Expeditie Sumba

Epese senior op expeditie Sumba

20-05-2012 10:00


EPE - Vijf Nederlandse expeditieleden vertrekken dinsdag 12 juni naar het Indonesische Sumba, een ongerept eiland dat met grote armoede kampt en een structureel gebrek heeft aan toegang tot energie. In dat team zit de 61 jarige Epenaar Rienk van der Werff. Tijdens de 10-daagse Expeditie Sumba vertellen Rienk en de andere expeditieleden het Nederlandse publiek over het leven op het nagenoeg onontdekte Sumba. Als ware reporters houden zij blogs bij en maken er talloze foto's en filmpjes, die ten tijde van en na de expeditie verspreid worden via de Expeditie Sumba Facebook-pagina. Rienk roept iedereen op haar op deze Facebook-pagina te volgen, nu tijdens de voorbereidingsfase en straks tijdens de expeditie zelf.


''Écht voelen hoe het leven op Sumba is''
De afgelopen periode is organisator Hivos op zoek geweest naar geschikte kandidaten voor een veelzijdig en enthousiast expeditieteam. Daarnaast werd de laatste kandidaat, gesponsord door Expeditie Sumba partner Sawadee Reizen; dat werd Rienk van der Werff, een avontuurlijke senior die werkzaam is als onderwijskundig adviseur bij ROC Aventus. ''Ik was als jong ventje al in de ban van verre reizen naar onbekende werelden. Als dienstplichtige bij de Marine en later tijdens verre rondreizen, heb ik best een en ander van de wereld gezien, maar je maakt dan maar beperkt mee hoe het echte leven in zo'n land is. Met Expeditie Sumba krijg ik de kans om écht te voelen hoe het leven op Sumba is, ook al betekent het dat het soms wel behelpen zal zijn. We zullen het immers moeten doen zonder stroom!'' aldus Rienk. ''Ook wil ik met mijn deelname een steentje bijdragen. We gaan op zo creatief mogelijke manier de thuisblijvers op de hoogte houden van onze avonturen daar. Ik hoop dat Sumba op deze manier flinke bekendheid krijgt. Mijn uiteindelijke ambitie is om de Sumbanese bevolking een stapje verder te helpen. Daarom ben ik nu al bezig met het inzamelen van geld voor een biogasinstallatie waarmee op Sumba energie kan worden opgewekt. Zo'n installatie kost 1000 euro. Iedereen kan me hiermee helpen door een bijdrage te leveren via www.hivos.nl/rienk ''


Expeditie Sumba
Onder de naam Sumba, Iconic Island Initiative startte Hivos vorig jaar het initiatief om samen met de Sumbanese bevolking, Indonesische overheden, bedrijven en instellingen wereldwijd, het eiland binnen tien jaar te voorzien van 100% duurzame energie. Tijdens de 10-daagse reis worden de expeditieleden ondergedompeld in het Sumbanese leven om te beleven hoe het is te moeten leven zonder toegang tot energie. Ze zullen er koken op hout, op het land werken zonder machines en zich 's avonds moeten vermaken in het pikdonker. Maar het team zal ook de Sumbanezen bezoeken die wél toegang hebben tot energie. Hoe verschilt hun leven met dat van degene die geen elektriciteit hebben? Van deze en andere vraagstukken en opdrachten doen de expeditieleden uitgebreid verslag voor alle geïnteresseerde thuisblijvers.

https://www.facebook.com/expeditiesumba


Veluweland.nl

Lieve Wu, kan je ons hier op de hoogte houden?
Het lijkt mij een enthousiast team, maar of ze de overgang van het luxe leven in Nederland wel zo goed kunnen weerstaan op Sumba????????
Gelukkig worden ze begeleid. En ze hebben opdrachten te vervullen, het zal denk ik meer een leerzame les zijn voor deze expeditieleden, dan dat ze in 10 dagen kunnen bereiken voor de bevolking. Daar is het toch voor bedoelt?


DK

DK, je had het al gevonden!

