Lloyd weer op weg naar Indië

In 1949 vertrekt de veerboot Waterman van de Rotterdamsche Lloyd met troepen aan boord. © anp

Lloyd weer op weg naar Indië

KOLONIAAL VERLEDENDe Koninklijke Rotterdamsche Lloyd keert terug naar haar vroegere bestemming Nederlands-Indië. Althans: de oude spullen van de roemruchte rederij. ,,In het Indonesië van nu is weer aandacht voor oude, koloniale gebouwen en spullen.''

Nico De Vries 08-11-16, 08:30 Laatste update: 08:31


Litho van de Rotterdamse Lloyd. © Archiefbeeld

Ze zitten in een zeecontainer, afgestempeld als diplomatieke post: originele foto's van schepen, ansichtkaarten, bagagelabels, een affiche waarop achter de palmbomen op een spiegelgladde hemelsblauwe zee het lijnschip Baloeran van de Koninklijke Rotterdamsche Lloyd strak is neergezet, reisdocumenten, het uniform van de djongos zoals een bediende van de Rotterdamse rederij naar het oer-Hollandse woord jongen werd genoemd. En verder zijn er een grote foto van het stoomschip Patria aan de kade van Jakarta en een meter lang model van het passagiersschip Dempo.

De Dempo-op-schaal onderweg naar Indonesië? Verbood de jonge republiek Indonesia een dikke halve eeuw terug schepen onder Nederlandse vlag niet om passagiers en vracht van en naar de groene gordel van smaragd te vervoeren? Maar dat was toen, zegt bestuursvoorzitter van het Koninklijke Rotterdamsche Lloyd Museum, Ed van Lierde uit het Friese Oudehorne, vastberaden. De vroeger maritiem officier van de Rotterdamsche Lloyd: ,,In het Indonesië van nu worden oude gebouwen van de Nederlanders juist gerestaureerd. Opmerkelijk is dat de Indonesiërs terugrestaureren naar originele, koloniale staat. Dat gebeurt nu ook in andere aanloophavens van de vroegere kantoren van de Rotterdamsche Lloyd''.


Ed van Lierde is bezig met een kleine expositie in Jakarta over alle Indië-spullen. © Stichting Koninklijke Rotterdamsche Lloyd

Koloniaal
Er is, zo heeft Van Lierde ontdekt, in de tropen nog verrassend veel overgebleven van het maritieme koloniale verleden. Bij de restauratie van het Lloydkantoor Tjipta Niaga in het oude Batavia kwamen glas-in loodramen te voorschijn met het stadswapen van Rotterdam en het embleem van de Rotterdamsche Lloyd. Op een tegeltableau 'vaart' de Dempo voorbij. ,,En straks kan iedereen daar zien hoe dat schip er in werkelijkheid heeft uitgezien.''

De Rotterdamsche Lloyd en Nederlands-Indië hebben een gezamenlijke geschiedenis van 120 jaar. Het eerste zeilschip dat stichter Willem Ruys van de rederij bij de scheepswerf van Fop Smit in Kinderdijk in 1839 liet bouwen was een oostindiëvaarder. Duizenden passagiers, bergen vracht en poststukken zouden daarna op schepen als de Indrapoera, Slamat, Sibajak, Baloeran, Dempo of Willem Ruys van de Rotterdamse Lloydkade meereizen naar Indië.

De schepen deden, behalve Jakarta op Java, ook andere havens in de archipel aan. Surabaya, Medan, Semarang, Padang om er een paar te noemen. In de meeste havens zijn de oude reisbureaus en kantoren van de Rotterdamse rederij nog te vinden. Die in Medan wordt opgeknapt, die in Surabaya staat ook op restauratielijst.

Fondsen
Van Lierde: ,,Na Batavia willen we ook memorabilia overbrengen naar deze twee aanloophavens. Maar dat kost geld. Deze twee projecten staan of vallen met het succes van het werven van fondsen.'' De container met bestemming Jakarta wordt rond de jaarwisseling uitgepakt. Op de Nederlandse ambassade die na de papieren rompslomp alle spullen zal beheren tot Van Lierde het in februari in Jakarta in een kleine expositie zal onderbrengen. ,,Met de restauratie van oude koloniale gebouwen wil Indonesië in Batavia een toeristische trekpleister creëren. Door Indonesisch en Nederlands erfgoed te verenigen dragen wij daaraan een steentje bij'', aldus de oud-opvarende van de Lloyd.

AD