Die oorlog in Indië is een familiealbum onderin een kast

Die oorlog in Indië is een familiealbum onderin een kast
15-08-15   14:01 uur  - Bron: Het Parool


Theodor Holman (1953) is columnist, schrijver, televisie- en radiomaker. Elke dag, uitgezonderd zondag, lees je hier zijn column uit Het Parool. Vandaag: herdenken.

 

Citaat :

"Die excuses hoef ik niet, ik wil wetenschappelijke studies over de kampen"

Hij was 1ste soldaat. Landstorm III. No: 10611. Waar hij gevangen is genomen, weet ik niet. Dat staat er in het Japans. Bij de remarks staat: P14940. Zou die P staan voor prisoner? Ik heb geen idee.

Ik haal deze gegevens van de Japanse interneringskaart van mijn vader, die ik op internet vond. Daar staat ook dat mijn moeder op dat moment nog woonde op de Bromostraat 49 in Malang, op Java.

Ze wist, toen mijn vader gevangen werd genomen, niet waar hij was. Ze had op dat moment een dochter van zes weken en wist ook niet dat ze zelf in een kamp terecht zou komen.

Voor een ander is het misschien nutteloze informatie, maar voor mij is ze waardevol. Waarom? Omdat de verhalen van die tijd mij hebben gevormd; ze gaven het eerste fundament van mijn moraal; ze bepaalden de blik waarmee ik mens en wereld beschouw.

De interneringskaart van mijn vader is een bewijs dat die periode niet slechts een nachtmerrie is geweest, maar een bittere realiteit, misschien erger dan een nachtmerrie.

Vandaag herdenken we bij het Indisch Monument weer de capitulatie van Japan. Ik lees net op teletekst dat premier Rutte 'geen excuses zal maken aan mensen uit voormalig Nederlands-Indië, zoals gevangenen uit de Jappenkampen of dwangarbeiders'.

Wel gaat Rutte 'erkenning voor het ­oorlogsleed' vragen.

Het woord jappenkampen valt mij op - jap is immers een scheldwoord - en verder zou ik wel willen weten hoe je erkenning voor het oorlogsleed vraagt. 'Dames en heren, we hebben wetenschappers aan het werk gezet en die hebben geconcludeerd dat er zeventig jaar geleden in de kampen verdomd veel leed is aangericht. Zoveel is nu zeker.'

Nou ja, misschien moet ik er vandaag maar geen bittere zinnen aan wijden. En die excuses hoef ik ook niet. Ik wil goede wetenschappelijke studies over de kampen, indrukwekkende verhalen van uitstekende schrijvers over wat zich daar heeft afgespeeld, dichtwerken van onze grote poëten over hoe die oorlog in Azië is verlopen. De overheid zou daarvoor opdrachten kunnen verstrekken. Waarom is dat nog niet gebeurd?

Ach, die oorlog in Indië is een familiealbum dat ergens onderin een kast wordt bewaard. Soms pakt iemand het en kijkt naar de kiekjes. Waar ze zijn gemaakt, weet niemand meer. Wie erop staan, weten er steeds minder. Nog even en het album is verweerd.


Wilt u reageren op dit artikel? Dat kan! Scroll (een beetje) naar beneden om een reactie te plaatsen of stuur een mail.
(Door: Theodor Holman)

Parool