Ik neem aan dat al hun belevenissen en ervaringen op Facebook terechtkomen....
Wordt vriend en je krijgt melding van al hun updates...

WU,
Heb het al gedaan, ik ben reuze benieuwd hoe deze enthousiaste mensen het gaan mee maken.
Ik begreep dat ze wel enthousiast zijn, maar nul ervaring hebben met armoede........


DK

Voor goed doel naar Indonesië

Auteur: door Floris Brandriet | dinsdag 22 mei 2012 | 20:02 | Laatst bijgewerkt op: dinsdag 22 mei 2012 | 20:03


Met zijn vrouw reist de 61-jarige Rienk van der Werff de laatste jaren de wereld over. China, Peru, India, Mexico, Thailand; ze hebben het allemaal gezien.
Hij wil al jaren graag naar Indonesië, maar krijgt zijn vrouw niet mee. ''Ze heeft er iets tegen, maar kan niet goed uitleggen waarom.'' En dus is de Epenaar dubbel gelukkig nu hij een reis naar het ongerepte Indonesische eiland Sumba heeft gewonnen.

Van der Werff ondergaat medio juni met vier anderen een tiendaagse expeditie om aandacht te vragen voor een project van Hivos. De ontwikkelingsorganisatie wil samen met de Sumbanese bevolking, Indonesische overheden, bedrijven en instellingen wereldwijd het eiland, waar nog maar dertig procent van de bevolking kan beschikken over elektriciteit, binnen tien jaar voorzien van honderd procent duurzame energie. ''Sumba moet dan een voorbeeld worden voor andere arme eilanden. Een geweldig initiatief, maar ook spannend.'' Het vijftal dompelt zich namelijk onder in het leven van de gemiddelde Sumbanees. En dat betekent dus leven zonder stroom. ''Ik neem een flinke lading batterijen mee.'' Via internet doen ze verslag, als dat mogelijk is.

Van der Werff, onderwijskundige bij ROC Aventus in Apeldoorn, 'vond het sowieso heel stoer' dat-ie gekozen werd. De andere vier expeditieleden kwalificeerden zich via Facebook, waar Van der Werff zich nog nooit op had vertoond. Hij en zijn vrouw boekten een reis naar Birma - later dit jaar - via reisorganisatie Sawadee, doneerden daarbij voor een goed doel en bleken zo mee te dingen naar de reis naar Sumba. ''Ik heb een uitgebreide brief geschreven en mocht met twee anderen op gesprek komen. de volgende dag werd ik met het goede nieuws gebeld. Ik zat met collega's in de trein en stond bijna op de bank te springen van blijdschap.''

Van der Werff heeft het reizen altijd al in zijn bloed zitten, maar na zijn tijd als dienstplichtige bij de marine kwam het er niet meer van. Huisje, boompje, beestje stond dat in de weg, maar sinds een aantal jaren reist het echtpaar de continenten weer aan elkaar. ''Wow'', zegt hij oprecht, ''het is zo mooi om andere culturen mee te maken. Om te zien hoe het leven daar is. Dat intrigeert me mateloos. Toch ben je bij zo'n reis vaak maar een passant. Aan het eind van de dag ga je naar je hotel, neem je een douche en spoel je het als het ware weer van je af. Je blijft een toerist. Maar nu krijg ik echt de kans om mee te maken hoe de mensen op Sumba leven.''

Toch heeft Van der Werff zichzelf ook wel de vraag gesteld: zitten ze daar wel te wachten op een biogasinstallatie? ''Je verandert hun leven en moet jezelf afvragen of dat wel goed is. Aan de andere kant: mag ze het onthouden?'' In Thailand zag hij wat er kan gebeuren. Midden in de bush stond in een dorp bij elk primitief hutje een zonnecollector die stroom opwekte. Vond de regering een goed idee. Maar de mensen deden er niks mee, wat moesten ze met stroom? Voordat Hivos besloot het project te steunen, waren lokale partijen echter al bezig met het ontwikkelen van duurzame energie op Sumba. Tijdens de reis hoopt Van der Werff een goed beeld te krijgen van de situatie.

