donderdag 4 juni 2009 door Elske Schouten
Sprak Obama nu voor moslims of voor Arabieren?
Of Indonesie nu vier of vijf keer genoemd werd: sommigen in het zaaltje van het Centre for Dialogue and Cooperation among Civilisations (CDCC) waren na de islam-speech van Barack Obama de tel kwijt geraakt. Elke keer ging er gejoel op als de president, die in Indonesië gewoond heeft, het land aanhaalde. Zéker toen hij zei dat de ‘Indonesische spirit’, met zijn religieuze tolerantie, is wat we nu nodig hebben. ,,Yesss”, ging het door de zaal.
Obama kan hier natuurlijk bijna niets fout doen, als oud-bewoner. En al helemaal niet bij zo’n club als het CDCC, waar het over niets anders gaat dan ‘respect’ en ‘dialoog’. Na afloop was iedereen het dus eens dat het ,,alweer” een inspirerende en indrukwekkende toespraak was geweest. Toch was er ook wel kritiek, bij het panel dat na de toespraak commentaar mocht geven.
Zo zei plaatsvervangend hoofdredacteur Meidyatama Suryodiningrat van de Jakarta Post dat de speech meer gericht leek naar de Arabische wereld dan naar de moslimwereld. ,,Wat hij zei over democratie en vrouwenrechten, dat heeft toch niets met ons te maken? Alleen in de Arabische wereld hebben ze daar nog problemen mee.”
De kwestie Israel-Palestina wordt hier dan wel weer belangrijk geacht, zo zei hij. Maar daarin ging Obama volgens hem niet verder dan Bush senior. ,,Die zei ook al: no new settlements.” En tenslotte: als Obama democratie zo belangrijk vindt, waarom gaf hij deze toespraak dan in Egypte?
Toen ik Meidyatama na afloop vroeg wat Obama dan had moeten zeggen om wél de hele moslimwereld aan te spreken, moest hij even nadenken. ,,Ik weet het niet”, zei hij. Misschien was het wel helemaal niet nodig om toenadering te zoeken naar de islam, zei hij toen. ,,Het is het vermengen van politiek en religie. Als wij een probleem hebben met Amerika, is dat gewoon een probleem tussen Indonesië en Amerika. Dat wij moslims zijn heeft er niets mee te maken.”
De andere panelleden, parlementslid van de PAN Abdillah Toha en Din Syamsuddin, die als baas van moslimorganisatie Muhammadiyah miljoenen moslims vertegenwoordigt, waren ook positief over de toespraak. Maar: na de toespraak moeten wel daden volgen, zeiden ze.
Toha hoopte vooral dat hij voor vrede kan zorgen in het Midden-Oosten. ,,Zijn uitdaging ligt binnen de VS zelf: om zijn burgers ervan te overtuigen dat een hardere lijn tegenover Israel nodig is.”
En Din Syamsuddin hoopt vooral op de realisatie van alle mooie plannen voor kennisuitwisseling en samenwerking. Want om een echte band met de moslimwereld op te bouwen is geen hard power, ook geen soft power, maar ‘love power’ nodig, zei hij.
NRC