Waterleidingmaatschappij Drenthe lijdt miljoenenverlies

Waterleidingmaatschappij Drenthe lijdt miljoenenverlies
14-06-2016   Drenthe

De activiteiten van Waterleidingmaatschappij Drenthe (WMD) in Oost-Indonesië zijn uitgelopen op een financieel fiasco.

WMD heeft de afgelopen jaren tientallen miljoenen verlies geleden. De waterleidingmaatschappij heeft 13 miljoen euro uit het eigen vermogen moeten bijpassen om verliezen van vóór 2014 op te vangen. Interim-directeur Peter Glasbeek maakte dat dinsdagmiddag bekend.

Onderzoek

Glasbeek nam het stokje op 1 april over Karst Jan Hoogsteen. Glasbeek zei ‘hevig geschrokken’ te zijn van de bevindingen. Eerder werd al onderzoek gedaan naar de gang van zaken binnen het waterbedrijf. De Raad van Commissarissen stelde daarvoor eind 2014 de Commissie-de Boer aan, onder leiding van voormalig minister en commissaris van de Koningin in Drenthe Margreeth de Boer.

Er waren destijds al vragen over de gang van zaken in Indonesië. Uit eerder onderzoek bleek al dat de activiteiten onder het directe gezag van voormalig directeur Hoogsteen vielen en nauwelijks bekend waren binnen de rest van het bedrijf. De verwachting is dat de verliezen voor 2014 en 2015 beperkt blijven.

Indonesische waterbedrijven

WMD ondersteunde in Oost-Indonesië lokale waterbedrijven financieel. De waterleidingmaatschappij probeert de activiteiten nu zo snel mogelijk af te bouwen.

Het kernbedrijf van WMD, waarvan gemeenten en provincie aandeelhouders zijn, is financieel wel gezond. Het fiasco leidt niet tot hogere waterlasten voor de burger.

Dagblad van het Noorden

Ongemakkelijk afscheid van WMD-baas Hoogsteen

• 23 juni 2016 om 20:30
• Ed van Tellingen
• Drenthe


Onder vuur van gemeenteraden en provincie vanwege het Indonesië-avontuur, maar het afscheid van WMD-man Karst Hoogsteen gaat gewoon door. The show must go on.

‘Karst Hoogsteen heeft een groot hart voor water.’’ Niemand poneert dat met meer overtuiging dan Marte Röling, kunstenares uit Uithuizen en samen met Henk Jurriaans (tot diens dood in 2005) vrienden van Karst en Lianne Hoogsteen. ,,En dat hart klopt voor de mensen om hem heen en zeker ook voor de mensen op de Molukken en Indonesië.’’

Ze pakt nog snel een sigaartje op het terras van het Atlastheater in Emmen. Een sigaartje (‘wil je er ook één?’) uit een chique rood doosje. Terwijl het symposium ‘Water in beweging’ zijn tweede ronde ingaat, zitten wij nog buiten. ,,Karst is bezeten van water’’, vertelt ze. ,,Hij heeft naar eer en geweten gehandeld.’’

Symboliek voor het grijpen

Karst Hoogsteen dus, inmiddels oud-directeur van de Waterleiding Maatschappij Drenthe, sinds vorige week in opspraak omdat onder zijn leiding het opzetten van waterprojecten op Papoea en de Molukken uitliep op een financieel echec. Volgens interim-directeur Peter Glasbeek is een extra voorziening nodig van 13 miljoen euro om de verliezen het hoofd te bieden.

Donderdag is zijn officiële afscheid, al veel eerder gepland, in het nieuwe Atlastheater. De symboliek ligt voor het grijpen. Zelf doet Hoogsteen wel een beetje denken aan deze Atlas die als straf het hemelgewelf op zijn schouders moet meetorsen.

Ga er maar aan staan. Afscheid nemen is extra zwaar wanneer je weet dat gemeenten en provincie, allemaal aandeelhouders van de WMD, ‘diepgravende onderzoeken’ eisen over de geleden verliezen. Het geeft het samenzijn met relaties en oud-werknemers vanmiddag een ongemakkelijk karakter.

Geen toespraken

Zelf zal hij het niet ontkennen. ,,Vanochtend weer een stuk in Dagblad van het Noorden, op de dag van mijn afscheid’’, constateert hij droog. Er zijn geen toespraken, het afscheid blijft beperkt tot waterverhalen van onder meer meteoroloog Reinier van den Berg. Het gebeurt in een broeierige, tropische atmosfeer met een hoog Indonesië-gehalte. Benauwd, vochtig, 30 graden.

