Mans En Garde: honderd jaar tanks
Inclusief: 'Doen de onze het alweer?'
11-06-2016, 17:00
door Michiel Mans
Tags: honderd jaar tanks, K.N.I.L, KNIL, Mans En Garde, Marmon-Herrington tank, Nationaal Militair Museum, NMM
Tot 26 oktober is er dit jaar bij het Nationaal Militair Museum (NMM) de tentoonstelling ‘Honderd jaar Tanks‘ te zien. Op de aangrenzende Arena vindt op 27 en 28 augustus ‘het grootste tankevenement van Nederland plaats’. En Garde plukt er uit, en ontrukt wat aan vergetelheid.
Tanks in Nederland
De Nederlandse strijdkrachten kregen pas in september 1945 voor het eerst operationeel de beschikking over eigen tanks. Zijnde, 15 M4A3 Shermans met een M4 105 mm houwitser, wat ze meer SP artillerie maakte. Met deze 15 M4s werd één tankcompagnie van de opgerichte Mariniersbrigade uitgerust. Die ze ‘koloniaal’ gebruikte.
Het opvallende is dat er in ‘de Oost’, en zelfs ‘de West’ eerder operationele tankeenheden op het toneel verschenen dan in Nederland zelf. Waar voor de oorlog alleen ter proefneming is gefreubeld met een (1) Renault FT-17 uit WOI. Niet dat de gebruikte tanks in de Oost of West indrukwekkend waren. Afgezet tegen het huidige Nederlandse tankbestand waren hun aantallen dit wel. Zeker qua beoogde of geplaatste bestellingen.
Voor de oorlog kreeg het KNIL de beschikking over zo’n 26 lichte tweeman Vickers Carden-Loyd tanks. De KNIL-plannen voor meer tanks, vanwege de toenemende spanningen met Japan, kwamen eigenlijk pas na het uitbreken van de oorlog in Europa serieus van de grond. Helaas moest het KNIL achter in de rij aansluiten voor het in aanmerking komen van eerste-keus materieel. Tweede-keus materieel was iets makkelijker te krijgen. Daarom werd in 1940 uiteindelijk een familie van lichte en middelzware Amerikaanse Marmon-Herrington tanks besteld (628 stuks in vier typen). Deze tanks van circa 4 tot 12.5 ton waren op zijn best bewapend met 37 mm kanonnen. De lichtere uitsluitend met machinegeweren. Toen een deel van deze bestellingen niet zou worden geleverd werden ter vervanging 200 lichte M3 Stuart tanks besteld, die ondanks hun even bescheiden 37 mm geschut wel eerste-keus klasse waren.
De bestelde tanks moesten vijf of zes KNIL-brigades met 90 tanks elk uitrusten. Wat een behoorlijk pantserarsenaal was geweest. Het zou Japan wellicht hebben gedwongen tot een grotere invasiemacht voor de aanval op Java, de spil in de KNIL-verdediging. Het Japanse 16e Leger dat de invasie van Java in 1942 uitvoerde beschikte over een hoofdmacht van drie divisies, met samen 193 tanks. Een allegaartje van deels verouderde lichte tanks (in 1942 waren de meeste Japanse tanks van soortgelijke ontwerpen als de KNIL-bestellingen).
lees het volledige artikel bij ThePostOnline