De vulkanenfluisteraar 30 augustus 2009 | tekst: Heiba Targhi Bakkali
Hij is de beroemdste bejaarde van Indonesië: Mbah Marijan. Met zijn ‘mystieke krachten’ houdt hij de levensgevaarlijke Mirapi-vulkaan in bedwang. “Ik ben geen lafaard.”
Mbah Marijan (spreek uit: Maa-rie-djaan) is een beroemd man in Indonesië. Zijn faam vergaarde de bejaarde na zijn zeventigste levensjaar. Zijn gezicht siert metershoge reclameborden voor vitaminesupplementen, in populaire soapseries vervult hij gastrollen, er verschenen talloze biografieën en zijn dorpswoning is een toeristische trekpleister.
Marijan is niet zomaar een beroemdheid: hij is een nationale held. Die status heeft hij te danken aan de ‘mystieke krachten’ die hem door de Indonesiërs worden toegedicht. Met die bijzondere gave houdt hij ‘s werelds meest actieve vulkaan, de Merapi, al decennia in bedwang. Dat is zelfs zijn officiële functie: in 1982 stelde het sultanaat van Jogjakarta hem aan als beschermheer en sleutelbewaarder van de Merapi – à twintig cent per maand. Drie jaar geleden kwam de indrukwekkende vulkaan voor het laatst in actie. Het begon met enorme gifdampen die maandenlang opstegen uit het binnenste van de Merapi – de opmaat naar een grote uitbarsting. Het overheidsadvies aan de omwonenden was dan ook helder: zo snel mogelijk evacueren. Maar Marijan was niet onder de indruk.
Hij bleef in zijn geboortedorp, op de flank van de vulkaan, wachtend op een visioen. Want alleen een teken van de Almachtige kan Marijan ervan overtuigen de Merapi te verlaten. Vijfduizend bewoners van zijn eigen dorp en de omliggende dertig nederzettingen volgden het voorbeeld van hun sleutelbewaarder en bleven in de gevarenzone. “Ik ben geen lafaard”, tekende een tiental Indonesische dagbladen uit zijn mond op. De wereld keek gespannen toe. Uiteindelijk kwam het inderdaad tot een uitbarsting, maar de schade was te overzien. "Er kwamen twee mensen om door het natuurgeweld", vertelt Marijan vanuit zijn houten fauteuil in zijn bescheiden woning. Hij woont sober, maar voor lokale begrippen riant. Zijn huis staat in het midden van het dorp. Het gerucht gaat dat de lavastromen altijd rond zijn huis vloeien.
Marijan is hoogbejaard. Dat zie je niet alleen aan de rimpels in zijn gelaat. Terwijl hij vertelt over zijn gave – die hij zou hebben geërfd van zijn vader en grootvader – dommelt hij regelmatig in. Uitbarstingen van de Merapi zijn de toorn van God, verklapt hij als hij weer wakker schrikt. En dus doet Marijan er alles aan om Hem tevreden te houden, met een mix van Javaanse en islamitische rituelen. “We offeren rijst, ik lees veel in de Koran en ik bid voor de mensen om ze te beschermen.” Is het zo simpel? Marijnan lacht geheimzinnig. “De rest is geheim.”
VersPers
ma 31 aug 2009 - 13:13