Herinneringscentra staan stil bij geschiedenis Indische en Molukse gemeenschap

Herinneringscentra staan stil bij geschiedenis Indische en Molukse gemeenschap
Door Historiek

dinsdag 11 maart 2014

Aankomst van Molukkers

De vier Herinneringscentra van de Tweede Wereldoorlog presenteren later deze maand een programma over de geschiedenis van de Indische en Molukse gemeenschap in Nederland. Dit in het kader van hun gezamenlijke programma ‘Gedeeld verleden, gedeelde verhalen’.


De vier deelnemende instellingen zijn Herinneringscentrum Kamp Westerbork, het Indisch Herinneringscentrum, Nationaal Monument Kamp Amersfoort en Nationaal Monument Kamp Vught.

Na de Tweede Wereldoorlog verruilden veel Indische Nederlanders en Molukkers noodgedwongen het tropische Nederlands-Indië voor het koude Nederland. In het programma wordt bekeken wat zij meemaakten en welke verhalen ze deelden.

Bij het Indisch Herinneringscentrum woordt vrijdag 21 maart het jeugdboek Dwars door de storm van Martine Letterie en Karlijn Stoffels gepresenteerd. Dit boek gaat over wat de Groningse Tjakkie en de Molukse Jacob begin jaren vijftig van de vorige eeuw bindt, ondanks de verschillende werelden waarin zij opgroeien.


Verkadeblik uit Ambon

Op dezelfde dag vertelt Nel Lekatompessy in Kamp Amersfoort over de dag dat haar ouders in de haven van Rotterdam aankwamen. Vertrekpunt van het verhaal is een historisch Verkadeblik uit Ambon (ook in Nederlands-Indië waren de koekjes van Verkade een begrip) dat op de Zaanse kade in Zaandam rond 1900 in een van de honderdduizenden vrachtkisten lag te wachten op verscheping naar Ambon.

Zo’n vijftig jaar later stuurde Oma Ne hetzelfde blik gevuld vol Verkade-heerlijkheden per bootpost terug naar Nederland, waar haar zoon na het opdoeken van het KNIL naar toe was gebracht. Ze maakte zich zorgen om de kleinkinderen.


Herinneringscentrum Kamp Westerbork

Het weekend van 21 tot en met 23 maart staat bij Herinneringscentrum Kamp Westerbork in het teken van woonoord Schattenberg. Zo zijn de documentaire Woonoord Schattenberg (RTV Drenthe) en de film Gedeeld Verleden, Gedeelde Verhalen (Daan & Laan 2012) te zien en zijn er op zaterdag 22 en zondag 23 maart om 15.00 uur Molukse rondleidingen. Op 23 maart vindt de boekpresentatie Kazernekind van Marlies Mielekamp plaats.


Nationaal Monument Kamp Vught

In de week van 16 tot en met 23 maart organiseert Nationaal Monument Kamp Vught meerdere activiteiten in het kader van ‘Gedeeld verleden, gedeelde verhalen’. De invulling hiervan wordt begin maart bekend en is dan te vinden op nmkampvught.nl. In barak 1B, de laatste authentieke kampbarak wordt in de nieuwe presentatie de geschiedenis belicht van woonoord ‘Lunetten’. Op het terrein van Kamp Vught werden sinds 1951 Molukse KNIL-militairen en hun gezinnen gehuisvest.


Indisch Herinneringscentrum

Het Indisch Herinneringscentrum op landgoed Bronbeek in Arnhem vertelt de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Azië en de gevolgen van de dekolonisatie van Nederlands-Indië, zoals de komst van Indische repatrianten en Molukkers naar Nederland. De drie andere Herinneringscentra hebben een rol gespeeld in de opvang van Molukkers destijds. In Kamp Amersfoort arriveerden de KNIL-militairen en hun gezinnen om gedemobiliseerd te worden en een medische test te ondergaan. Vanuit Amersfoort werden zij door Nederland verspreid, o.a. naar woonoord Lunetten (Kamp Vught) en naar woonoord Schattenberg (Kamp Westerbork).

In 2012 organiseerden de vier Nationale herinneringscentra van de Tweede Wereldoorlog voor het eerst een gezamenlijke activiteit in het kader van ‘Gedeeld verleden, gedeelde verhalen’.

#HISTORIE21: Met de huifkar op zoek naar de verhalen van Lunteren

Vanuit het gebouw van Stichting Ana Upu in de Molukse wijk vertrekt op 21 maart een Lunterse huifkar met Molukse en Nederlandse ouderen naar de voormalige Julianaschool (Christelijke basisschool De Bron) aan de Postweg 7, waar veel Molukse kinderen naartoe gingen.

Onderweg kunnen andere inwoners zich bij deze opvallende verhalenhuifkar aansluiten. In de voormalige Julianaschool wisselen leerlingen en onderwijzers van toen hun herinneringen uit. Ook aan de hand van hun eigen foto’s en films uit hun privécollectie. Natuurlijke zijn ook andere Lunteranen welkom met hun eigen materialen en verhalen. Want elke afbeelding heeft een eigen verhaal.

Theo Borggreve heeft 40 jaar lesgegeven op de Julianaschool en heeft meerdere Molukse leerlingen in de klas gehad: “Ze zaten erbij en ze horen erbij.” Met Molukse leerlingen heeft hij nooit problemen gehad. De contacten met de ouders waren goed. Hij kwam ook graag bij de mensen thuis. Minggus Lawalata zat bij Theo Borggreve in de klas en herinnert zich hem als een hele creatieve docent: “Hij maakte tekeningen op het bord. Met veel details, het leek net echt! En we mochten ook naar zijn bruiloft in 1970. Mijn dochter heeft ook nog les van hem gehad.”


lees het hele artikel in dé Weekkrant / De Edese Post van 11 mrt 2014