SCHIJNVRIJHEID OP TELEVISIE HOUDT STAND-UP COMEDY IN DE GREEP
15 SEPTEMBER 2014|TEKST EMIEL POELERT|BEELD EMIEL POELERT|
Het stand-up comedyvirus werd in 2009 voor het eerst geconstateerd in Indonesië en inmiddels lijkt het hele land besmet. Met populaire auditieshows profiteert de televisie optimaal van de rijzende stand-up comedyster. Taboes worden in de televisieshows echter nu nog keurig verzwegen. Dat zorgt voor enorme verdeeldheid in de pasgeboren Indonesische comedywereld.
“Waar kom je vandaan, mijn vriend? Nederland? Aa, oké. Ben je hier om ons land opnieuw in te nemen?”, grinnikt de comedian. Vervolgens laat het publiek een stilte vallen. Dat is voor het eerst deze avond. De vertwijfelde gezichtsuitdrukkingen verraden dat de toeschouwers niet weten of deze opmerking wel door de beugel kan. Huiverend wordt de reactie van ‘het slachtoffer’ afgewacht. Nadat ‘ie met een glimlach antwoordt dat het niet zijn intentie is om Indonesië opnieuw te bezetten, klinkt er een zucht van verlichting. De knul op het podium brengt zijn rechterhand richting z’n hart en knikt vriendelijk. Vervolgens werpt hij vluchtig een blik op zijn verfrommelde spiekbriefje waarna hij z’n optreden vervolgt. Aan het gelach van het publiek te horen, doet hij dat zo slecht nog niet.
De meeste stand-up comedians kunnen slechts mondjesmaat rekenen op wat gegrinnik. Dat maakt volgens de 21-jarige communicatiestudent Imam Brillianda niet veel uit. “Deze open mic sessies moet je zien als try-outs. Meer ervaren comedians komen hier hun materiaal testen, terwijl nieuwe jongens voor het eerst stand-up comedy ontdekken.” Imam mag zich de populairste comedian van de avond noemen. Zijn ontspannen houding en flirterige aandacht voor het vrouwelijke schoon trekken de aandacht van het publiek, zijn grappen zorgen voor het komische vervolg. “Om succesvol te zijn als comedian moet je ervaring opdoen. Dan begrijp je steeds beter wat werkt en daardoor kreeg je meer vertrouwen in jezelf. Ik heb wat meer ervaring dan de meesten hier.”
De Grote Drie
De term ‘ervaring’ is in de Indonesische stand-up comedyscène wat verraderlijk. De eilandarchipel ontdekte deze vorm van entertainment namelijk nog maar kort geleden. Imam weet nog goed hoe de geboorte van de Indonesische stand-up comedy tot stand kwam. Nadat hij één van de weinige vrije tafels heeft gespot in café Djendelo, zich wat onderuit heeft laten zakken in de houten bank en een peuk heeft opgestoken, start hij zijn verhaal. “Pandji Pragiwaksono, Raditya Dika en Ernest Prakasa. Deze drie mannen hebben stand-up comedy hier zo’n vier jaar geleden op de kaart gezet”, meldt hij op serieuze toon. “Ze vroegen zich af of stand-up comedy in Indonesië een succes zou kunnen worden en waren zo ambitieus om dat te gaan ontdekken. Toen ze voor het eerst een open mic avond aankondigden in Jakarta, zoals wij dat nu iedere vrijdag in Djendelo doen, waren er ontzettend veel mensen geïnteresseerd. De avond werd goed bezocht en werd er veel over gesproken op Twitter. Het drietal kreeg daardoor het gevoel dat er nog veel meer inzat.”
Twee maanden na de eerste open mic avond organiseerden ‘de Grote Drie’ een grote show genaamd STAND UP NIGHT. Het sloeg aan bij het grote publiek en in veel grote steden werden er vanaf dat moment open mic avonden georganiseerd. “Onze stad, Yogjakarta, was hierin de voorloper”, vertelt Imam trots.
De ruimte op de bank naast Imam is ondertussen opgevuld door een permanent lachende man met een fors postuur. Z’n naam is Nanda Afrilliansyah. Deze 25-jarige komiek luistert zwijgend naar de woorden van Imam en knikt zo nu en dan instemmend mee. Vervolgens vult hij het verhaal van Imam aan. “Pandji, Raditya en Ernest gingen verder en maakten allemaal hun eigen shows. Ze toerden ermee door het land en traden op in zalen met meer dan 5.000 toeschouwers. Het werd steeds duidelijker dat er een enorme markt nog niet ontdekt was.”
Lees verder bij VersPers
di 16 sep 2014 - 8:10