name op het gebeid van sport en muziek. Giovanni van Bronckhorst is een Molukker.” De droom van een eigen Molukse staat is voor Van Kesteren geen doel op zich, ,, maar het is wel een gedachte die altijd bij ons is. Als dat in de toekomst zou kunnen , zou dat heel mooi zijn.”

‘Nunusaku – verhalen van migratie’ 9 april tot en met 26 juni in het Nederlands Fotomuseum, Rotterdam

Erasmusjournalisten