27 en 28 juni Pasar Gemert in De Eendracht

27 en 28 juni Pasar Gemert in De Eendracht

donderdag 25 juni 2015 - 09:25|Kristie Raaijmakers


GEMERT - Zaterdag en zondag wordt Pasar Gemert voor de derde keer gehouden in De Eendracht. Het thema van deze editie is De derde generatie Indo. Op zaterdag is er een muziekavond met live-muziek, dans en Indisch eten. Op zondag draait het vooral om culturele activiteiten. De ontmoeting staat centraal. "Mensen hebben elkaar vaak jaren niet meer gezien", vertelt organisator Rob de Haas.

Pasar Gemert is het verlengde van de Indisch-Gemertse verenigingen die er vroeger waren. "In de jaren zestig was Bingo de bekendste. Het staat voor Band Indië-Nederland Gemert en Omstreken. Een vereniging waar onze vader een tijd lang voorzitter van is geweest", vertelt Rob de Haas die samen met zijn zus Joyce onderdeel uitmaakt van de vijfkoppige organisatie. "Zij organiseerden feestavonden met livemuziek, dans en Indisch eten. Het was een ontmoeting tussen Indische Gemertenaren en autochtone Gemertenaren." De vereniging was erg actief, want behalve deze feestavonden werden er ook uitstapjes en reizen georganiseerd, alles ten doelen van de integratie van Indische Nederlanders in de Nederlandse samenleving. "Deze vereniging heeft lang bestaan en daarna waren er nog incidenteel wat activiteiten, zoals de Indische avonden. Wij vonden het een leuk idee om een pasar te organiseren, waarbij de nadruk ligt op de culturele inslag van zowel de Indonesische als Indische cultuur", aldus Rob. Ook Inge Matagora, Karel Cornelissen en Leo van Lieshout behoren tot de organisatie van het evenement.

Integratie
Gemert heeft een uitgebreid Indisch verleden. "Vanaf 1951 zijn Indische Nederlanders naar Gemert gekomen", vertelt Rob. "In het eerste jaar kwamen er 120 KNIL-gezinnen in één keer naar Gemert. Het waren bijna allemaal militairen die gelegerd werden in Volkel of Eindhoven, vandaar dat voor Gemert gekozen werd. De komst van zoveel gezinnen had een grote impact, want de Gemertse bevolking nam daardoor toe met zo'n negen à tien procent; een flinke groei. Er werden nieuwe wijken gebouwd; Molenakker en Berglaren, er ontstond een nieuwe parochie en er kwam een nieuwe school." Zijn zus Joyce vertelt: "Het is wel heel erg mooi hoe dat in Gemert destijds is aangepakt. In de nieuwbouwwijken kwamen Gemertse mensen en Indische mensen naast elkaar te wonen, om en om. Ze waren buren van elkaar, wat de integratie natuurlijk enorm gestimuleerd heeft." Er kan zeker wel gesproken worden van een goede integratie. "Al vanaf de tweede generatie trouwden veel Indische Nederlanders met autochtone Nederlanders. Anders dan bij de Molukkers is de integratie bij ons daarom al meteen gestart", blikt Rob terug. De situatie van Indische mensen was dan ook helemaal anders dan die van Molukkers. "Het onafhankelijkheidsproces van Indonesië is heel slecht verlopen. Van 1945 tot 1947 was het oorlog en daardoor zijn de verhoudingen zo slecht geworden, dat de eerste president van Indonesië, Soekarno, alle Nederlanders en Indische Nederlanders weggestuurd heeft. De Molukkers die in Nederland kwamen waren nog van plan om later terug te keren. De Indische mensen zijn gemengdbloedig; Europees en Indonesisch, voor hen was er in Indonesië geen toekomst meer."

Cultuur in ere houden
Rob en Joyce duiken ver terug in hun familiegeschiedenis. "In 1644 is onze overgrootvader van Nederland naar Nederlands-Indië vertrokken. We hebben dus duidelijk een Nederlandse achtergrond, daarom is onze naam ook zo Hollands. Onze familie heeft lange tijd in Nederlands-Indië gewoond, maar na de oorlog was het afgelopen en werden onze ouders gedwongen om naar Nederland te vertrekken." Rob is in Indonesië geboren, maar verhuisde als kleuter naar Gemert. Hij heeft die tijd daarom niet bewust meegemaakt. Zijn zus Joyce is in Nederland geboren.