En dan is het de bedoeling dat hij donoren zoekt voor het project. ''Een van de redenen dat ik ben gekozen, is dat ik een grote achterban kan aanspreken. Bij ROC zetten we nu in op schone technologie om jongeren enthousiast te maken voor techniek. daar sluit deze reis natuurlijk prachtig op aan.''

Deze week overtuigde hij al iemand om te doneren: zijn tandarts. Liggend in de stoel en met zijn kaken op elkaar vanwege een nieuwe kroon. ''Als dat al lukt, is er meer mogelijk'', lacht hij.

Blogs, foto's en filmpjes van de expeditie komen op facebook.com/expeditiesumba


Stentor

OOG Maandag: Tien dagen zonder energie

maandag 11 juni 2012, 23:30



Audio
Duur: 11:08


Hoe is het om tien dagen lang zonder elektriciteit en brandstoffen door te moeten brengen? Vijf Nederlanders vertrekken dinsdag op expeditie naar het Indonesische eiland Sumba. Expeditielid Simone de Bruijn en Hivos-klimaatdeskundige Eco Matser vertellen over het project.


NOS Nieuws

Epenaar ervaart leven zonder elektriciteit
Auteur: door Floris Brandriet | woensdag 04 juli 2012 | 19:56 |


Epenaar Rienk van der Werff schudt dorpsoudste Rato Rambi de hand in Weeleo, op het Indonesische Sumba. foto: eigen foto


EPE - Epenaar Rienk van der Werff is terug van een indrukwekkende reis naar het Indonesische eiland Sumba. Hij was daar namens ontwikkelingsorganisatie Hivos, dat samen met de bevolking, overheden, bedrijven en instellingen het eiland wil voorzien van honderd procent duurzame energie.

Om te ervaren hoe het is om zonder elektriciteit te leven, woonde Van der Werff met vier andere 'expeditieleden' enkele dagen in het dorp Weeleo. ''In huizen van bamboe. Binnen is het heel donker; als verlichting gebruiken ze kerosinelampjes en in het midden van het huisje brandt continu een vuurtje. Dat is natuurlijk bloedlink, want zo'n huisje is gemaakt voor droog, brandbaar spul. Dat realiseerde ik me eigenlijk pas de laatste dag.''

Elektriciteit zou dat gevaar kunnen verminderen. ''Maar het geeft de mensen ook de mogelijkheid om de dag te verlengen. Want om half zeven is het pikdonker. Een docent zei dat kinderen met elektriciteit slimmer zijn. Die kunnen 's avonds nog huiswerk maken.''

Het team woonde ook een paar dagen in een ander dorp, waar een waterval stroom opleverde. Ook zagen ze kleine biogasinstallaties, die stroom opwekten met de mest van varkens. Vooral die optie wil Hivos verder over het eiland uitbreiden. Een goede zaak, denkt Van der Werff. ''Mensen willen het graag, want ze weten wel wat elektriciteit is.''

De Epenaar spreekt van een eens-in-je-leven-ervaring. ''Bij de ontvangstceremonie liepen de rillingen over mijn rug'', zegt Van der Werff. ''Heel bijzonder. In Weeleo kreeg ik als oudste van de groep de naam van de dorpsoudste: Rato Rambi. Heel gruwelijk was dat ze een varken voor ons gingen slachten. Dat beest kermen, dat was niet leuk.''


destentor.nl

Haagse aannemer met Hivos naar Sumba

01 aug 2014, 15:45
Nieuwslabels: Den Haag, Hivos, Sumba


De Haagse ontwikkelingsorganisatie Hivos organiseerde eind augustus voor de derde keer Expeditie Sumba. De Haagse aannemer Ad van Breugel (foto) gaat mee.

