Grote druk op Indonesië om Javazee-wrakken
Door OLOF VAN JOOLEN
02-02-2018
Nederland heeft afgelopen week grote druk uitgeoefend op Indonesië om stoffelijke resten die werden aangetroffen tijdens het illegaal slopen van in de Javazee gezonken oorlogsschepen veilig te stellen. Het wachten is echter nog steeds op groen licht vanuit Indonesië.
Dat blijkt uit de beantwoording van Kamervragen door de ministers Bijleveld (Defensie) en Van Engelshoven (Cultuur). De belangrijkste stap waarover ze melding maken, is het versturen van een zogeheten note verbale. Dat is een officiële brief waarin Indonesië om opheldering wordt gevraagd. Het geldt binnen de diplomatie als een zwaar middel.
Botten, beenden en schedels
De bewindslieden stellen dat het voor nabestaanden zeer belangrijk is dat er snel duidelijkheid komt over de stoffelijke resten die in het dorp Brondong begraven liggen. Volgens lokale autoriteiten gaat het om botten, beenderen en schedels afkomstig uit oorlogsbodems die tot zinken werden gebracht tijdens de slag in de Javazee (1942). Dat zijn vooral Nederlandse en Britse schepen.
,,Nederland voert op dit ogenblik nauw overleg met de Indonesische autoriteiten over nader onderzoek ter plaatse om de vragen die naar aanleiding van de recente berichtgeving zijn gerezen zo goed mogelijk te kunnen beantwoorden”, schrijven de bewindslieden. Ze verwijzen naar een gesprek tussen de Nederlandse ambassadeur en de Indonesische minister van transport. Dat had een week geleden plaats.
Hoge prioriteit
Over tastbare resultaten van dit en eventuele andere gesprekken staat niets in de brief. Volgens een woordvoerder van het ministerie van Defensie heeft de zaak echter zeer hoge prioriteit. Er zijn volgens hem dagelijks contacten over tussen de Nederlandse ambassadeur en hoge Indonesische functionarissen.
In de antwoorden op de vragen van leden Haga (VVD) en Belhaj (D66) proberen Bijleveld en Van Engelshoven wel de politieke binnenbrand te blussen die ontstond over het verlenen van vergunningen door Indonesië voor het ruimen van wrakken. Volgens het land is dit niet gebeurd en Nederland bevestigt dat nu door te wijzen op de coördinaten van de locaties waar mocht worden geruimd. Die liggen kilometers van waar de Britse HMS Elektra en de Hr.Ms. Kortenaer lagen.
Coördinaten
De Australische wrakdeskundige Scott Willan zegt daarvan op de hoogte te zijn geweest. Volgens hem interpreteren bergers dit soort coördinaten alleen veel ruimer en zullen ze daarom van mening zijn geweest legaal de Elektra en Kortenaer in delen naar boven te hebben gehaald.
Telegraaf