Daarom zijn we even uitgeweken naar het terras, met een glas champagne. Marte Röling, nog tot in haar vingertoppen een flamboyante verschijning. Een vrouw die, ondanks haar 76 jaar, bijna als vanzelf alle blikken als een spons in zich opzuigt. Vandaag vormt ze met de anderen een morele steun.

Zo ziet Sjoerd Kremer dat ook, oud-wethouder van Assen, oud-burgemeester van De Wolden en vanaf 2013 lid van de raad van commissarissen van de WMD. ‘Op dringend verzoek’ van de aandeelhouders werd hij eind vorig jaar mede-directeur naast Karst Hoogsteen. En daarmee commissaris af. ,,Het vereist veel moed om hier te verschijnen’’, zegt hij. Wat we niet mogen vergeten: de WMD behoort tot de topdrie van waterleidingbedrijven. ,,Een topbedrijf.’’ En: ,,Zo’n 350.000 mensen in Oost-Indonesië beschikken nu wel over schoon drinkwater.’’

Dagblad van het Noorden

WOENSDAG 29 JUNI 2016, 05:03
Voormalige baas WMD: Indonesische partners betalen wel degelijk leningen terug

Een gesprek met Hoogsteen

ASSEN - Lang twijfelde oud-directeur Karst Hoogsteen van de Waterleiding Maatschappij Drenthe (WMD) of hij wel op de kritiek in zijn richting wilde reageren. Maar de nuance in de reacties is volgens hem weg en dus treedt Hoogsteen naar buiten.

De voormalig directeur van de WMD vertrok noodgedwongen eerder dan hij zelf gepland had. Een discussie tussen hem, de raad van commissarissen (RvC) en de aandeelhouders over de activiteiten van het waterbedrijf in Indonesië was daar onder andere de oorzaak van.

Hoogsteen zou belangrijke informatie achter hebben gehouden voor de commissarissen. Bovendien nam hij te veel risico's bij waterprojecten in Indonesië.

Indonesische bedrijven betalen wel degelijk terug
De RvC en de aandeelhouders hebben aangedrongen op duidelijkheid over activiteiten die niet meteen te maken hebben met de drinkwatervoorziening. Een speciale commissie, onder leiding van oud-minister Margreeth de Boer, kwam met een kritisch rapport. Twee weken geleden kondigde interim-directeur Peter Glasbeek aan dat de WMD dertien miljoen euro afboekt van het eigen vermogen. Geld dat de WMD niet verwacht terug te krijgen uit Indonesië.

Volgens Karst Hoogsteen is dat laatste niet waar. "Ik heb de overtuiging dat de lokale bedrijven en de lokale aandeelhouders, de Indonesische gemeenten, de leningen voor een aanzienlijk deel terug betalen. De lokale aandeelhouders hebben daar ook belang bij, want dan kunnen ze weer subsidie krijgen."


'Ik heb geen informatie bewust achtergehouden'
Hoogsteen vindt niet dat de nevenactiviteiten van het waterbedrijf een negatief effect hebben gehad op de WMD. De WMD is bijvoorbeeld betrokken bij de waterzuivering van Wildlands in Emmen, het leveren van water aan Norit in Klazienaveen en de bottelarij in Anloo. Daarnaast zijn er dan ook nog de vijf waterbedrijven in Indonesië.

Dat hij belangrijke informatie heeft achtergehouden voor de raad van commissarissen klopt volgens Hoogsteen. Maar dat was volgens hem niet met opzet. "Wat ik niet gedaan heb is de conclusies van een rapport van het ministerie van Buitenlandse Zaken over Indonesië delen met de RvC. Achteraf vind ik dat onzorgvuldig. Dat had wel moeten gebeuren. Maar het had geen gevolgen gehad voor het te volgen beleid. Er is geen sprake van achterhouden. Het is er, gezien de discussies die toen liepen, erbij ingeschoten."


'Ik heb geen spijt van wat ik gedaan heb'
Inmiddels heeft Hoogsteen afscheid genomen met een bijeenkomst vorige week in het Atlas Theater in Emmen. Voor hem is het nu afstand nemen, maar terugkijkend op de afgelopen jaren heeft hij geen spijt. "Ik heb van geen enkele activiteit spijt. Er is geen geld over de balk gegooid, ook niet in Indonesië. Het is goed besteed. Er zijn in Indonesië in vijf steden zo'n 250.000 mensen met een wateraansluiting die ze bij het begin van het project niet hadden. Ik heb daar geen spijt van."