Geïnteresseerde avonturiers konden in de afgelopen maanden meedoen aan een Facebookwedstrijd. De 37-jarige Van Breugel bemachtigde een plek in de expeditie en vertrekt 29 augustus naar het Indonesische eiland Sumba. “Ik en vele Westerlingen met mij hebben zoveel kennis te delen met een land als Indonesië. Ieder vanuit zijn eigen achtergrond of beroep. Ik ben ervan overtuigd dat simpelweg geld storten niet de beste optie is. Give a man a fish and he will eat for a day. Teach him how to fish and he will eat forever!”, aldus Ad van Breugel.

Sinds 2010 werkt Hivos samen met Sumbanezen, overheden en bedrijven om het eiland vóór 2024 te voorzien van honderd procent duurzame energie. De expeditieleden gaan aan de slag om een biogasinstallatie te bouwen. Ad: “Ik ben al ruim tien jaar baas van een aannemersbedrijf waar ik badkamers, keukens en alles in en om huis verbouw. Ik ben dus niet bang om m’n handen te laten wapperen.”


Den Haag FM

Utrechtse ontwerpster op expeditie naar Sumba
REGIO | 07 augustus 2014 | Door Olivia M.C., Dichtbijmeeschrijver


UTRECHT - Na succesvolle eerdere edities organiseert ontwikkelingsorganisatie Hivos eind augustus voor de derde keer Expeditie Sumba. Geïnteresseerde avonturiers konden in de afgelopen maanden meedoen aan een Facebook-wedstrijd. De 38-jarige Utrechtse Nine Geertman overtuigde de jury tijdens een pitch-avond.

De Utrechtse ontwerpster kwam met een creatief concept voor een crowdfund-campagne voor biogas. Met dit laatste onderdeel van de wedstrijd
won Nine een plek in de expeditie.

Ze vertrekt op 29 augustus naar het Indonesische eiland Sumba. “Toen ik het spotje voor Expeditie Sumba op de radio hoorde, wist ik gelijk dat ik me ging aanmelden. Ik heb afgelopen maart een week op Karimunjawa door gebracht, een eiland ten noorden van Java. Hier is ook weinig toegang tot energie. Hier heb ik met eigen ogen gezien wat het betekent voor de ontwikkeling van de mensen van het eiland als er beperkt toegang is tot stroom. Dat Hivos zich inzet om dit aan te pakken is te gek. Dat dit ook nog eens met duurzame stroom gebeurt is natuurlijk nog veel beter!” aldus Geertman.


Sumba

Sumba is een prachtig eiland, rijk aan tradities, maar economisch arm. Sinds 2010 werkt Hivos samen met Sumbanezen, overheden en bedrijven om het eiland vóór 2024 te voorzien van 100% duurzame energie. Energie die nodig is voor de ontwikkeling van Sumba. De expeditieleden ervaren hoe het is om op Sumba te leven zonder toegang tot energie. En ze zien welke impact de veranderingen tot dusver op de Sumbanezen hebben. Nieuw dit jaar is dat de expeditieleden ook zelf de handen uit de mouwen zullen steken. Ze gaan aan de slag om een biogasinstallatie te bouwen. Na thuiskomst gaan de expeditieleden aan de slag met een crowdfundcampagne voor biogas. Het idee van Nine wordt dan ook echt uitgevoerd.


Tastbare veranderingen

Miljarden mensen op deze wereld beschikken niet over toegang tot (schone) energie. Dat geldt ook voor het grootste deel van de 650.000 Sumbanezen. Ze koken op hout en hun lampen branden op olie of petroleum. Als ze al elektriciteit hebben, wordt het vaak opgewekt door generatoren die draaien op dure diesel. “De Indonesische overheid, bedrijven en lokale organisaties werken samen met Hivos aan een toekomst gebaseerd op duurzame energie, maar voor de mensen op Sumba is het van belang om nu al concrete veranderingen te zien” zegt Eco Matser, coördinator van het project ‘Sumba Iconic Island’. Daarom is er, drie jaar na de start van het project, al veel gebeurd. Zo is door de komst van zonnepanelen het percentage mensen dat toegang heeft tot energie van 25 naar 40 procent gegaan. Ook zijn er drie organisaties opgericht die biogasvergisters kunnen bouwen en onderhouden. Meer dan 200 families hebben nu biogas om op te koken en bioslurry om hun land mee te bemesten. Het eerste irrigatieproject draait volledig op zonne-energie, waardoor het inkomen van meer dan 50 families verdubbeld is.

