Hansina Uktolseja (1955-1977)
Door: Beatrice de Graaf en Maarten van Riel
Historisch Nieuwsblad 4/2008
Treinkaapster uit liefde
Bij het beëindigen van de gijzeling van de trein bij De Punt door Molukkers in 1977 werd de ongewapende Hansina Uktolseja van dichtbij neergeschoten. De marinier die het salvo afvuurde was geïnformeerd dat zij een ‘pittige tante’ was. Uit interviews met bekenden blijkt echter dat Hansina ‘absoluut geen politiek persoon’ was. Zij zag de kaping waarschijnlijk als een middel om haar verboden relatie met een van de andere kapers te redden.
Op maandagochtend 23 mei 1977 verscheen Hansina Uktolseja, roepnaam ‘Hansje’, niet op haar werk. Haar werkgever, tandarts Robert Schmidt te Assen, was verbaasd. ‘Ze was altijd keurig op tijd. Ze vond dat zelf heel “on-Moluks”, maar ze begon altijd stipt om acht uur.’
Kaping trein van Assen naar Groningen
Rond negen uur vertelde een patiënt dat de trein van Assen naar Groningen was gekaapt. Om twaalf uur belde Hansina’s broer John op met het nieuws dat Hansina waarschijnlijk bij de kaping betrokken was. Schmidt: ‘Toen ik dat hoorde, wilde ik er onmiddellijk naartoe. Ik dacht: ik praat haar wel uit die trein, dit is allemaal één groot misverstand.’ Maar de trein was inmiddels omgeven door een kordon van politiewagens en -agenten, en tandarts Schmidt werd op andere gedachten gebracht. Zijn vrouw en hij zagen Hansina niet meer levend terug.
De treinkaping bij De Punt staat in de geheugens van vele Nederlanders gegrift. Ook binnen de Molukse gemeenschap is de gebeurtenis nog steeds een grote pijnplek. In de collectieve herinnering van de Nederlandse bevolking was de eerste treinkaping, in december 1975 bij Wijster, de gruwelijkste. Molukse actievoerders schoten de machinist neer en executeerden daarna nog twee passagiers, omdat de regering hun eisen niet inwilligde. De kapers gaven zich uiteindelijk over en werden veroordeeld tot veertien jaar cel.
Lees verder bij Historisch Nieuwsblad