Toekomst WMD
Wat de toekomst is van de WMD? De aandeelhouders en de raad van commissarissen kijken in hoeverre de WMD zich bezig moet houden met nevenactiviteiten. De werkzaamheden in Indonesië worden versneld afgebouwd. Daar was al sprake van toen Hoogsteen nog directeur was.

Wat dan mogelijk overblijft is alleen het waterbedrijf. Hoogsteen twijfelt of een kleine WMD wel recht van bestaan heeft en of het moment van een fusie met een collega niet dichterbij komt. Op de vraag of dit mogelijk de strategie is van de raad van commissarissen om een fusie voor te bereiden, wil Hoogsteen niet reageren.


Door: Andries Ophof

Filmpje bij rtv Drenthe

Investeringen op laag pitje na WMD-strop
26-08-2016 Bas van Sluis Drenthe

Het miljoenenverlies van Waterleidingmaatschappij Drenthe (WMD) bij projecten in Indonesië heeft wel degelijk gevolgen voor inwoners van Drenthe.

Notitie

Zo zal de vervanging van zogeheten AC-waterleidingen door heel Drenthe vertraging oplopen. Dat valt op te maken uit een samenvattende notitie van de WMD over de financiële betrokkenheid van het waterbedrijf in Oost-Indonesië. Enkele honderden kilometers aan asbestcement-leidingen zouden in Drenthe binnen tien jaar worden vervangen door kunststof exemplaren.

De notitie is 10 augustus naar alle aandeelhouders, de Drentse gemeenten en de provincie, gestuurd. Daarin staat dat de ‘tering naar de nering’ moet worden gezet. Dat betekent: gas terug wat betreft investeringen door het Drentse waterbedrijf.

Scheur in de broek

Dit alles heeft te maken met de betrokkenheid van de waterleidingmaatschappij bij projecten in Indonesië. Van de circa 40 miljoen euro die daar geïnvesteerd is, komt naar verwachting maar een klein bedrag terug. Al eerder werden leningen aan Indonesische waterpartners kwijtgescholden (ongeveer 12,5 miljoen euro) en werden er voor 14 miljoen euro kosten gemaakt.

De WMD zelf loopt sowieso een scheur op in de broek van minimaal 12,8 miljoen euro. Dat wordt uit de reserve gehaald, waardoor het eigen vermogen significant afneemt. Volgens de notitie zijn de Indonesië-activiteiten van de WMD, gemeten naar de omvang van het weerstandsvermogen, ‘buitenproportioneel’.

Wel degelijk gevolgen

Twee maanden geleden werd nog gesteld dat de Drentse burger niets zou merken van het miljoenenverlies. Een WMD-woordvoerder zegt nu dat er wel degelijk gevolgen zijn, maar wil of kan niet zeggen hoeveel vertraging de vervanging van de waterleidingen zal oplopen. ,,Feit is dat we minder kunnen investeren. De asbestcement-leidingen zijn een voorbeeld. We willen de watertoren van Assen ook restaureren. Misschien dat dit ook minder snel zal gaan, maar dat kan ik nog niet met zekerheid zeggen.’’

De afwikkeling van het Indonesische avontuur heeft overigens geen effect op het Drentse watertarief.

DVHN

Kritiek op Indonesië-project WMD was bekend, maar er gebeurde niets
27-08-2016 Bas van Sluis Drenthe


Meerdere Drentse bestuurders waren op de hoogte van twee uiterst kritische rapporten van het ministerie van Buitenlandse Zaken over de Indonesië-projecten van Waterleidingsmaatschappij Drenthe (WMD). Niemand trok actief aan de bel.

Die conclusie kan worden getrokken op basis van jaarverslagen en diverse documenten van zowel Stichting Watervoorziening Oost-Indonesië (SWOI), de WMD en het ministerie. De rapporten van Buitenlandse Zaken (BuZa) uit 2009 en 2013 gaven genoeg aanleiding om actief aan de bel te trekken door de bestuurders en de Raad van Commissarissen te waarschuwen. Opmerkelijk genoeg gebeurde dat niet.

Bekend

De activiteiten van de Waterleiding Maatschappij Drenthe in Indonesië zijn inmiddels uitgelopen op een (financieel) fiasco. Van de 40 miljoen euro die vanaf 2005 in Indonesische waterprojecten zijn gestoken komt hoogstwaarschijnlijk maar een schijntje (700.000 euro) terug. Al vroegtijdig werd, onder meer in de BuZa-rapporten, gewaarschuwd dat bijsturing nodig was.