Dit artikel is voor het laatst aangepast op: 06 augustus 2014

Dichtbij

Expeditie Sumba blog 1
De Posthoorn

      08 sep 2014

SUMBA - Zojuist op dinsdag 26-8-2014 staat mijn naam voor de tweede keer in de krant... wat een fantastisch leuk artikel heeft de Posthoorn geschreven.. Alles gaat ineens in een stroomversnelling.. Ik sta in de krant, op het internet, straks bij RTL 4... sjonge sjonge... Allemaal dankzij het opgraven van de schat met een piepklein blauw schepje op het festival der festivals... Concert@Sea.

De meeting van 20 augustus in de hoofdstad gaf duidelijkheid over mijn taken als vrijwilliger. De taken bestaan voornamelijk uit het vergaren van indrukken van de lopende projecten van Hivos, het zien en meewerken aan de daar te bouwen biogasinstallaties en het naar buiten brengen van de door mij opgedane indrukken.... ooh jee dat wordt onthouden dus
Ik ga dus naar Indonesië met drie mede vrijwilligers, eigenlijk zijn het vrijwilligsters, Lisa, Desiree en Nine. Samen met Amal, die wel zeer fanatiek meewerkt maar niet op reis gaat, hebben zij de inzamelingsactie "give a crap" bedacht die geld in inzamelt voor het project op Sumba. Pittige dames die zich vastbijten in het project... Dat is nodig ook want uiteindelijk willen wij met z'n vijven 25.000 ophalen om in Sumba 25 biogasinstallaties te laten bouwen. Op Sumba bestaat het leven vooral uit het werken op het land... werken zoals wij hier in Nederland doen is niets vergeleken met hoe ze dat daar doen... Daar hebben ze nog steeds zakken cement van 40 kg b.v. Ze werken daar hard dus... superhard voor weinig!
Sumba heeft ongeveer 600.000 inwoners en 70 % leeft er nog zonder stroom en de bevolking is er arm. Er wordt door Hivos op Sumba een selectie gemaakt van boeren die een biogasinstallatie krijgen. De boer in kwestie kan dan de biogasinstallatie "voeden" met de mest van zijn koeien en/of ander huishoudelijk afval. Door vergisting van het er ingegooide materiaal ontstaat er een gas wat gebruikt kan worden om op te koken of waar mee elektriciteit mee kan worden opgewekt. Geen gebruik van de steeds minder wordende schatten van de aarde zoals aardgas en aardolie, maar gewoon schijt waar er altijd genoeg van is.

Ik vlieg dus vrijdag naar Bali en dan met een binnenlandse vlucht naar Sumba. Ik zal proberen om dagelijks een blog met foto's bij te houden op deze site mits er stroom en internet aanwezig is op de plek waar ik me dan bevind. Ik heb me voorgenomen om 2000,00 op te halen voor twee biogasinstallaties... volgens mij moet dat lukken. Bedankt Marina, Tante x, mevrouw Overbeke, Claudine en Richard van Dronewereld.nl voor jullie bijdrage.

dé Weekkrant


=====
(wu):  zie hierboven artikeltje Haagse aannemer met Hivos naar Sumba
01 aug 2014, 15:45

Expeditie Sumba 2
De Posthoorn

08 sep 2014

Zo zeker als dat ik mijn twee nieuwe krav maga shirts bij de eerstvolgende les in ontvang neem van Bart, is het feit dat melatomatine innemen in het vliegtuig werkt maar dat pillen toch niks voor mij zijn.

