'De stranden van Bali zijn veilig, dus kom', twittert de president

'De stranden van Bali zijn veilig, dus kom', twittert de president

Door de uitbarsting van de vulkaan Agung blijven toeristen massaal weg uit Bali. De economische schade zou al zo’n €1 mrd zijn. Om toeristen te lokken heeft de regering het dreigingsniveau verlaagd en een pr-offensief in gang gezet.

‘Bali is veilig, kom alsjeblieft vakantie vieren in Bali. Vanmiddag is het strand van Kuta druk. Kom en zie het zelf: druk, heel druk’, twitterde de Indonesische president Joko Widodo na afloop van een (uitzonderlijke) kabinetsvergadering op Bali. Dezelfde boodschap herhaalde hij in een vlog. Zijn vicepresident Jusuf Kalla komt oud en nieuw vieren op het eiland. Het is allemaal onderdeel van een pr-offensief met als boodschap: Bali is veilig.

Om dit te onderstrepen, heeft de president het dreigingsniveau buiten de twaalfkilometerzone verlaagd — terwijl de vulkaan Agung vanaf september continu rookt en rommelt, en soms op kleine schaal uitbarst. De redenering: het hogere niveau zorgt voor negatieve reisadviezen in het buitenland. Of het helpt? De meeste toeristen blijven niet weg omdat ze bang zijn voor lava, maar voor sluiting van de luchthaven door aswolken.

Stunten met prijzen
Eind november was dat drie dagen het geval, waarna het aantal arriverende toeristen met driekwart daalde. Tussen kerst en oud en nieuw zou het hoogseizoen moeten zijn. Nu zijn de stranden en straten, ondanks de woorden van de president, zo goed als leeg. Hotels en vliegtuigmaatschappijen stunten met prijzen. De bezettingsgraad van hotels en restaurants is volgens de brancheorganisatie 20%, terwijl 80% normaal is.

Het eiland met 4,2 miljoen inwoners verwelkomt jaarlijks zo’n vijf miljoen buitenlandse toeristen en tien miljoen binnenlandse toeristen. Toerisme zorgt voor 70% van alle inkomsten van het eiland en voor 4,5% van het Indonesische bruto binnenlandse product. Het ministerie van toerisme schat dat de gederfde omzet door de vulkaan inmiddels zo’n €1 mrd is.

Robbert Wille opende vorig jaar in strandoord Seminyak de hippe kebabzaak annex bar King Kebab. 'Door kerst lijkt het wat aan te trekken, maar we hebben dagen gehad dat we maar 25% van onze normale omzet draaiden', zegt de Nederlander. 'Ik heb gelukkig nog niemand hoeven te ontslaan, maar wel de werktijden moeten halveren. Gelukkig ging iedereen daarmee akkoord.'

Dorpen platgewalst
Het eiland met 4,2 miljoen inwoners verwelkomt jaarlijks zo’n vijf miljoen buitenlandse toeristen (van wie 100.000 uit Nederland) en tien miljoen binnenlandse toeristen. Toerisme zorgt voor 70% van alle inkomsten van het eiland en voor 4,5% van het Indonesische bruto binnenlandse product. Het ministerie van toerisme schat dat de gederfde omzet door de vulkaan inmiddels zo’n €1 mrd is.

De vorige grote eruptie van de Agung was in 1963. Meer dan duizend mensen kwamen toen om het leven. Voornamelijk door stromen van lava, gas, rotsen en as (‘gloedwolken’), die hele dorpen tot ruim tien kilometer van de krater binnen enkele seconden platwalsten. Kleinere uitbarstingen hielden een jaar aan.

Grote toeristische hotspots als Ubud en Kuta liggen op 50 tot 75 kilometer van de Agung. In het gebied rondom de vulkaan vallen echter de hardste economische klappen. Ruim 70.000 mensen die in een straal van twaalf kilometer van de krater wonen, zijn geëvacueerd en verblijven in opvangkampen in naburige dorpjes. Vooral in de onofficiële kampen zijn er tekorten aan basisvoorzieningen zoals voedsel en toiletten. Non-gouvernementele organisatie en particulieren springen bij.

Een van hen is de Nederlands-Molukse Marcello Supusepa. Tijd heeft hij momenteel genoeg, want bijna alle boekingen in zijn guesthouse Home Bali Home op het zuidelijke schiereiland zijn geannuleerd. Via donaties uit Nederland hoopt hij genoeg voedsel en duikbrilletjes (die de ogen beschermen voor asregens) te kunnen kopen voor evacués.

Supusepa: 'Veel mensen zitten hier vanaf september. Vaak hebben ze al wat koeien moeten verkopen, terwijl dat lopende spaarpotten zijn waarmee ze bijvoorbeeld de studies van hun kinderen willen betalen. In Kuta en Ubud is het leeg, maar hier vind je het grootste leed.'

FD