Tropenmuseum staat in het teken van de dood ANP/ Redactie − 02/11/11, 13:44
© Tropenmuseum vk UPDATE Sterven, afscheid nemen, begraven of cremeren, rouwen en herdenken: het Tropenmuseum in Amsterdam belicht vanaf morgen alle rituelen rond de dood. De tentoonstelling 'De dood leeft' laat met objecten uit de hele wereld zien hoe mensen en culturen met de dood omgaan.
De dood, onontkoombaar en onvermijdelijk, is 'een van de belangrijkste momenten in het leven van de mens', aldus conservator Pim Westerkamp vandaag. Een metershoge 'lijktoren' met talloze attributen toont bijvoorbeeld hoe een crematie in Bali een feestelijke gebeurtenis is waar massa's mensen op afkomen. De Balinezen mogen geen verdriet tonen, omdat de ziel zich anders niet kan losmaken om opnieuw geboren te worden.
In Ghana ligt een lichaam soms maandenlang in een koelcel voordat alle familieleden van heinde en verre naar de plaats van de overledene zijn gekomen voor de uitvaartceremonie, waarbij ze wél volop mogen huilen. Het Tropenmuseum toont een klein houten vliegtuig van Ghana Airways: een vrouw die van vliegen hield, had de wens daarin te worden begraven.
De expositie laat zien hoe bij het afscheid van bijvoorbeeld vrome christenen het lichaam intact moet worden gehouden, zodat het naar de eindbestemming, de hemel, kan gaan. 'Bij bijvoorbeeld hindoes moet het lichaam daarentegen vernietigd worden, voordat de wedergeboorte kan plaatsvinden', zegt Westerkamp. Op een houten 'dodenschip' uit Noord-Sumatra, gemaakt in 1924, plaatsten nabestaanden urnen met de as van de overledenen. Ze lieten de boot de rivier opdrijven en probeerden het vaartuig te laten zinken, zodat de ziel van de dode naar het hiernamaals zou kunnen vertrekken.
Het Tropenmuseum hangt een sluiting boven het hoofd nu het ministerie van Buitenlandse Zaken van plan is de subsidiekraan voor het Koninklijk Instituut voor de Tropen dicht te draaien. Het museum is volgens directeur Lejo Schenk echter allerminst ten dode opgeschreven. 'We blijven leven, dat weet ik zeker.'
VK
wo 2 nov 2011 - 22:40
