'De traditionele islam in Indonesië is tolerant, dit is een nieuw soort islam'

'De traditionele islam in Indonesië is tolerant, dit is een nieuw soort islam'


Gert Jan Rohmensen − 01/06/12, 16:18

Indonesië geldt als het land met de meeste moslims ter wereld, maar ook als seculier land met een lange traditie van religieuze tolerantie. Die tolerantie lijkt in gevaar nu kleine, fanatieke moslimgroeperingen zich steeds vaker met geweld keren tegen zaken die in hun visie ingaan tegen de islam. .


© Gert Jan Rohmensen.
Misschien hoef je de extremistische FPI niet te verbieden, maar straf dan wel de misdadigers.'


Deze week wisten deze groepen te voorkomen dat de Amerikaanse popdiva Lady Gaga zondag een concert geeft in Jakarta. De extravagante ster zegde af uit 'veiligheidsoverwegingen' toen groepen als het Islamitisch Verdedigingsfront FPI dreigden met 'chaos'.

Natuurlijk had het concert moeten doorgaan, zegt de Indonesische schrijfster Ayu Utami. "Als je het er niet mee eens bent, koop dan geen kaartje."

Wat zegt deze kwestie over het hedendaagse Indonesië?

"Het is veelzeggend en de golf van wahabisering in Indonesië is een van de grootste problemen waar het land mee te maken heeft. Degenen die zo fel protesteerden zijn geen traditionele Indonesiërs. Zij gebruiken Arabische symbolen zoals kleding, en hun interpretatie van de islam komt overeen met die in Saoedi-Arabië, het wahabisme."

"Er is lokaal een strijd gaande die een globale context heeft; dus tussen het Westen, waar Lady Gaga een symbool van is, en de waha- bieten. Maar wahabisme past niet in de Indonesische traditie, en je ziet dat die traditie wordt aangetast."

Een van de fanatiekste groepen is de FPI, die zich regelmatig bedient van geweld. Wat zijn dit voor mensen?

"Het zijn Indonesiërs die een nieuw soort islam propageren. De traditionele islam in Indonesië is tolerant en staat dichtbij de oorspronkelijke identiteit van het land.

"De controverse rond Lady Gaga gaat overigens meer over geld dan over haar erotiserende gedrag. Ik denk dat er is onderhandeld over hoeveel geld de organisatoren bereid waren aan de FPI te betalen. Soms gaat het ze om geld, soms om ideologie."

Het lijkt alsof deze groepen veel invloed hebben, is dat zo?

"Dit zijn kleine groepen, maar ze worden getolereerd door politie en politici. Die luisteren ook naar hen, dus ze worden steeds sterker. Zij vallen onder meer bars aan, wat natuurlijk een misdaad is.

"Als het een grote groep aanvallers betreft, wordt zo'n zaak door de autoriteiten vaak niet behandeld als misdaad, maar als uiting van onvrede binnen de maatschappij. In de praktijk komen ze er meestal mee weg."

Waarom vervolgen de autoriteiten hen niet voor deze misdaden?

"Uiteindelijk komt het erop neer dat zij een bepaalde macht hebben binnen de politiek. De FPI bijvoorbeeld is opgericht met steun van het leger of de politie, dus er zijn nauwe onderlinge relaties.

"De FPI wordt door verschillende partijen ingeschakeld als die dat ideologisch goed uitkomt. Maar hypocriet zijn ze vaak ook, en die hypocrisie laat zien dat hun werkelijke karakter anders is."

Zou deze groep verboden moeten worden in Indonesië?

"Zelf ben ik daar voor, want zij zaaien haat en zetten aan tot geweld, en er is voldoende bewijs tegen hen. Maar als je een bepaalde groep verbiedt, dan zet je ook de deur open voor een verbod op andere groepen. Dat kan gevaarlijk zijn, dus daar moet je goed over nadenken.

"Misschien hoeft de FPI ook niet verboden te worden, maar zouden de autoriteiten gewoon de misdadigers moeten straffen. De wet moet beter gehandhaafd worden."

Waarom treedt president Susilo Bambang Yudhoyono, die met de belofte van hervormingen aan zijn tweede termijn bezig is, hier niet tegen op?

