Werken als een volwassene

Werken als een volwassene

12 juli 2013 | tekst Jadrike Boels | beeld Annet van der Meulen|



Kinderarbeid is op Ambon normaal. Meer dan de helft van de Ambonese kinderen werkt voor hun veertiende. Uitbuiting, prostitutie en mishandeling zijn aan de orde van de dag. De 23-jarige Kris wil deze problematiek onder de aandacht brengen bij buitenlanders en toeristen.
Kris loopt door de straten van Ambon-stad, op zoek naar de kinderen die er dag en nacht werken. Moeilijk zijn ze niet te vinden. Er zijn bijna meer kinderen dan volwassenen aan het werk. Zelf begon ze op negenjarige leeftijd als verkoopster. “Ik werkte voordat ik naar school ging en na schooltijd tot in de nacht. Toen vond ik het de normaalste zaak van de wereld, het moest gewoon.”



Plastic bekers, bananenschillen en lege blikken liggen in hoopjes opgestapeld langs de straten. Het getoeter van de auto’s overstemt het gedruis van de mensen op de markt die aan de grote straat ligt. Busjes, fietstaxi’s en motoren rijden kriskras over de weg. Kris baant zich behendig een weg door de chaotische massa. De 23-jarige die vroeger zelf als kind in de straten van Ambon werkte wil toeristen en buitenlanders graag op de hoogte brengen van de problematiek rondom kinderarbeid op het eiland. “Het probleem is te groot. Ik kan er zelf geen oplossing voor vinden, maar zo kan ik wel bewustzijn en bekendheid creëren. Ik wilde zelf werken om mijn ouders te helpen.” De van oorsprong Ambonese vertelt dat ze haar ouders hielp met het verkopen van cake en gebakken bananen. Haar ouders hadden thuis een winkeltje en zij werd er op uit gestuurd om de producten te verkopen in de stad. “Ik liep met volle manden en een schaal in mijn hand door de straten, ik regelde alles zelf.” Het geld dat ze verdiende ging naar eten voor haar gezin, scholing en kleding. “Het was erg druk en ik moest snel volwassen worden. Soms wilde ik gewoon een kind zijn en spelen.”

Kris wijst de kinderen aan die aan het werk zijn. Een meisje van ongeveer vijf jaar is druk bezig met het verkopen van vis. Zorgvuldig fileert ze de sterk ruikende vis, snijdt het in stukken en vraagt er tienduizend roepia voor. Ze handelt de bestelling af met de klant als een volwassen vrouw. Haar moeder zit achter haar in een stoel te genieten van de zon en te kletsen met haar zussen. “Ik ga niet naar school en ik weet eigenlijk ook niet zo goed hoe oud ik ben”, vertelt het kleine meisje. Met haar blote voetjes staat ze in een plas met visafval. “Ik werk hier elke dag, de hele dag.” Kris haar gezicht staat op onweer, terwijl ze het vertaalt. Het meisje gaat snel verder met haar werk als de moeder streng naar haar kijkt. Even verderop staan twee kinderen van hooguit tien jaar oud in een winkeltje waar verpakt eten wordt verkocht. Als twee volwassenen regelen ze alles met de klanten. Op de achtergrond zitten de ouders tv te kijken. “Dit is dus uitbuiting!”, zegt Kris boos. Stampvoetend loopt ze door naar de overdekte marktstraten.

"Vóór 1999 kenden we geen kinderarbeid"

“Kinderen vinden het werken verschrikkelijk. Ze moeten in één klap volwassen worden”, vertelt journalist Joan Pesulima. Met haar organisatie Yakum komt ze op voor kinder- en vrouwenrechten in Indonesië. Daarnaast probeert ze met haar verhalen en onderzoek meer aandacht te krijgen voor het probleem. “Kinderarbeid is op Ambon een groot probleem.” Uit Pesulima’s onderzoek is gebleken dat 65 procent van de kinderen voor hun veertiende al werkt. Dit varieert van het helpen van de ouders in de winkel tot werken voor bazen en in de prostitutie. Reden voor het hoge percentage aan kinderarbeid op Ambon is volgens de journaliste de slechte economie op het eiland: “Voor het conflict in 1999 kenden we geen kinderarbeid. Door de burgeroorlog is de economie stilgevallen en er raakten veel mensen gewond. Hun kinderen moesten die gaten opvullen en dit bleven zij doen.”


lees verder bij VersPers