Knijpkatten
05-04-12 15:36 uur
column
Theodor Holman
Onlangs kreeg ik ongeveer tweehonderd brieven in mijn bezit van mijn vader. Geschreven - onder meer - op het eiland Geser in Nederlands-Indië. De brieven beginnen vlak na de oorlog. Ik leer een andere kant van mijn vader kennen.
Mijn vader was daar als assistent-resident. Hij ergerde zich er eens aan dat politie 's nachts niet op patrouille kon omdat het zo donker was. Olielampen en kaarsen gingen vaak uit. Toen bedacht mijn vader iets: de agenten moesten uitgerust worden met knijpkatten, dat zijn zaklantaarns waarbij je de stroom (en dus het licht) zelf opwekt door met je duim op een veer te pompen.
Vader liet dertig knijpkatten uit Nederland komen. De agenten waren verrukt. Dag en nacht knepen ze in de knijpkat.
Maar de misdaad op het eiland nam toe. 'Je kunt namelijk al op grote afstand de politie horen komen, want die knijpkatten maken in de stilte een enorm lawaai.'
Dat was één reden dat de misdaad toenam: de boeven konden niet worden gepakt. Maar de andere reden was 'dat de knijpkatten zo gewild zijn dat ze gestolen worden'.
In een brief die daarop volgt, legt mijn vader uit dat de agenten vermoedelijk handelden in de knijpkatten. Dus moest hij het volgende oordeel vellen: of hij had corrupte agenten die handelden in eigendommen van de staat, of hij had te maken met rovende criminelen.
Vader legde dit probleem aan de agenten uit. Alle agenten ontkenden dat zij gehandeld hadden: zij waren bestolen. Alle dertig! Daarop heeft mijn vader opdracht gegeven alle knijpkatten op te sporen. Hij wilde ze innemen en terugsturen naar Holland. Dit is mijn vader gelukt.
Dan schrijft hij: 'Ik ga nu een brief schrijven aan de Gouverneur met het verzoek of hij de hele bevolking een knijpkat wil geven, dan neemt de misdaad hier in ieder geval met 50 procent af.'
Wat een leuke zin! Ik heb nooit een heel goede verhouding met mijn vader gehad, maar als ik zoiets lees, juich ik van binnen.
Mijn vader was een echte koloniaal. Hij betreurde het dat het ideaal van het kolonialisme als verdacht werd bestempeld - en ik had daarover altijd ruzie met hem.
Ik had daar nu graag rustig met hem over gesproken.
'Je kunt de politie nu al van grote afstand horen'
Parool
do 5 apr 2012 - 18:57