"Hij is altijd zo, hij is een zwakke president. Yudhoyono is altijd terughoudend geweest en aarzelt om hard op te treden tegen wie dan ook. Wij begrijpen dat niet, omdat hij met overmacht de verkiezingen heeft gewonnen, en weet dat hij veel steun heeft. Juist nu hij in zijn laatste termijn zit, is het tijd om de juiste dingen te doen."

In de tijd van dictator Soeharto heeft u de staat Indonesië eens vergeleken met een grote banyanboom, die zo veel schaduw geeft dat er niets onder kon groeien. Hoe is dat nu?

"Het is wild en vreemd. Er zijn geen sterke partijen meer. De staat is niet erg sterk, zwak zelfs. Iedereen is nu op zichzelf aangewezen, want de staat beschermt je niet meer tegen bijvoorbeeld aanvallen door fundamentalisten.

"Je ziet nieuwe vijanden, maar je krijgt ook nieuwe vrienden. Ik denk wel dat er nog hoop is, en dat het nog te vroeg is om te zeggen of we naar meer fundamentalisme toe gaan of niet."

Wie is Ayu Utami?

De journaliste en schrijfster Ayu Utami (Bogor, 1968) geldt als de belangrijkste auteur in Indonesië. In haar werk snijdt zij controversiële thema's aan, zoals religieuze en politieke kwesties, onderdrukking van vrouwen en seks.

Daarmee heeft zij internationaal aanzien verworven en is, zeker onder jongeren, populair. Utami brak in 1998 door met haar debuut Samans Missie, dat uitgeroepen werd tot beste roman van Indonesië. Het verscheen in het jaar van de val van dictator Soeharto, en veroorzaakte opschudding door de thematiek van mensenrechten, sociale misstanden en vrouwelijke seksualiteit.

In 2000 kreeg zij voor haar vernieuwende werk in Nederland de Prins Claus Prijs, als jongste laureaat ooit. 'Haar tolerantie en openheid vormen een tegenwicht voor conservatieve stromingen', stelde het juryrapport. In haar jongste roman Het Getal Fu, dat net in Nederlandse vertaling is verschenen, schetst zij de veranderingen in het hedendaagse Indonesië.

Trouw

Het is gewoon de Islam volgens een kleine groep wahabisten/salafisten.
Het gebeurt wel eens dat sommige haji gangers "roomser willen zijn dan de paus " zelf , en kan problemen geven met de gewone moderate Islam/Moslims.
Het gebeurde zelfs al tijdens de Padri Oorlog.

De FPI waren van oorsprong een klein groep Indonesiers van Arabische( Jemen) oorsprong , voor zover ik me kan herinerren waren ze relatief gematigd, tientallen jaren .
Ze wonen vroeger in de wijk Tanah Abang Jakarta .
Ze kregen nieuwe ideen en vleugels toen Saudie Arabie en andere middenen oosten landen geld als water binnenkrijgen , de zgn petrodollar.

‘Indonesië wordt zo een tweede Pakistan’

Na dreigementen van militante moslims heeft popster Lady Gaga dit weekeinde haar geplande concert in Jakarta afgelast.
De radicale islam drukt steeds zwaarder op Indonesië, stelt de Canadese schrijfster Irshad Manji

Interview Irshad Manji, schrijfster, over de groeiende invloed van militante moslims.
Door Michel Maas


De Indonesische overheid lijkt steeds meer geneigd te zwichten voor de druk van militante moslims. Niet alleen Lady Gaga is daarvan het slachtoffer, ook de Canadese islamitische schrijfster Ieshad Manji ervoer aan den lijve dat het Indonesië dat zij kende van een eerder bezoek, vier jaar geleden, niet meer zo tolerant is als voorheen.

Wanneer je je boek Allah, Vrijheid en Liefde noemt, kun je weten dat je sommige moslims tegen je in het harnas jaagt. Toch is de Canadese islamitische schrijfster Irshad Manji (1968) verbaasd over de ontvangst die haar in Indonesië te beurt viel. Spreekbeurten in Jakarta, Solo en Yogya werden afgelast, verplaatst of verstoord door radicale moslims. De politie verleende de radicalen alle medewerking.

