Vervlochten grenzen - M. Bloem

Vervlochten grenzen
M. Bloem


Korte beschrijving

Na de dood van haar vader reist de achttienjarige Senne van Jakarta, waar ze is opgegroeid, naar Nederland om zich daar in het leven van haar opa te verdiepen. Haar broer Dian zwerft op dat moment rond in Indonesië om de beschuldigingen van zijn moeder aan het adres van hun overleden vader te weerleggen. Senne en Dian zijn kinderen van hun tijd: internet is een tweede huis, en de dreiging van terrorisme een gegeven. Door hun duik in het verleden worden ze geconfronteerd met de grenzen van hun eigen geweten en dan van hun naaste familie.
Vervlochten grenzen vertelt aan de hand van een familiegeschiedenis over de driehoeksverhouding Nederlands-Indië, Indonesië, Nederland. De rode draad is het verhaal van een opa, een ex-KNIL-militair die het op zijn sterfbed betreurt dat hij zestig jaar geleden niet koos voor de onafhankelijkheid van zijn geboorteland.

Marion Bloem is de chroniqueur van Nederlands-Indië. Zonder nostalgie maar met compassie beschreef zij in eerdere romans het Indische milieu waar zijzelf deel van uitmaakt.

Auteur: Bindwijze: Genre: Prijs: Druk: Aantal pagina's: Uitgever: Publicatiedatum: ISBN/ISBN

Marion Bloem Boek, Gebonden Literaire roman, novelle € 18,95 1 204 Arbeiderspers 12-08-2009 13 9789029571586

Van Stockum

Vervlochten Grenzen
Maandag 10 augustus 2009 | Redactie Wereldjournalisten

Vervlochten grenzen is het nieuwe boek van Marion Bloem: een ode aan haar vader die KNIL-militair was. De roman vertelt aan de hand van een familiegeschiedenis over de driehoeksverhouding Nederlands-Indië, Indonesië, Nederland.
De rode draad in de roman is het verhaal van een opa, een ex-KNIL-militair die het op zijn sterfbed betreurt dat hij zestig jaar geleden niet koos voor de onafhankelijkheid van zijn geboorteland.
Na de dood van haar vader reist de achttienjarige Senne van Jakarta, waar ze is opgegroeid, naar Nederland om zich daar in het leven van haar opa te verdiepen. Haar broer Dian zwerft op dat moment rond in Indonesië om de beschuldigingen van zijn moeder aan het adres van hun overleden vader te weerleggen. Senne en Dian zijn kinderen van hun tijd: internet is een tweede huis, en de dreiging van terrorisme een gegeven. Door hun duik in het verleden worden ze geconfronteerd met de grenzen van hun eigen geweten en dan van hun naaste familie.

Op 15 augustus leest Marion Bloem tijdens de herdenking van de Japanse capitulatie een gedicht. Het is gebaseerd op de roman die ze vlak voor de dood van haar vader voltooide, maar hem niet meer heeft kunnen voorlezen. Vervlochten grenzen komt deze week uit.

Uitgeverij: Van Stockum
Prijs: € 18,95

Boek Marion Bloem ode aan haar vader
10-08-2009 11:59 | Binnenlandredactie


BLOEM ...leed van Indo’s...

AMSTERDAM – Het nieuwste boek ”Vervlochten grenzen” van Marion Bloem dat deze week verschijnt, is een ode aan haar overleden vader: een voormalig KNIL-militair die in 1950 vanuit Indonesië naar Nederland ging.

„Ik had altijd de wens om de geschiedenis van mijn vader in een boek te verwerken, maar ik moest nog een goede vorm vinden”, vertelt Marion Bloem.

Als krijgsgevangene van de Japanners overleefde haar vader de ondergang van het Japanse helschip de Junyo Maru, een van de grootste scheepsrampen ooit. Het schip werd 18 september 1944 door de Engelse onderzeeër Tradewind onder leiding van commandant Maydon getorpedeerd. Zo’n 5640 mensen kwamen daarbij om, vooral Nederlandse onderdanen. Het waren krijgsgevangenen en dwangarbeiders die eerder waren gedwongen een spoorlijn door Sumatra aan te leggen. Ook veel Koreaanse bewakers kwamen bij de ramp om.

Na de oorlog heeft de Nederlandse regering nooit oog gehad voor het leed van de Indo’s die in jappenkampen zaten en als krijgsgevangenen moesten werken. Bloem: „Toch behield mijn vader de liefde voor het leven en klaagde hij nooit over gebrek aan erkenning door de regering.

Afgeslacht

En dat terwijl het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger (KNIL) moest vechten tegen de Indonesische nationalisten die onder leiding van Sukarno in 1945 de onafhankelijkheid uitriepen. Veel Indo’s zagen hoe familieleden voor hun ogen werden afgeslacht. „Veel mensen hebben nog oorlogstrauma’s die nog doorwerken op hun kinderen. Om leed te kunnen verwerken moet je eerst erkenning krijgen”, aldus Bloem.

Vader Bloem begreep wel dat de inlanders onafhankelijk wilden worden. Hij had een Javaanse moeder en had eigenlijk in zijn geboorteland willen blijven. „Hij wilde niet naar Holland, omdat de Nederlanders nooit aardig tegen hem waren geweest. Maar hij is toch gegaan, uit liefde voor mijn moeder die wel graag naar Nederland wilde.”