Na een lange slaperige vlucht en een lief afscheid van mijn schatje aangekomen op Bali. Mooi hotel genaamd Harris Tuban en het spreekwoord "stilte voor de storm" raasde door mijn hoofd. Ik wist dat de expeditie op Sumba zou kunnen bestaan uit poepen in een gat en stinkend aan het werk. Niets als dan wat ik op Bali ervoer. We maakte daar kennis met de vier indonesische expeditieleden genaamd Mimit, Shally, Sapto en Adra. De volgende ochtend met z'n achten naar het vliegveld Denpasar om naar Sumba te vliegen met een klein prop vliegtuigje waar we onze tassen door een late aankomst gewoon even zelf naar het vliegtuig brachten. Aangekomen op Sumba stond er een heus ontvangstcomite te wachten. RTL 4 maakt een docu over Biogas op Sumba en er stond gelijk een camera met verslaggever klaar om je bij te staan. We gooiden onze spullen in de klaarstaande trucks en na de lunch in Warungku gaan we naar een eerste avontuur in het authentieke dorpje Kendautana.
Groetjes uit Sumba...

dé Weekkrant

Expeditie Sumba blog 3
De Posthoorn

08 sep 2014

SUMBA - Kendautana is een authentiek dorp waar de tijd heeft stilgestaan. Gasloos, stroomloos, maar zeker niet arm... wellicht is er weinig geld of mooie spullen maar er heerst harmonie, blijdschap, liefde en geluk van ongekende kwaliteit. Dit blijkt wel aan de ontvangstceremonie.

Zang, dans, feest dat de eerste "buitenlanders" hun dorp bezoeken. Het deed me denken aan het mooie Wae Rebo in Flores. In tegenstelling tot de os in Wae Rebo was er nu een groot varken wat voor de nieuwe gasten werd opgediend. Twee speersteken en een straal bloed deden een expeditielid tegen de vlakte gaan. Ikzelf vond het bijzonder wreed. We maakte kennis met Adi (Adrianus) die "Tamo" (naamsgenoot) blijkt te zijn. Wat een fantastische vent. Er word in het dorp een biogasinstallatie gebouwd. Het bouwen van zo'n installatie begint met het met de hand uithakken van ongeveer 3 m3 kalk houdende steen waarna de 10 dikke betonvloer (even omscheppen) wordt gelegd. Vervolgens wordt er in de rondte een muur gemetseld van 80 cm hoog. Ik heb ook meegewerkt deze twee dagen maar ik was kapot. En zij gingen door... wat een enthousiasme om de installatie af te bouwen zeg... samen staan ze sterk en ze doen het zonder betaald te krijgen. Na twee dagen in het dorp te zijn geweest en met vreselijk weinig slaap op een dun matje op een bamboehouten verhoogde vloer te hebben geslapen, op naar het strand.

Dat was nodig ook want iedereen begon na drie dagen zonder douche al aardig te stinken. We gingen met alle expeditieleden op authentieke vissersbootjes vissen... tenminste dat dacht ik... Het bleek dat we een mooie shot gingen maken voor de docu. Er was immers geen aas mee aan boord Die laatste avond in het dorp wilde ik mijn meegenomen cadeautjes voor de kids geven toen Adi aangaf dat anders te willen doen. Binnen no time stonden er 40 kids binnen in de gemeenschappelijke hut en kwamen er speeches van Adi en Father Micheal. De kleurboeken, potloden en stiften werden met veel belangstelling overhandigd aan de leraar en lerares. Met een kusje op z'n Indonesische... (neusje neusje) Bijzonder! Na een mooi afscheid stapten we weer in de wagens om naar het volgende dorp te rijden... Lewa..!

dé Weekkrant

Expeditie Sumba blog 4
De Posthoorn

08 sep 2014

SUMBA - Aangekomen in Lewa weer warm opgevangen door Made... een trotse boer met passie en oog voor de toekomst en een lach die met nog geen 100 vulkaanuitbarstingen van zijn gezicht te krijgen is. Made runt een boerderij waar hij 18 varkens houdt (volgens Shallypedia) die 80 kilo per dag aan poep opbrengen. De poep van de varkens wordt via een goot de mengkamer ingebracht waarna het handmatig wordt vermengd met water.

