Van: El_El1 (Oorspronkelijk bericht) Verzonden: 3-1-2009 14:42
De bitterheid van het Molukse kamp
door Rolf Bosboom.
zaterdag 03 januari 2009 | 06:39 | Laatst bijgewerkt op: zaterdag 03 januari 2009 | 14:37
Frits Sahertian en - de inmiddels overleden - oud-burgemeester Tydeman bij het voormalige kamp in Westkapelle.
WESTKAPELLE - Frits Sahertian was nog maar een jongetje van zes toen hij getuige was van het schietincident in het Molukse kamp in Westkapelle, in 1956. De gebeurtenissen hebben zijn verdere leven bepaald, getekend, zo blijkt uit de documentaire Zijn verloren land, die Koert Davidse over hem heeft gemaakt.
De film is morgenavond te zien bij Omroep Zeeland.
Sahertian is 'het individu dat de geschiedenis een gezicht geeft', zoals de ondertitel van de documentaire aangeeft. In dit geval is die geschiedenis de 'Molukse kwestie'. Na de onafhankelijkheid van Indonesië in 1949 werden de Molukse soldaten van het Koninklijk Nederlands-Indisch Leger gezien als bondgenoten van Nederland. Daardoor belandden zij met hun gezinnen - in totaal zo'n 12.000 mensen - voor 'tijdelijk verblijf' in Nederland en werden ondergebracht in voormalige woonoorden en concentratiekampen.
Het gezin Sahertian kwam eerst in Vught terecht en werd later overgebracht naar het Ambonezenkamp Westkapelle. De problemen ontstonden nadat de Nederlandse regering bepaalde dat de bewoners voortaan in hun eigen onderhoud moesten voorzien. Als protest gingen de Molukkers proletarisch winkelen in het dorp ('Stuur de rekening maar naar Samkalden'). Het gevolg was dat het kamp werd afgesloten en streng bewaakt.
De gespannen situatie escaleerde in een incident, waarbij de politie schoot op de bewoners, waarbij gewonden vielen. Alle mannen in het kamp belandden voor enkele maanden in de gevangenis. De vrouwen en kinderen bleven alleen achter.
Het was Leo Hannewijk van Film by the Sea die de in Goes geboren Koert Davidse enkele jaren geleden wees op de gebeurtenissen. ,,Volgens hem zat er een goed verhaal in", zegt Davidse. ,,Via-via ben ik in contact gekomen met Frits Sahertian. Wat ik zo fascinerend vond is dat hij het als kind allemaal heeft gezien en daarover kan vertellen. Aan de hand van zijn leven kun je het verhaal over de Molukse geschiedenis in Nederland weergeven. Veel mensen denken dat die begint in de jaren zeventig, maar het was al lang daarvoor. Dat hele verhaal zit mooi in Frits' leven besloten."
Sahertian vertelt in de documentaire over zijn vader ('militair soldaat zijn was alles voor hem') en diens frustraties. ,,Die reageerde hij op mij af. De opgekropte agressie heeft hij nooit kunnen uiten. Ik heb de bitterheid van mijn vader meegenomen. Dat heeft me gevormd. Jaren liep ik rond met haat naar de Nederlanders."
Hij raakte herhaaldelijk betrokken bij rellen. ,,Alles in mijn leven was gebaseerd op geweld. Als ik een uniform zie, dan maakt me dat blind." Eind augustus 1970 was hij een van de 33 bezetters van de dienstwoning van de Indonesische ambassadeur in Wassenaar. Daarbij kwam een agent om het leven. Zijn vader, zo zegt hij, was verdrietig maar ook trots. ,,Omdat ik de RMS-strijd oppakte. Waarmee hij is begonnen, heb ik doorgezet." Sahertian heeft in totaal acht jaar in de gevangenis gezeten wegens gewelddadigheden.
In Zijn verloren land komt, behalve enkele inwoners van Westkapelle, ook Meinard Tydeman aan het woord. Hij was in 1956 burgemeester van Westkapelle en bagatelliseert de gebeurtenissen van toen. Volgens hem viel er slechts één gewonde. ,,Hij had niks. Ja, een oog verloren, dat wel." Het leidt tot een prachtige confrontatie in het vroegere kamp, waar Sahertian probeert duidelijk te maken hoezeer het incident zijn verdere leven heeft bepaald. Tydeman - ver in de negentig - wil op zijn beurt de kwestie niet al te zeer oprakelen. ,,Het hoort bij de geschiedenis. Het is wel pijnlijk, maar het haalt niets meer uit." Over het geweld dat Sahertian later pleegde, zegt hij: ,,Ik kan het niet billijken, maar wel begrijpen."
De oud-burgemeester, die enkele weken geleden is overleden, geeft wel aan dat veel leed te voorkomen was geweest als de Nederlandse regering de Molukse kwestie meteen goed had aangepakt. ,,Dat is wel de tragiek van deze geschiedenis", vindt ook Koert Davidse. ,,Het is niet echt opgelost. De overheid heeft later wel wat pogingen gedaan, maar de pijn is nooit goed weggenomen."
'Zijn verloren land' wordt morgenavond vanaf 18.00 uur uitgezonden door Omroep Zeeland.
PZC
______________________________________________________________________
Wij kunnen omroep Zeeland natuurlijk niet in het hele land krijgen.
Nu heb ik net gezien dat ze ook live.tv hebben.
Misschien is het ook dan via deze link te zien?
http://www.omroepzeeland.nl/streams/tv/indexIE.php
18:00
zijn verloren land
het verhaal van
het molukse kamp westkapelle (1956)
19:00 herhalingen
tot de volgende morgen 11:00
Dan heb ik nog een link gevonden voor als je een uitzending bij hen hebt gemist
http://www.omroepzeeland.nl/zeelandnu_week_215
Hopelijk werkt het allemaal goed, zodat iedereen het kan volgen.
zo 4 jan 2009 - 11:22