"We hebben ervoor gekozen om dit jaar de derde generatie centraal te zetten tijdens de pasar. Enerzijds om hen meer bij het evenement te betrekken, anderzijds om ze bewust te maken van hun achtergrond, want zij weten het vaak allemaal niet meer precies", vertelt Joyce. "We organiseren de Pasar om de Indische cultuur en sfeer levend te houden en ook om hem in ere te houden voor onze ouders en grootouders." Rob vervolgt: "Zij hebben toch een hele stap moeten maken, moesten alles achter zich laten en zijn berooid hier gekomen." Joyce vertelt: "Onze generatie is opgevoed met de Indische cultuur van onze ouders, maar de derde generatie, zeker de mensen die hun opa en oma niet meer gekend hebben, zitten minder in dat verleden. Dat merk je ook bij de keuzes die ze maken en de interesses die ze hebben, maar dat is natuurlijk ook logisch. De derde en vierde generatie Indo's zijn gewoon Nederlanders en ook de kindjes worden steeds witter."

Muziekavond
Pasar Gemert is een tweedaags evenement waar de ontmoeting voornamelijk centraal staat. "We zijn vroeger opgevoed en naar school gegaan met Gemertse kinderen. Vooral die mensen komen nog altijd graag naar de Pasar, zij kwamen vroeger ook al bij Bingo. Ze herinneren zich nog goed dat er allemaal vreemde mensen naast hen kwamen wonen", licht Joyce toe. "Het is daarom echt een reünie voor Indische Gemertenaren en autochtone Gemertenaren", vervolgt Rob. "Mensen zien elkaar vaak jaren niet, want ze komen van heinde en verre naar de pasar. Ze zijn vanuit Gemert uitgewaaierd over het hele land. Het gaat echt om heel veel gezinnen, want die 120 gezinnen in het eerste jaar waren nog maar het begin. Tot de jaren '60 zijn er nog veel gezinnen bij gekomen."
Op zaterdagavond draait het voornamelijk om muziek. Linda Manders en Bas van Wetten treden op als voorprogramma, waarna een dansavond met Chocolate volgt. "Ook organiseren we een traditionele loterij, zoals onze ouders vroeger al deden. De opbrengst daarvan gaat naar Proyek Kampung Loco Lombok. Gemertse ondernemers hebben gul gegeven voor de prijzen. Daarnaast is er veel aandacht voor eten, want Indische mensen hebben een echte eetcultuur", vertelt Joyce lachend.

Culturele activiteiten
Zondag draait het om de culturele activiteiten. Burgemeester Jan van Zomeren verzorgt dan de opening, samen met vertegenwoordigers van drie generaties Indischen; mevrouw Matagora (eerste generatie) met dochter Inge en kleindochters Amber en Jade. Er is dan een fototentoonstelling over de geschiedenis van de eerste, tweede en derde generatie. Er worden lezingen gegeven, onder meer door Peter van den Elsen over Gemertenaren die naar Indië zijn gegaan, bijvoorbeeld VOC-lieden, soldaten, missiewerkers en onderwijzers. Journaliste en schrijfster Griselda Molemans vertelt over haar boek Opgevangen in Andijvielucht, ook over de komst van de Indischen naar Nederland. Comedian Ricky Risolles, zelf ook een Indische Nederlander van de derde generatie, treedt op. Daarnaast is er een optreden van Stanny Roodselaar en Fritz Hörter die een Indisch verhaal van Inge Dümpel ten tonele brengen. Bovendien zijn er kraampjes met Indonesische spullen, er worden Indische massages (Pidjit) gegeven en er zijn dansdemonstraties. Ook is er een fotograaf aanwezig die mensen in Indische kledij op de foto zet. In de filmzaal worden films vertoond en er is ruime keuze uit Indische catering. Het volledige programma is te vinden op www.pasargemert.nl. Op www.indischgemert.nl is meer informatie te vinden over de Indische Gemertenaren. De entree bedraagt 6,00 euro op zaterdag en op zondag en er is ook een passe-partout verkrijgbaar voor beide dagen. Dat kost 8,50 euro. Kinderen tot en met vijftien jaar mogen gratis binnen.

weekbladvoorgemertbakel.nl