Foto's van executies Indonesië opgedoken

10 juli 2012-08:29
Foto's van executies Indonesië opgedoken

Er zijn foto's opgedoken van executies in Indonesië tussen 1945 en 1950.


Er zijn foto’s opgedoken die het bewijs leveren voor de executies die het Nederlandse leger waarschijnlijk tijdens politionele acties uitvoerde in voormalig Indonesië. De foto’s zijn gemaakt door een soldaat die toentertijd dienstplichtig was. Hij bewaarde ze in een privéalbum.

Op de foto's is te zien hoe drie Indonesiërs worden geliquideerd, meldt de Volkskrant. Ze staan voor een greppel die vol ligt met lijken, blijkt uit een tweede foto. Aan de rand van de greppel staan twee Nederlandse militairen toe te kijken. De twee zijn te herkennen aan hun uniform.

Deskundigen van het oorlogsinstituut NIOD en van het Nederlandse Instituut voor Militaire Historie (NIMH) zeggen nooit eerder dergelijke foto's te hebben gezien. Ze twijfelen niet over de echtheid ervan. Nader onderzoek moet uitsluitsel geven over de plaats van de executies en de toedracht ervan. Hoeveel Indonesiërs bij de acties precies zijn omgekomen, is niet bekend.



Soldaat

De foto’s zijn gemaakt door een soldaat uit Enschede, die inmiddels is overleden. Hij diende in Indonesië van 1947 tot 1950 bij de artillerie. In de Korpsgeschiedenis van de artillerie wordt niets gemeld over de executies. De enige die bekend zijn, zijn die in Rawagede en op Zuid-Celebes. De nabestaanden van slachtoffers op Rawagede hebben vorig jaar een schadevergoeding toegekend gekregen.

Een medewerker van het Gemeentearchief van Enschede vond de oude albums in de vuilcontainer. De gemeente Enschede verzamelt vaker foto's om de levensloop van de eigen inwoners te kunnen illustreren.

Onlangs riepen drie historische instituten de regering op opnieuw onderzoek te doen naar de politionele acties tussen 1945 en 1950, om te kunnen begrijpen wat voor oorlog er in Indonesië is gevoerd. Het kabinet heeft nog niet gereageerd.


PowNed

Dit moet tot op de bodem uitgezocht worden en indien de daders nog
leven voor het gerecht brengen.
Zo blijkt iedere keer weer waar toe de mens in staat is.
Hebben ze net een oorlog achter de kiezen,met veel leed ,blijkt dat de nederlander geen haar beter is.
Wat komt er nog meer boven water,wat stil gezwegen wordt.

"Vadertje" Drees (PVDA) vond het overigens terecht dat soldaten die WEIGERDEN oorlogsmisdaden te plegen werden veroordeeld tot jarenlange gevangenisstraf, zoals de drie mariniers die hadden geweigerd een hele kampong in brand te steken. Zie knipsels:

https://2img.net/h/oi50.tinypic.com/ajv0n7.jpg

‘Foto’s executies Nederlands-Indië niet uniek’


Foto uit: J.A. de Moor, Westerling's Oorlog, uitgeverij Balans, 1999

Met bijzondere interesse heb ik de artikelen rondom de gevonden foto’s van een vermeende executie van Indonesiërs door Nederlandse militairen gelezen en bekeken.
Deze foto’s worden door het NIOD en verschillende historici gekenmerkt als ‘uniek’, Eindelijk voor het éérst het bewijs van dergelijke wandaden, (mogelijk!) begaan door het Nederlandse leger. Te vergelijken met foto’s uit Vietnam.
Hoezo uniek? Bovenstaande foto uit het boek Westerling’s Oorlog van J.A. de Moor (uitgeverij Balans, 1999) bewijst het tegendeel, lijkt me. Het gaat hier om de executie van ca. 50 personen op de aloen-aloen van Barroe, Zuid-Celebes, 1947, door militairen van het DST (Depot Speciale Troepen) van Raymond Westerling.
Verder vermeldt het onderschrift dat een deel van de geëxecuteerden voor deze gelegenheid uit de gevangenis was gehaald.
Het verbaast me dat het NIOD, maar ook de vele kenners en historici die aan het woord kwamen de afgelopen week, niet naar deze eerder gepubliceerde foto verwijzen. Kennen ze deze werkelijk niet?
Of wordt een dergelijk beeld, zoals men geneigd is te doen, alleen toegeschreven aan acties van Ambonese en Indo-Europese KNIL-militairen of moordpartijen van Indonesiërs onderling? Nooit direct aan ‘gewone’ Nederlandse militairen, want dat blijkt voor veel mensen hier toch moeilijk voor te stellen.
Misschien dat dáárom deze foto’s zo schokkend zijn; omdat er twee ‘eigen’ Hollandse jongens op staan!


