Dorpsdokter helpt te genezen van zwarte magie
11 juli 2013|
tekst Sanne Pauwelsen|
beeld Marleen Hoftijzer|
Indonesië is een land met verschillende geloofsovertuigingen. Islam, christendom, boeddhisme en hindoeïsme. Maar er is iets waar de mensen nog meer in geloven dan hun eigen religie en dat is gunaguna, oftewel zwarte magie.
Molukkers op Ambon geloven heilig in zwarte magie. De familie Tahapary woont in een moslimwijk net buiten de stad Ambon. “We vergeten ons geloof niet, maar de oude zielen dwalen op aarde en treden soms ons lichaam binnen”, vertelt de vrouw genaamd Rugaya. Ze is vaak door een oude ziel verrast tijdens het slapen, maar bang is ze niet. “Het is niet iets magisch, het is er gewoon.”
Haar man Ismail heeft familie in Nederland. “Een familielid van mij was ziek. De doktoren in Nederland stonden voor een raadsel en konden hem niet helpen.” Als de ziekte niet te genezen is, komt dat volgens Ismail door zwarte magie. Zijn familie wist zich geen raad. Ze zijn speciaal naar Ambon gevlogen waar Ismail zijn familielid kon helpen. Genezing volgde. Ismail weet zeker dat er overal in de wereld zwarte magie aanwezig is, ook in Nederland. “In Nederland leven moderne mensen die gunaguna uit het oog zijn verloren, maar de Nederlandse Indonesiërs blijven erin geloven. Dit is onderdeel van hun cultuur.”
Witte magie
Bapak Sel Soukotta is een dorpsdokter in het dopje Waai op het Molukse eiland Ambon. Hij verdrijft zwarte magie in mensen, dit wordt ook wel witte magie genoemd. Bapak’s vader was ook dorpsdokter en hij leerde hem verschillende gebruiken. Dorpsdokters kunnen bijvoorbeeld communiceren met overleden voorouders. “Ik kreeg vanaf mijn negende jaar al dromen, maar daar deed ik weinig mee.” Pas op 40-jarige leeftijd toen hij weer een droom kreeg, wist hij dat hij dorpsdokter moest worden om andere mensen te helpen genezen. “In die droom bracht God de heer mij naar verschillende kerken in Saparua toe. Hij liet mij zien met welke planten en wortels ik mensen kan genezen van bepaalde ziektes", vertelt Bapak. Welke soorten planten en wortels dat zijn, moet volgens Bapak strikt geheim blijven.
Op de Molukken bestaat al eeuwenlang zwarte magie. Molukkers in Nederland vinden dat er niet gespot mag worden met gunaguna. De angst is zichtbaar in hun ogen te lezen. “Het is een stille kracht die niemand kan uitleggen”, vertelt een Moluks-Nederlandse man die graag anoniem wil blijven. “Iedereen heeft wel een verhaal over de gevolgen van zwarte magie.” Volgens de man is jaloezie vaak de reden om iemand ziek of zelfs dood te wensen. “Nee, mijn advies is om er niet in te verdiepen, want anders gaan ze ook iets bij jou doen.”
De oude Bapak doet dat juist wel. Hij ontdekte op de lagere school dat hij zijn rechterhand had gekregen om mensen te helpen. “Ik mag absoluut geen misbruik van die hand maken, want deze hand heb ik gekregen om de mensen te helpen”, vertelt hij ernstig. Met zijn magische rechterhand trekt Bapak symbolisch de ziekte uit een patiënt. “Ik kan mensen bewusteloos maken met mijn rechterhand. Ik hoef er niks voor te doen, als iemand naar de boom toeloopt dan kan ik met mijn rechterhand zorgen dat diegene flauwvalt.” De boom die hij bedoelt staat op een afstandje. Bapak zelf blijft in de deuropening van zijn huis staan. Hij laat er vaak iemand naar toelopen en maakt dan een bepaalde beweging met zijn hand. Volgens Bapak is zijn rechterhand wel de donkere kant. “Ik mag mijn kinderen ook absoluut niet slaan met die hand, want dan gebeuren er erge dingen.”
Lees verder bij VersPers