Precies zoals je pindasaus maakt.... als de pindasaus dan eigenlijk te dun is om te serveren open je de klep en stroomt het de vergistingskamer in. Daar fermenteert het mengsel waardoor er in de kamer een overdruk ontstaat en het gas dmv een pijp wordt getransporteerd naar een kookplaat. Het overgebleven materiaal heet slurry. Made maakt ongeveer 1700 liter slurry per week. De slurry wordt gebruikt om zijn gewassen te bemesten. Made nam ons mee op zijn velden om de voordelen van de biogasinstallatie te laten zien. Door de slurry waarmee hij zijn gewassen kan bemesten en de verkoop van de overige slurry, kan je best zeggen dat hij een gewaardeerd zakenman is.... een voorbeeld voor andere boeren. Zo heeft hij ook een waterpomp laten bouwen voor de gewassen. Om te zien hoe de deksel (dome) werd gebouwd bezochten de volgende dag eerst Barnadus Missa. Bernadus is een arme boer die net als Made ook meedoet aan het biogasproject. Na een warm welkom werkten we mee met de bouw van de "dome". Na het opmetselen van de wanden op de betonnen vloer en het aanbrengen van de af- en aanvoer (pvc110mm) alsmede de gasslang, werd het gat weer gevuld met ongeveer 3 m3 puin. Bovenop het puin wordt nauwkeurig een "dome" gebouwd van zand zonder cement. Na het aanbrengen van een 15 cm betonnen laag op het zand wordt al het puin onder de "dome" door een klein gat weer verwijderd... 3 m3!! Handwerk... heftig.. Een ander probleem voor Bernadus is water. Na het graven van 2 putten van ongeveer 10 meter zonder resultaat werd bij toch weemoedig, vertelde hij en zijn vrouw huilend. Zijn papaja veld verpieterde namelijk in een rap tempo. Na een mooi afscheid weer in de wagen op weg naar hotel Elvin in Waingapu. We ontvingen de opdracht om kinderen op school les te geven in groene energie.. dat is morgen. Spannend!!

dé Weekkrant

Expeditie Sumba blog 5
De Posthoorn

8 sep 2014

SUMBA - Onderweg van Made's boerderij naar een oude school wat onze slaapplek zou zijn voor de nacht had ik ineens na veel gepieker een goed idee. Ik wilde de kids uitleggen hoe je met een windmolen een lampje zou kunnen laten branden. Ik weet nog hoe leuk ik het vond toen mijn broer dat aan mij uitlegde toen ik klein was. Benodigdheden... motortje, draad, lampje.. wieken en stelling zou ik kunnen maken van bamboe.

In Waikabubak kocht ik een ruitenwisser motor waarvan ik hoopte dat dit zou werken. Die avond aan de knutsel met mijn zwitserse mes maar mijn nieuwe motor overleefde de nodige aanpassingen van de behuizing helaas niet. Toch de volgende dag, na ons bezoek aan Bernadus, naar de school.
Welliswaar zonder windmolen maar wel met een missie... Er heerst op de school iets te veel discipline vind ik.. het lijkt erop dat er weinig ruimte is voor eigen creativiteit. Uniformen voor kids en leraren en bij de vragen naar de mening of opvattingen van de kids weinig tot geen respons in het begin.
Uitgelegd hoe een windmolen werkt, getekend en spelletjes gedaan.
Mijn lengte van 2.07 was wederom de gedachte van die dag. De les liep uit en het werd al avond. Veel kinderen moeten een uur lopen naar huis en hierom besloten we om ze naar huis te brengen met de jeeps... dat vonden ze te gek! Helaas heeft de foon van een expeditielid deze mooie gebeurtenis niet overleefd. Een app om een jeep over je foon te laten rijden is nog niet uitgevonden.
De rust gevonden in hotel Elvin..
Selamat tidur!

dé Weekkrant

Expeditie Sumba blog 6
De Posthoorn

  08 sep 2014

SUMBA - "Umbu nay kahumbu" heet de koning van Laimbonga die ons na een drie uur durende achtbaanrit over ruw terrein officieel in zijn dorp ontving. Een koning met een hoodie en een roze plastic tuinstoel als troon maar zijn status was zeer voelbaar bij de dorpsgenoten.

