Van twintig naar nul tussenstops van Schiphol naar Jakarta

Van twintig naar nul tussenstops van Schiphol naar Jakarta
Door Frans van den Berg - 30-5-2014, 18:16 (Update 30-5-2014, 22:16)


SCHIPHOL - Negentig jaar nadat KLM voor het eerst in 21 etappes naar Batavia vloog, vloog Garuda Indonesië vrijdag non-stop van Jakarta naar Schiphol.

Negentig jaar na de eerste vlucht wordt er nu eindelijk non-stop gevlogen tussen Jakarta en Schiphol. Niet KLM, maar Garuda Indonesia tekent daar voor. Een nieuwe Boeing 777 van de maatschappij landde vanmorgen op Schiphol. Aan boord de passagiers die voor het eerst non-stop tussen Indonesië en Europa reizen. In 13,5 uur is de afstand overbrugd.

Voorheen werd een tussenstop in Abu Dhabi gemaakt. ,,Maar er is in Nederland veel vraag naar een vlucht zonder stop-over. We hebben daarom besloten onze nieuwe Boeing 777 in te zetten op deze verbinding'', laat de maatschappij weten. Later dit jaar zal het toestel na de stop op Schiphol ook nog doorvliegen naar Londen. De verbinding wordt vijf keer per week uitgevoerd.
Het opheffen van de tussenstop in het Midden-Oosten betekent een tijdsbesparing van vier uur. KLM doet er met een tussenstop in Kuala Lumpur nog altijd 15,5 uur over. KLM is nooit tot rechtstreekse vluchten overgegaan, terwijl de Nederlandse maatschappij wel als eerste met intercontinentale vluchten begon.

Batavia
De trip naar Jakarta (toen Batavia geheten) was de eerste intercontinentale vlucht van KLM. Negentig jaar geleden werd die met een Fokker 7 uitgevoerd. De ruim 16.000 kilometer werd alleen overdag uitgevoerd, waarbij de piloten op zicht vlogen.
Op die allereerste vlucht gingen behalve de drie bemanningsleden geen passagiers mee. Wel enkele postzakken. Er waren extra benzinetanks geplaatst zodat men wel tien uur achtereen in de lucht kon blijven. Dat lijkt veel, maar met de lage snelheden uit die tijd werd geen grote afstand overbrugd. Het toestel dat op 1 oktober 1924 van Schiphol vertrok, had de eerste tussenlanding dan ook al in Leipzig. In totaal waren twintig tussenlandingen nodig voor Batavia werd bereikt.
Tijdens die eerste vlucht moest al meteen een noodlanding in Bulgarije gemaakt worden. Na het plaatsen van een nieuwe motor koos de Fokker op 2 november weer het luchtruim, waarna het einddoel op 24 november gehaald werd.
Met de boot ging het toestel daarna terug naar Nederland. Na nog enkele testvluchten werd pas in 1930 een reguliere lijndienst ingevoerd.
In 1940 was de vliegtijd al teruggebracht tot zes dagen en toen na de Tweede Wereldoorlog de straalvliegtuigen hun intrede deden werd het al snel mogelijk in één dag in Indonesië te komen.

Niet KLM
Overigens was de eerste vlucht op Batavia volgens kenner Henk Haverkort uit Enkhuizen formeel geen KLM vlucht. ,,Op 8 september 1924, zo staat in het vliegtuig register te lezen, is het toestel door KLM verkocht aan het "Comite Vliegtocht Nederlands Indie" te Den Haag. De eerste vlucht naar Indie is voor risico en rekening van dat comite gemaakt. De uitmonstering van de KLM bleef wel op het toestel staan. Plesman was een op en top zakenman en dit stukje reclame liet hij zich niet afpakken. De verwarring hierover is dus begrijpelijk."

Foto's bij de Gooi en Eemlander