Peter van Dongen, Amsterdam
Stripauteur Rampokan: Java & Celebes

Volkskrant, Opinie & Debat
23-7-2012

De waarde van een foto

Posted on 12 juli 2012



Een executie?

De Volkskrant bracht het deze week maar liefst paginabreed op de voorpagina, “Eerste beeld van executies in Indië”. Alsof het de aankondiging van een nieuwe wereldoorlog betreft of de ontdekking van het Higgs-deeltje. Het enige dat in de kop ontbreekt zijn de uitroeptekens.
Nu is het niet gebruikelijk dat “historisch nieuws” zo breed wordt uitgemeten. En dus, denk je in eerste instantie, moet wel iets bijzonders aan de hand zijn. Bij nader inzien blijkt het verhaal nogal wankel. De suggestie dat de gevonden foto het beste bewijs vormt voor wreedheden gepleegd door Nederlandse militairen wordt niet goed onderbouwd.

Het nieuwtje werd wel leuk gebracht. Een voorbijganger in Enschede had twee foto-albums uit een vuilcontainer gevist en deze afgegeven bij het stadsarchief. De albums lagen daar een tijdje te verstoffen, totdat weer een andere voorbijganger de archivaris wees op het belang van de foto´s, en één daarvan in het bijzonder. Twee keer toeval dus, en dát bij de fotovondst van de eeuw. Dat móet het wel bijzonder maken, moet de Volkskrant hebben gedacht. Voor de lezer is dit verhaal echter onvoldoende om te overtuigen. Er blijven genoeg vragen te beantwoorden.

Hoe is dit eigenlijk in de krant gekomen?

lees verder op Java Post

Vondst executiefoto’s geen opzetje

De Volkskrant baarde veel opzien door op 10 juli twee foto’s af te drukken van executies die vermoedelijk werden uitgevoerd door het Nederlandse leger tijdens de politionele acties. Op de site van de krant stonden de foto’s direct in de top drie wat betreft bezoekersaantallen. De reacties waren overwegend positief, zowel van andere media als van lezers. Maar er was ook kritiek.

Sommige lezers vonden de foto’s geen ‘nieuws’. Ze verwezen onder meer naar een gruwelijke foto in het boek Westerling’s oorlog van J.A. de Moor waarop tientallen lijken liggen; slachtoffers van een massa-executie door Nederlandse militairen. In NRC Handelsblad schreef H.J.A. Hofland dat de foto’s voor hem oud nieuws waren. Hij was in die tijd als huzaar eerste klas gedetacheerd bij de Leger Film- en Fotodienst en zag aan boord van het schip Kota Inten voor het eerst dergelijke gruwelfoto’s. ‘Niet een paar, maar ettelijke.’

De verslaggeefster die de foto’s achterhaalde en de bijbehorende stukken schreef, vindt de foto’s geen oud nieuws. ‘Het zijn de eerste foto’s van een executie in uitvoering. En tal van deskundigen onderschrijven het belang daarvan.’ Op de eerste foto is te zien hoe het zand opspat na de inslag van de schoten. ‘Bovendien staan er Nederlandse militairen bij. Ook dat is voor het eerst. Het gruwelijke van deze foto’s is eigenlijk de nonchalance waarmee de dienstplichtige de kiekjes heeft ingeplakt; ingeklemd tussen plaatjes van Indonesische vrouwen die de was doen, beelden van kampongs en kiekjes van zijn maten. De schijnbare alledaagsheid ervan.’

Ook een andere, inmiddels gepensioneerde, journalist noemt de beelden allerminst nieuw. Hij schrijft dat het archief van Het Vrije Volk destijds (1963-1972) over heel wat foto’s van executies door Nederlanders beschikte, maar dat ze niet in de krant mochten. Dat zou de Partij van de Arbeid beschadigen. ‘De foto’s zijn niet nieuw, maar wél de publicatie ervan’, aldus de gepensioneerde journalist.