Alle bestuurders van het SWOI wisten dit. En ook zeker één lid van de Raad van Commissarissen - oud-burgemeester Sjoerd Kremer van gemeente De Wolden - was op de hoogte van de voor WMD lastige rapporten. Toch verzuimde hij tot voor kort om zijn mede-commissarissen hierover in te lichten. In het eigen RvC-reglement van WMD staat dat dit wel verplicht is. Kremer maakte in 2013 de overstap van de SWOI, dat namens de landelijke overheid de miljoenen voor de Indonesische WMD-waterprojecten beheert, naar de RvC van WMD.

Kritiek

De WMD startte in 2005 met hun waterprojecten in Indonesië. In de zogeheten Mid Term Review (MTR) uit 2009 staat dat de gestelde hoofddoelen ‘onrealistisch’ en ‘onbereikbaar’ zijn met de beschikbare miljoenen en gestelde tijd. Onder meer de Nederlandse ambassade in Jakarta waarschuwt dat aanpassingen nodig zijn. Gesuggereerd wordt dat het misschien beter is als de Nederlandse overheid stopt met de projecten. Vier jaar later wordt een eindevaluatie opgesteld. Wederom is de kritiek niet mals.

Nooit ingelicht

De huidige RvC-voorzitter Geert Jansen bevestigt desgevraagd dat RvC-lid Kremer wist van de rapporten. ,,Onlangs heeft hij tegenover mij bevestigd dat hij al eerder een concept-versie heeft gezien.’’ Jansen benadrukt dat hij tot voor kort nooit op de hoogte was omdat directeur Karst Hoogsteen de rapporten in de la zou hebben laten liggen. Volgens Jansen is het „onbestaanbaar” dat de RvC niet is geïnformeerd. ,,Had ik in 2013 dat kritische rapport gehad, dan had ik direct de aandeelhouders ingelicht. Die hadden hiervan op de hoogte moeten worden gebracht.’’

Commissaris van de Koning Jacques Tichelaar van de provincie Drenthe is de bestuursvoorzitter van de SWOI. De provincie Drenthe is met 50 procent de grootste aandeelhouder van WMD. Maar ook Tichelaar vond het kennelijk onnodig om de RvC, en daarmee onder meer de aandeelhouders (lees: provincie Drenthe), in te lichten. Jansen zegt dat hij nooit - ook niet informeel - door Tichelaar of andere SWOI-bestuurders is ingelicht over de kritische rapporten. ,,Wat je daar ook maar van vindt, maar formeel hoeft dat ook niet. De CEO (Karst Hoogsteen, red.) moest dat doen.’’

Kwijtschelden

De bedoeling was dat Indonesische waterbedrijven uiteindelijk via rente de miljoenenleningen uit Drenthe terug zouden betalen. In meerdere verslagen wordt vermeld dat zowel de SWOI als WMD besluit om diverse leningen aan Indonesische waterbedrijven kwijt te schelden. Opgeteld zou dat naar verluidt om zo’n 12,5 miljoen euro gaan. Hoewel dit ook in het jaarverslag van de WMD staat, was er niemand van de toezichthouders - voor zo ver bekend - die hierover vragen stelde. Het kwijtschelden van leningen staat ook nog op de rol voor 2014, 2015 en 2016.

Dagblad van het Noorden

DONDERDAG 9 MAART 2017, 22:48
'Oud-commissaris van WMD hield informatie achter voor zijn medecommissarissen'

ASSEN - De rol van oud-commissaris Sjoerd Kremer van Waterleiding Maatschappij Drenthe (WMD) wordt door z'n ex-collega's ernstig in twijfel getrokken.

Kremer heeft onterecht cruciale informatie achtergehouden. Zo is te lezen in een vertrouwelijke brief van de raad van commissarissen aan de aandeelhouders.

Het gaat om informatie over een kritisch rapport van het ministerie van Buitenlandse Zaken uit 2013 over de projecten van de WMD in Indonesië. In dat rapport heeft het ministerie forse kritiek op de werkwijze van de WMD in het buitenland.

Waarom zei Kremer niets?
Dan is er nog een brief van minister Ploumen uit mei 2013 waarin het Drentse waterbedrijf wordt opgeroepen om leningen kwijt te schelden en te kijken of de WMD niet moet stoppen in Indonesië. De financiële risico's zijn te groot. Die brief heeft, net als het rapport, de commissarissen nooit bereikt.