Uitgerekend in haar nieuwe boek wijdt zij nog een jubelend hoofdstuk aan Indonesië, op grond van haar eerdere ervaringen in het land. Manji: ‘De woorden die ik gebruik in het boek zijn: als jullie een voorbeeld willen van betekenisvolle gematigdheid, dan moet je naar Indonesië komen.’
In het bewuste hoofdstuk beschrijft Manji hoe zij vier jaar geleden haar vorige boek ten doop hield in Indonesië. ‘Er kwam er een heel divers scala aan mensen op af. Een transseksueel vertelde over haar gevecht om een hoofddoek te mogen dragen. Tegelijk waren in diezelfde zaal zeer conservatieve moslims, die haar niet bedreigden of aanvielen. Daartunnenin: Javaanse dansers, gitaarmuziek en poëzie.

‘En dan nu, vier jaar later… Mijn hart breekt. Eerlijk.’
Radicale moslims maken haar het spreken onmogelijk. Waar zij ook komt in Indonesië, overal duiken mannen in witte gewaden op. Het zijn leden van de islamitische knokploeg FPI (Front van de Verdedigers van de Islam).

Allah U Akbar
Manji heeft net weer zo’n ervaring achter de rug in het vrijzinnige cultureel centrum Salihara in Jakarta. Ook deze bijeenkomst werd verstoord door mannen die Allah U Akbar (God is groot) riepen – alsof dat een verwensing is – de aanwezigen bedreigden en hekken vernielden. ‘De ruiten op de tweede verdieping begonnen te rammelen…’

De politie was aanwezig en maakte een einde aan de bijeenkomst. Niet de gewelddadige FPI’ers, maar Irshad Manji moest mee naar het bureau.

Later verklaarde een politiewoordvoerder dat de bijeenkomst in Salihara illegaal was, onrust veroorzaakte, en dat Irshad Manji een lesbienne is. Activisten hebben een aanklacht ingediend tegen de politie, omdat volgens hen geen van deze argumenten een wettelijke grondslag heeft. In de media verschenen felle commentaren over de straffeloosheid waarmee de FPI haar gang kan gaan, en de kennelijk nauwe relatie tussen de politie en deze knokploeg.

Nieuw is het niet voor Manji. Zij maakt dit soort zaken vaker mee. Op een bepaalde manier doet het haar zelfs denken aan Nederland: ‘De manier waarop de Indonesische politie de zaak behandelde, herinnerde mij in zekere zin aan de manier waarop de politie in Nederland optrad toen jihadisten op 7 december 2011 mijn lezing in De Balie in Amsterdam verstoorden. Toen de politie daar eindelijk verscheen, was het eerste wat zij zeiden tegen mij gericht: ‘U kunt de zaal maar beter verlaten.’ Ik zei: Ik ga nergens heen. Als íémand deze zaal moet verlaten, dan zijn het die mensen die de wetten van dit land overtreden. En dat ben ik niet!

‘Het kostte de Amsterdamse politie vervolgens meer dan een uur om mijn aanvallers het gebouw uit te krijgen. En de manier waarop ze dat deden! Zij zeiden tegen die mannen: ‘Wij zullen jullie niet arresteren ten overstaan van deze vrouw, want wij willen jullie de vernedering besparen…’ Sinds wanneer is het een prioriteit om deze would be moordenaars een vernedering te besparen?

‘Dus zelfs in zo’n vermeend bolwerk van mensenrechten als Amsterdam zijn cultureel en moreel relativisme binnengeslopen in dit soort kwesties. Het zou eigenlijk kraakhelder moeten zijn: je roept op iemand te vermoorden, je overtreedt de wet, dus ik arresteer je. Waarom moet het ingewikkelder zijn dan dat?’

Het windt haar, maanden later, duidelijk nog op. ‘Als mainstream liberale politici te bang zijn om dit soort kwesties aan te kaarten, worden hun kiezers boos. Die lopen over naar figuren die deze kwestie wél bespreken. Met hun giftige, kwaadaardige retoriek. Dat maakt politici als Geert Wilders groot.’

Gematigde moslims
Het zijn de voorzichtigen, de gematigden, die de problemen laten doorzieken, zegt ze. Ook in Indonesië.

‘De zogenaamde gematigde moslims zijn een deel van het probleem. Alle moslims die denken dat zij de islam en de mensheid een dienst bewijzen door gematigd te zijn in deze tijd van morele crisis… Mensen denken dat zij de vrede kunnen bewaren door alles maar toe te dekken, en verder te zwijgen. Dat maakt alles alleen maar erger!’