De koning sprak, na een handvol "beetle nuts", iets sceptisch over de verwelkoming van een biogasinstallatie in zijn dorp maar was wel zeer geinteresseert. Koning sprak ook uit over het feit dat hij zich zorgen maakt over het eten dat zijn dorp ons kan geven. De vorige groep buitenlanders at blijkbaar alleen maar noodles en ei.... haha. Het eten was overigens koninklijk lekker en in overvloede. Die avond begonnen we aan een zogenoemde discussie in het koningshuis. De koning had vele gasten die avond. Ik kreeg het idee dat de mensen in de omgeving onze komst als zeer belangrijk beschouwde.

Na een lange discussie over biogas en andere groene manieren om stroom op te wekken, werd er besloten om de groep op te splitsen. Voor ik het wist zat ik samen met twee andere expeditieleden tegenover 36 vragende ogen van arme boeren. Ineens bekroop me het gevoel dat ik oog in oog stond met de mensen waarvoor ik ben gestart met geld ophalen voor biogasinstallaties... confronterend. Je zag de vraag naar informatie en hulp op hun gezichten staan... ze luisterde aandachtig hoe ik d.m.v. een Indonesisch sprekend expeditielid uitlegde hoe een biogasinstallatie werkt. Met hulp van Adi werden ze steeds meer gemotiveerd... "Wat is er nodig om jullie droom te realiseren?" Uuhhhh... zand, cement, rots, buis en vreselijk veel wilskracht en samenwerking. Hivos biedt mede door mijn en jullie financiele inzet, de benodigde materialen en begeleiding.

Samenwerking maar vooral wilskracht voor de vreselijk heftige klus van het bouwen van zo'n installatie, moeten de boeren zelf leveren. Na een mooie, helderheid gevende, discussie tijd voor dans, zang en feest. De mooie avond sloot ik af op mijn dunne matje op de vloer in mijn te dunne slaapzak op de tocht... welterusten schatje..  De volgende dag stonden we om 06.00 uur op... geen idee waarom maar het was echt zo. We gingen naar een waterkrachtcentrale in La au.

Deze waterkrachtcentrale in aanbouw is mede mogelijk is gemaakt door Blof met hun Umoja fonds! Mannen met het hart op de goede plek. Na het bouwen van een dam en een lange watergoot valt er 60 liter water per uur door een stalen buis, langs een turbine die d.m.v. een dynamo 32 huizen in de omgeving voorziet van 100 watt stroom. Om stroomverlies tot een minimum te beperken moeten de huizen binnen een straal van 1.5 km van de centrale staan. Toch maar even een foto met de aannemer van Ibeka gemaakt op de centrale om naar Blof op te sturen... Ik hoop dat ze mij gaan helpen om geld in te zamelen voor het plaatsen van de biogasinstallaties. Bij terugkomst was 1 van de vele kids die aanwezig waren in het huis van de koning, gebeten door een slang.

Na enige tijd kwam de traditionele dokter die een stuk schors mengde met spuug en dit op de teen van het jochie spuugde. Vreemd tafereel maar het jochie maakt het goed. Toen we na het tweede ontbijt officieel afscheid namen van de koning en weer in de drie uur durende achtbaan stapte, besloten we om de arme boeren een lift te geven. Tot mijn verbazing zaten er na 45 minuten downhill nog steeds boeren in de laadklep....  Blijkbaar waren wij en de biogasinstallaties het waard om zo ver een berg op te lopen op blote voeten met een temperatuur van 30 graden. Wilskracht!

dé Weekkrant