Verbeelding Chinezen in Nederlands-Indië hing af van maatschappelijke positie
donderdag 22 oktober 2009, 10:00 uur

Promotie
Mw. W. W. Dharmowijono/ Nederlandse letterkunde

Van koelies, klontongs en kapiteins. Het beeld van de Chinezen in Indisch-Nederlands literair proza 1880 – 1950
Widjajanti Dharmowijono onderzocht het beeld van de Chinezen in Nederlands-Indië in de Indisch-Nederlandse literatuur van 1880 tot 1950. De aanleiding waren de conflicten tussen de Indonesische ‘autochtonen' en Chinezen, die culmineerden in de mei-rellen in 1998. Sommige prominente Indonesische politici en onderzoekers zijn van mening dat de conflicten hun wortels hebben in het segregatiebeleid van de Nederlands-Indische regering. Dharmowijono stelt dat het beeld dat in de literatuur van de Chinezen wordt geschetst, sterk afhankelijk is van de positie die de Chinezen innamen in de koloniale maatschappij en hun verhouding tot enerzijds de Nederlanders/Europeanen en anderzijds de inlandse bevolking, met name de Javanen. Het beeld is zeer negatief in de literatuur die gepubliceerd werd tijdens de laatste decennia van de negentiende eeuw, toen de Chinezen op Java op het hoogtepunt van hun economische macht waren en als een bedreiging gezien werden door de Nederlanders. Zij worden verbeeld als roofvogels, bloedzuigers en bedriegers zonder scrupules. Naarmate de Chinezen hun macht verliezen, zijn zij minder bedreigend en wordt het beeld volgens Dharmowijono positiever. De Chinese koelies op Sumatra worden zelfs zeer positief verbeeld. Vooral waar het Chinezen op Java betreft, is in de romans tijdens de gehele onderzochte periode sprake van vooroordelen die daden tot gevolg hebben die als vergeldingsmaatregelen beschreven worden. Vooral de situaties die geschetst worden in historische romans over de Chinezenmoord in 1740 tonen opvallende overeenkomsten met de omstandigheden in Indonesië in de aanloop tot de mei-rellen in 1998.

Promotor
dhr. prof. dr. A.N. Paasman

Locatie
Agnietenkapel
Oudezijds Voorburgwal 231
1012 EZ Amsterdam

Deelname
Toegang vrij
Bron: UvA Persvoorlichting
persvoorlichting@uva.nl

....Sommige prominente Indonesische politici en onderzoekers zijn van mening dat de conflicten hun wortels hebben in het segregatiebeleid van de Nederlands-Indische regering.......


Zie o.a. het boek van de schrijver Tjamboek Berdoeri (de zweep met de stekels)" - 1947 - "Indonesia dalem api dan bara."
(o.a. Segregatie beleid van de Nederlandse regering in haar nadagen in Indonesie.)

Tjamboek Berdoeri is het alias van de auteur Kwee Thiam Tjing.


Uiteraard is er nog veel meer literatuur die de segregatie behandelt. Raadpleeg de archieven hierover.