Gouverneur wil Jakarta schoonspoelen, met Nederlandse inputBasuki Tjahaja Purnama (met bril) schudt de hand van een inwoner van zijn miljoenenstad - Foto:Kemal Jufri/The New York Times/HH door Wilma van der Maten 7 okt 2015
Populaire gouverneur wil in hoog tempo de hoofdstad schoonspoelen. 'We leven toch niet meer in de Middeleeuwen?'
De veranda van het statige gouverneurskantoor in hartje Jakarta is voor zeven uur 's ochtends al aardig gevuld met bezoekers. Allemaal klampen ze bestuurder Basuki Tjahaja Purnama (49) aan als hij rond half acht uit zijn auto stapt.
Elke ochtend houdt 'Ahok', zoals de jonge gouverneur in de volksmond wordt genoemd, 'inloopspreekuur'. Dan luistert hij geduldig naar klachten en problemen van de inwoners van de metropool. Zonder enige veiligheidscontrole mag iedereen in- en uitlopen.
Nooit eerder toonde de hoogste regent van de Indonesische hoofdstad zo veel openheid. Zelfs een leider van het extremistische Front ter Bescherming van de Islam, die het de Chinese en ook nog eens christelijke gouverneur na zijn benoeming met demonstraties lastig maakte, krijgt tijd.
Terwijl geduld niet Ahoks beste karaktereigenschap is: hij schreeuwt, beledigt en scheldt tegen iedereen die niet snel genoeg zijn opdrachten uitvoert, te laat komt of hem ‘besodemietert’.
VuilnisDe gouverneur moet er zelf om lachen. Hij is net terug uit Rotterdam, waar hij zijn licht opstak bij de vuilnisophaaldienst. Want die kent Jakarta niet. Net zo min als er in de hoofdstad een fatsoenlijk leidingwatersysteem bestaat. ‘De meeste vuilnis belandt in de rivier. De bewoners pompen hun drinkwater uit de grond. Maar we leven toch niet meer in de Middeleeuwen?’ zegt Ahok.
De gouverneur wil voor eens en altijd af van de 3,4 miljoen sloppenwijkbewoners. Eerst stuurt hij bulldozers en de politie op hen af, daarna krijgen ze een tweekamerappartement. ‘De maffia, die al jaren als huisjesmelkers tegen woekerprijzen krotten verhuurt, krijgt niets. Hen gooi ik er met kop en kont uit,’ zegt hij met zijn doorrookte, schorre stem.
Het antisloppenwijkenbeleid maakt deel uit van het watermanagementbeleid. Ahok was ook in Nederland om er projecten te bezoeken. In de baai van Jakarta staat een afsluitdijk gepland in de vorm van de nationale vogel Garuda, die de stad moet behoeden voor overstromingen.
Tijdens de moesson staat die jaarlijks blank. Door het overmatige oppompen van drinkwater zakt de metropool 1 meter per vier jaar.
VerzetHet Nederlandse ingenieursbedrijf Witteveen en Bos ontwierp de vogel waar op de zeventien ‘veren’ kantoorgebouwen en appartementen moeten verschijnen.
Maar de inwoners van de hoofdstad zijn tegen het miljardenproject dat het Manhattan van Jakarta moet worden. De gouverneur haalt nuchter zijn schouders op. ‘Hoe groot was het verzet niet in Nederland in de jaren twintig tegen jullie Afsluitdijk?’
De populaire gouverneur kan wel wat hebben. Hij begon twee jaar geleden als vicegouverneur onder de tegenwoordige president Joko Widodo. Die zakt steeds verder in de opiniepeilingen, terwijl ‘Ahok for president’ in het land steeds luider klinkt.
Elsevier nummer 42, 17 oktober 2015
Wilma van der Maten is correspondent in Indonesië.