Voormalig directeur Karst Hoogsteen wist van de kritische houding van het ministerie en de risico's. Net als het bestuur van de stichting SWOI. De stichting SWOI beheerde in opdracht van de WMD miljoenen euro's die zijn ingezet in Indonesië. Sjoerd Kremer was bestuurslid van deze stichting.

Eerst bestuurslid SWOI en toen commissaris
In februari 2013 stopt Kremer, oud-burgemeester van De Wolden, als bestuurslid van SWOI en wordt commissaris. Hij had zijn medecommissarissen kunnen vertellen over de kritiek en de brieven en rapporten, maar deed dat niet.

De hele kwestie Indonesië heeft de WMD miljoenen gekost. Zo'n elf miljoen in totaal. De kwestie heeft er voor gezorgd dat investeringen in nieuwe waterleidingen zijn versoberd. De WMD bouwt de banden met Indonesische waterbedrijven inmiddels af.

Met de kennis van nu
Volgens voorzitter Geert Jansen van de raad van commissarissen was het nooit zo ver gekomen als zij hadden geweten van de brief en het rapport. "Wij moeten achteraf constateren dat hij van de hoed en de rand wist, maar zijn medecommissarissen daar niet correct van op de hoogte heeft gesteld."

De kwestie WMD is nog niet voorbij. Er wordt op dit moment gewerkt aan een vervolgrapport waarin duidelijk moet worden of voormalig directeur Karst Hoogsteen heeft gehandeld, zonder dat dit volgens de eigen regels van de WMD mocht. De raad van commissarissen verwijt hem in ieder geval onbehoorlijk bestuur. Het onderzoek is nog niet klaar.

Door: Andries Ophof
RTV Drenthe

Waar zijn die Drenten nou mee bezig?
Besturen die anderen niet op de hoogte brengen van noodzakelijke (financiële) zaken.
De commissaris van de Koning in Drenthe is ook al opgestapt wegens verkeerd financieel gedrag...



DK

Waterleidingmaatschappij Drenthe benoemt nieuwe directeur

04-07-2017 Arnoud Bodde Drenthe


Leo Hendriks. Foto: Marcel J. de Jong

De Waterleidingmaatschappij Drenthe (WMD) heeft Leo Hendriks benoemd tot nieuwe directeur van het waterbedrijf. Hij gaat per 1 september aan de slag en volgt interim-directeur Peter Glasbeek op.

Hendriks (1964) werkte in het verleden onder meer bij Rijkswaterstaat, adviesbureau RoyalHaskoning en waterbedrijf Vitens. Hij is momenteel directeur-bestuurder van woonbedrijf Ieder1, de grootste woningcorporatie in de stedendriehoek Deventer-Zupthen-Apeldoorn.

‘De wereld helpen aan drinkwater’

,,Mijn keuze voor de studie civiele techniek en het water is voortgekomen enerzijds uit mijn liefde voor techniek en anderzijds vanuit mijn ideaal de wereld te willen helpen aan drinkwater’’, zegt Hendriks in een persbericht van de WMD.

,,Met Leo halen we een enthousiaste en energieke persoonlijkheid in huis’’, meldt Geert Jansen, voorzitter van de raad van commissarissen. ,,Met zijn kennis en kunde zien we hem als de perfecte kandidaat om WMD in de ontwikkeling naar een transparante en krachtige organisatie verder te begeleiden.’’

WMD is de drinkwaterleverancier in de provincie Drenthe.

WMD in opspraak

De WMD kwam vorig jaar in opspraak toen bleek dat geld dat in projecten in Indonesië is geïnvesteerd moest worden afgeboekt. Oud WMD-directeur Karst Hoogsteen sprak in 2002 met de commissarissen af dat maximaal 3,5 miljoen euro in waterprojecten in Indonesië zou worden geïnvesteerd. Uiteindelijk bleek een veelvoud te zijn uitgegeven en deels verdampt. Hoogsteen kon grotendeels zelfstandig zijn gang gaan en niemand van de toezichthouders trok in al die jaren aan de handrem.

Nieuwe toezichthouders moeten beslissen of hun voorgangers en oud-bestuurders vervolgd moeten worden voor de miljoenenverliezen, dat was vorige maand het advies van de aandeelhouders van de Waterleidingmaatschappij Drenthe aan de huidige raad van commissarissen. De provincie is voor 50 procent aandeelhouder, elf gemeenten (Meppel niet) bezitten de andere helft.

De kwestie wordt binnenkort opnieuw besproken tijdens een aandeelhoudersvergadering.

DVHN.nl