Met een dubieuze gids naar de Baduy

maandag 15 juni 2009 door Elske Schouten

Met een dubieuze gids naar de Baduy

Baduy in hun traditionele kleding

Met twee vriendinnen bracht ik afgelopen weekend een bezoek aan de Baduy. En dat was niet alleen een bijzonder interessante en leuke kennismaking met deze stam in West-Java, die heel anders leeft dan de rest van Indonesië. Het was ook een kennismaking met de lokale Javaanse preman: de plaatselijke boeven die een hele business hebben opgezet rond hun minder mondige buren.

De Baduy zijn uitgegroeid tot een toeristische attractie die elk weekend wordt bezocht door tientallen Indonesiërs. Ze leven simpel. Zo gebruiken ze alleen organische materialen: zeep, elektronica en andere wereldse zaken zijn verboden. Kinderen mogen niet naar het gewone schoolsysteem, want ze mogen niet leren lezen en schrijven. En de ‘binnenste Baduy’, de strengste groep, dragen alleen kleren die ze zelf hebben geweven van katoen. Al die toeristen komen als eerste aan in Cibuleger, een dorp op ongeveer vijf uur rijden van Jakarta. Vanaf daar moet je lopen naar de Baduy-dorpen (gemotoriseerd vervoer is ook verboden voor de Baduy’s).

Toen wij aankwamen in Cibuleger, wilden we eerst een gids inhuren. Bij de plaatselijke warung konden ze ons helpen, we moesten alleen wachten op een zekere Pak Agus. Maar intussen had een van ons, de enige Indonesische, al een Baduy-jongen gevonden die goed Indonesisch sprak en die ons wilde meenemen. Mooi geregeld, dachten we.

Maar dat was dus niet de bedoeling. Opeens kwamen er allerlei kerels naar ons toe om te zeggen dat we beter een gids via Pak Agus konden nemen. Dat we niet zomaar een Baduy-gids konden meenemen, die konden alleen mee als drager. Tja, wat hebben wij daarmee te maken? dachten we.

Maar toen kwam de chauffeur die ons naar Cibuleger had gebracht praten: dat hij het héél fijn zou vinden als we een Javaanse gids meenamen, want hij zou de nacht in Cibuleger doorbrengen en was hartstikke bang. Okay, okay, toch maar overstag: uiteindelijk gingen we op stap met een gids van Pak Agus en drie (!) Baduy-jongens die onze tassen sjouwden.

Het werd toch een bijzonder leuke tocht, met de drie gezellige Baduy-jongens die ons van alles konden vertellen over hoe ze leven. Aan de gids hadden we helemaal niets: die was eerder mee om her en der geld te incasseren. Zo zag een van ons hoe het meisje bij wie we op de bamboevloer tegen betaling hadden overnacht, hem de volgende dag een deel van haar inkomsten kwam brengen.

Toen we de volgende dag terugkwamen in Cibuleger, bleek de chauffeur een vrij vervelende avond te hebben gehad. De vrienden van Pak Agus waren nog uren pissig geweest over die bijdehante bezoekers uit Jakarta die het wel even zelf dachten te regelen. Ze lieten weten dat als we die gids niet hadden meegenomen, ze die Baduy-jongens wel een paar klappen hadden gegeven. En bij vertrek bleek er een B op onze auto gekrast: als teken dat we maar niet meer terug moeten komen?

Naja, voor ons was het allemaal niet erg: we hebben een leuke vakantie gehad en zijn alweer terug. Anders is het voor de Baduy zelf, die zo geëxploiteerd worden door hun bijdehantere buren. Al leek het erop dat ze daar zelf niet zo mee bezig waren. De groepen toeristen brengen in elk geval wat inkomsten. En bovendien zijn de verhoudingen altijd zo geweest.


NRC weblog