Het verhaal van Bloems vader vormt de basis voor het boek. Vervlochten grenzen verhaalt over het Indonesische meisje Senne, die zich verdiept in het leven van haar opa, die het op zijn sterfbed betreurt dat hij niet koos voor de onafhankelijkheid van zijn geboorteland.


Ze is verliefd op een jongen die na de bomaanslagen op Bali blijkt te kiezen voor de islamitische terroristen. De titel slaat volgens Bloem dan ook niet alleen op de grenzen tussen Indonesië, Nederland en Nederlands-Indië, maar ook op de grenzen aan de loyaliteit.

„Mensen binnen je familie kunnen kiezen fundamentalistisch te worden. Je wordt zo gedwongen de grenzen van loyaliteit voor je geliefde of een familielid opnieuw te stellen. In Indië moesten mensen ook kiezen, voor Nederland of niet.”

Zaterdag leest Bloem tijdens de herdenking van de Japanse capitulatie een gedicht. Het is gebaseerd op de roman die ze vlak voor de dood van haar vader voltooide, maar hem niet meer heeft kunnen voorlezen. „Ik heb het gedicht zo geschreven zoals ik denk dat hij het ook mooi zou hebben gevonden.”

Ref.Dagblad

Liefde over grenzen
11-01-2010 13:23 | Tineke Smith-Nieuwenhuis

Vervlochten grenzen.

„Opgedragen aan Eugène Alexander Bloem” staat voorin de nieuwste roman van Marion Bloem. ”Vervlochten grenzen” is een ode aan Bloems vader, van Indische afkomst en voormalig KNIL-soldaat.

Liefde en loyaliteit lopen als een rode draad door deze familiegeschiedenis. Een geschiedenis die drie generaties bestrijkt, maar ook de ontwikkeling weergeeft van Nederlands-Indië tot een onafhankelijk Indonesië.

Centraal staat opa Portier. Een oude, broze man die alleen nog op de dood lijkt te liggen wachten. Maar als Portier aan het woord komt, blijkt dat er nog genoeg met hem te beleven valt. Voor wie wil luisteren.

Portier staat voor het oude Nederlands-Indië met zijn Indische geuren en kleuren, de kampong en de ”boeboer ajam”, maar ook voor de Japanse bezetting en het KNIL-soldaat-zijn. En voor de pijnlijke scheiding van zijn vaderland. Op aandrang van zijn vrouw vertrekken ze samen in de jaren vijftig naar Nederland. Overigens zullen hun kinderen later weer in Indonesië gaan wonen.

Bloem heeft een heldere stijl van schrijven, zonder opsmuk en toch diepgravend. Vooral de gedeelten van opa Portier kenmerken zich hierdoor: Al is zijn blik naar de straat gericht, hij kijkt naar binnen. En met de jaren steeds meer naar binnen. Daar is veel om over na te denken.

Senne, kleindochter van opa Portier, staat voor een nieuwe generatie Indische mensen: met gemengd bloed en (soms) opgegroeid in een onafhankelijk Indonesië. Voor Senne en haar generatiegenoten geldt dat niet het land waar zij geboren zijn, maar de wereld hun thuis is.

Na de plotselinge dood van haar vader Raymond, de lievelingszoon van opa Portier, ‘vlucht’ Senne naar Nederland. Ze trekt in bij opa en oma Portier op zoek naar de geschiedenis van opa en antwoorden op haar levensvragen. In zijn kleindochter vindt Portier een gretige toehoorster. Niet dat hij veel praat, maar zij reconstrueert zijn leven aan de hand van zijn schilderijen en de verhalen die hij geschreven heeft en die Senne voor hem moet bewaren.

Opa Portier heeft veel geleden onder de Japanners. Daarbij komt dat hij na de bevrijding als KNIL-soldaat tegenover zijn landgenoten kwam te staan die onder leiding van Soekarno streden voor een onafhankelijk Indonesië, een nieuwe natie waar geen plaats was voor Indiërs en Hollanders. De grens tussen ik en de ander werd getrokken en Portier hoorde voorgoed bij de andere kant. Iets waar hij altijd moeite mee bleef houden.

Het wordt Senne duidelijk: Je krijgt niet op al je vragen een antwoord. Het is als het schilderij dat opa Portier schilderde van zijn jeugdliefde. Het hart van het schilderij, het centrum van de vrouw, is leeggelaten. Alsof hij daarmee wilde zeggen: het lukt mij niet haar echt vast te leggen, verder dan de contouren kom ik niet.

Terwijl opa’s leven verdwijnt als sneeuw voor de zon, geeft zijn leven toch antwoord op Sennes vragen. De woorden die Sennes moeder spreekt voordat ze op reis gaat lijken een belangrijke aanwijzing: „Ik ben het beste af met zo min mogelijk bagage.” Niet voor niets heeft de auteur het eerste hoofdstuk ”As tot as” genoemd en het laatste hoofdstuk ”Stof en schaduw zijn wij”. De mens is een nietig schepsel en meenemen kan hij niets. Wat overblijft is het (door)geven van liefde en het vormen van een bron van inspiratie voor anderen.

Ref.Dagblad