Al bij aankomst merkte Manji dat er een conservatieve wind waait in Jakarta. ‘De oprukkende strenge kledingvoorschriften voor vrouwen, bijvoorbeeld. Die hebben niets te maken met de Indonesische traditie. Zij komen uit de Wahabi-vorm van islam. Die islam wordt geïmporteerd uit Saoedi-Arabië, en de mensen hier opgedrongen.

‘Weet je dat Arabieren minder dan 20 procent van alle moslims uitmaken? Indonesië zou een voorbeeld kunnen zijn voor een andere islam dan de Wahabi-vorm. Maar om de een of andere reden gaat het hier de andere kant op, meer in de richting van Pakistan. Ik zeg niet dat Indonesië al een soort Pakistan is, maar het land gaat meer in de richting van Pakistan dan in de richting van een democratie.’


Volkskrant, 29-05-2012

wu schreef:

‘Indonesië wordt zo een tweede Pakistan’

Gematigde moslims
Het zijn de voorzichtigen, de gematigden, die de problemen laten doorzieken, zegt ze. Ook in Indonesië.

‘De zogenaamde gematigde moslims zijn een deel van het probleem. Alle moslims die denken dat zij de islam en de mensheid een dienst bewijzen door gematigd te zijn in deze tijd van morele crisis… Mensen denken dat zij de vrede kunnen bewaren door alles maar toe te dekken, en verder te zwijgen. Dat maakt alles alleen maar erger!’


Volkskrant, 29-05-2012

Flauwe kul seh.

Gelukkig zijn de gematigde Moslims in Indonesia ongeveer 80-90 % van alle Moslim.
Anders zou ik me eenzaam voelen.

Meneer Omsid

Ik vind dit artikel toch wel iets om over na te denken er zit wel iets in .
Het is toch een kleine minderheid (die met de grootste mond)net als overal
die voor problemen zorgt.
De zwijgende meerderheid zou hier echt wel wat aan kunnen doen,niet alleen voor
dit probleem alleen maar in zijn algemeenheid.
Meestal ontbreekt de durf om iets te ondernemen,weet U wel men wordt overstemd.

groetjes Bart

‘De zogenaamde gematigde moslims zijn een deel van het probleem. Het zijn de voorzichtigen, de gematigden, die de problemen laten doorzieken, '

Dat is wel genoeg om mijn bloed-druk om hoog te jagen!, het is altijd de schuld van de gematigde Muslim in Indonesia, maar het is niet de gematigde Muslim die de wet moet op houden, de schoen is wel aan de andere voet zou ik zo denken, je hebt de politie die daar met hun handen in hun zakken lopen, wat doen zij? Nope, nada, niks, waarom? jij kan me dat ook vertellen!, De FPI en hun ilk hebben de vrije hand, want hun rechter hand heeft de linker hand van de overheid laten weten dat er ergens een mooi paketje op hun ligt te wachten, moet ik nog duidelijker zijn? De regering? Van 't zelfde laken een pak, 'vote-catching' noemen ze dat hier! De fanatieken, en ik noem ze niet Muslim, want dat zijn ze volgens mij niet meer ( voorbeeld? tollerance, de gematgde voeren dat uit, de fanatieken kunnen dat woord niet eens schrijven laat staan in praktijk brengen, wet in eigen hand nemen, ander man's goederen vernielen, de fanatieken excel in dit in tegen deel van de gematigden die 't op houden van de wet aan de politie over laten en ander man's eigendommen respecteren. Ik kan zo nog wel een tijdje door gaan )
Bung Bart-besar zegt "De zwijgende meerderheid zou hier echt wel wat aan kunnen doen,niet alleen voor dit probleem alleen maar in zijn algemeenheid.
"Wat veronderstel je hier mijn goede vriend? Voor de gematigden een knuppel te pakken en de lamzakken een pak ransel te verkopen of ze van 't eiland af te schoppen (als ik 't voor het zeggen had zou dat wel een verdiende oplossing zijn) of mischien andere politicians aan de macht te brengen die na korte tijd mischien bezwijken aan de aanlokking van een handje vol rupiahs?
Je hebt gelijk wanneer je schreef "Meestal ontbreekt de durf om iets te ondernemen" Je kunt ze dat toch niet verwijten? Probeer maar iets en je deurtje word in getrapt, familie aan gerand of erger, ja, de poliitie roepen? Die komen op dagen wanneer je dood gebloed bent, als er dan mischien nog wat leven in je is word je gearresteerd voor publieke wandadigheid! la'maar dese hap, sayo,
siK.