Dat rechtvaardigt volgens mij het afdrukken van de executiefoto’s. Voor het grote publiek zijn de beelden wel degelijk nieuw. Dat er (waarschijnlijk) ettelijke van dit soort foto’s zijn, in slecht ontsloten archieven waar u en ik niet bij kunnen, is geen reden om de twee beelden die wel beschikbaar zijn maar te negeren.

De verslaggeefster was zelf verrast door alle belangstelling voor het onderwerp: zowel op de krant als daarbuiten. ‘Op de krant zit een nieuwe generatie aan de knoppen. Die is echt nieuwsgierig naar de feiten. Dat merk ik ook aan reacties van lezers. Tot voor kort werd er alleen gereageerd in termen van wie goed was en wie fout. Nu vragen veel mensen zich af waarom ze zo weinig van dit deel van de geschiedenis weten. Ze worden zich er opeens van bewust dat hun oom of opa ook in voormalig Nederlands-Indië heeft gezeten, maar daar altijd over heeft gezwegen. En nog altijd hoort de doorsnee scholier hier vrijwel niets over.’

Er zijn ook argwanende reacties. Een handvol lezers vindt het ‘te toevallig’ dat er foto’s in een vuilcontainer worden gevonden kort nadat drie onderzoeksinstituten in de Volkskrant de regering hebben opgeroepen om nieuw onderzoek te laten doen naar de rol van Nederlandse militairen in voormalig Nederlands-Indië in de periode 1945-1949.

Sowieso had de krant deze instituten niet de ruimte mogen bieden om te ‘hengelen ’naar opdrachten voor zichzelf, vindt een lezer. Hij vermoedt dat de krant zich voor het karretje heeft laten spannen van onder meer het onderzoeksinstituut NIOD en het Nederlands Instituut voor Militaire Historie. De verslaggeefster vindt dat een cynische reactie. ‘Het gaat om een initiatief van drie gerespecteerde instituten die een nationaal onderzoek bepleiten om de gaten in onze geschiedschrijving op te vullen. Dat is gewoon nieuws.’

Dat de onderzoeksinstituten de executiefoto’s bij wijze van beloning aan de Volkskrant hebben gegeven, ontkent de verslaggeefster. ‘Ik ben getipt door een lezer die mijn verhalenreeks volgt. Hij wist toevallig dat het Gemeentearchief van Enschede deze foto’s al twee jaar geleden in een vuilcontainer had gevonden, maar niet wist wat ermee te doen. Ik krijg sowieso veel brieven van veteranen die willen praten en van nabestaanden van veteranen die foto’s willen laten zien.’

Eerlijk gezegd schrok ik ook een beetje van het nieuwsbericht (op de voorpagina) waarin de drie onderzoeksinstituten via de Volkskrant de regering vragen om een miljoenensubsidie. Een krant is immers geen postbode. Maar het bericht staat niet op zichzelf. Achteraf bezien, is het pleidooi voor nieuw onderzoek naar de politionele acties een logisch uitvloeisel van de hernieuwde belangstelling voor deze episode in de geschiedenis. En het bericht is een relevant onderdeel van de totale productie van twintig indringende verhalen die de krant over dit thema sinds september vorig jaar heeft gepubliceerd.



O & D De Volkskrant, 28-07-2012
Ombudsvrouw – Margreet Vermeulen

Gerard schreef:

"Vadertje" Drees (PVDA) vond het overigens terecht dat soldaten die WEIGERDEN oorlogsmisdaden te plegen werden veroordeeld tot jarenlange gevangenisstraf, zoals de drie mariniers die hadden geweigerd een hele kampong in brand te steken. Zie knipsels:

https://2img.net/h/oi50.tinypic.com/ajv0n7.jpg

nu te lezen op Java Post:

‘Jongens, laten we dit huis sparen’

Weigeraars op Java
Drie Nederlandse militairen die weigerden een kampong in brand te steken tijdens de eerste politionele actie, belandden in de cel. Tijd voor eerherstel. Een reconstructie.

Kom op met die foto's van acties in Indië

Auteur: door Leo Groosman | donderdag 16 augustus 2012 |

Er moeten meer Indië-veteranen zijn die foto's hebben van de schietpartijen en executies die plaatsvonden in Nederlands-Indië. Kom op met die foto's!


artikel ed.nl