Nederland exporteert recordbedrag aan wapens
Merijn Rengers
AMSTERDAM - Nederland heeft in 2008 voor een recordbedrag van bijna 1,3 miljard euro wapens geëxporteerd. Dat blijkt uit een analyse van Nederlandse wapenexportvergunningen die woensdag wordt gepubliceerd door de Campagne tegen de Wapenhandel.
Nederland exporteert vooral overtollig defensiematerieel (tanks, fregatten), marineschepen, vliegtuigonderdelen en radarsystemen, blijkt uit de analyse.
Indonesië was in 2008 een van de grootste afnemers van Nederlands militair materieel. Het land bestelde twee korvetten bij de werf De Schelde. Totale kosten, samen met de bijbehorende radarapparatuur: 316 miljoen euro.
Nederland was in 2008 wereldwijd de zevende wapenexporteur. Dat strookt niet met het vredelievende beeld dat Nederland in het buitenland nastreeft, stelt Frank Slijper van de Campagne tegen de Wapenhandel.
‘Het Nederlandse wapen-exportbeleid lijkt ethisch goed onderbouwd. Het houdt rekening met regionale en binnenlandse conflicten, mensenrechtenschendingen en de draagkracht van het ontvangende land. Toch blijkt in de praktijk de interpretatie van de exportcriteria rekbaar als elastiek’, aldus Slijper.
Volgens de onderzoeker zijn diverse exportvergunningen strijdig met Europese wapenexportcriteria waaraan Nederland zich heeft verbonden. Zo werd toestemming gegeven voor wapenzendingen naar Pakistan, Saoedi-Arabië en Jemen, ondanks gewapende conflicten en mensenrechtenschendingen in die landen.
Slijper zet ook vraagtekens bij de dure en hypermoderne marinevaartuigen die Nederland aan Indonesië heeft verkocht. ‘Wij hebben een langlopende ontwikkelingsrelatie met dat land, dat zich vervolgens diep in de schulden steekt om bij ons wapentuig te kopen.’
Een andere klacht van Slijper, die als een van de weinigen de Nederlandse wapenexporten op de voet volgt: de doorvoer van oorlogsmaterieel via Schiphol en Rotterdam. ‘Er zijn vorig jaar twee Tsjechische wapentransporten met onder meer twintigduizend geweren op weg naar Sri Lanka doorgelaten’, aldus Slijper. ‘Ook werd niet opgetreden tegen een massale vracht Amerikaanse munitie voor Georgië, die eind juli – vlak voor de oorlog tegen Rusland – op Schiphol werd aangemeld.’
Ten slotte bekritiseert hij de export van Nederlandse nachtzichtapparatuur naar landen als India, Marokko, Thailand en China. ‘Tegen China loopt nota bene een beperkt Europees wapenembargo’, zegt hij. ‘En wat te denken van Libië, dat voor het eerst in decennia weer een acceptabele bestemming is?’
Volkskrant, 10-11-2009
wo 11 nov 2009 - 12:18
