President Yudhoyono kan met onderzoeksrapport beginnen aan grote schoonmaak
Justitie Indonesië 'in handen maffia'
Een onderzoekscommissie heeft bevestigd dat het justitiële apparaat in Indonesië door en door corrupt is.
door Michel Maas
Jakarta - De Indonesische president Susilo Bambang Yudhoyono kan beginnen aan de grote schoonmaak die hij twee weken geleden heeft beloofd. De Indonesische justitie wordt gerund door een 'maffia' van politie, openbaar ministerie, rechters en 'makelaars' in rechtszaken, en die maffia gaat Yudhoyono uitroeien, zegt hij.
Een team van wijze mannen heeft hem deze week materiaal gegeven waarmee hij aan de slag kan: een onderzoeksrapport waarin hooggeplaatste politieofficieren, een adjunct-procureur-generaal en een zakenman openlijk worden aangewezen als verdachten in een schandaal dat 'de sociale en politieke stabiliteit' van Indonesië bedreigt.
Heel Indonesië kijkt al weken met verbijstering naar de ontwikkelingen in het schandaal, dat genoeg stof biedt voor een soap. De politieofficieren, justitiemedewerkers en corruptiebestrijders staan tegenover elkaar in een zaak die begon met een bankschandaal, maar intussen verbindingen heeft met een prominente liefdesaffaire, een moord, valse getuigenissen, afgeluisterde telefoongesprekken, omkoperij en intimidatie.
Centraal in de zaak staat de anti-corruptiecommissie KPK, die uiterst voortvarend corrupte politici en topambtenaren aanpakt. Toen de agenten van de KPK topofficieren van de politie (een van de corruptste instellingen van het land) begonnen af te luisteren, besloten die in de tegenaanval te gaan, en de KPK een lesje te leren.
Twee onderdirecteuren van de KPK, Bibit Samad Rianto en Chandra M. Hamzah, werden aangeklaagd wegens corruptie, afpersing en machtsmisbruik. Zij werden op grond van valse getuigenissen en gefingeerde aanklachten opgesloten. De bewijzen tegen hen waren echter zo dun, en de wraakactie was zo doorzichtig dat alle Indonesische media over de politie heen vielen.
Op het internet betuigden meer dan anderhalf miljoen mensen hun steun aan Bibit en Chandra, en in een live-uitzending op televisie werden tenslotte afgeluisterde telefoongesprekken afgespeeld die duidelijk maakten dat er op hoog niveau een complot tegen de KPK was gesmeed.
Wat volgde waren steeds weer nieuwe onthullingen in de media, en uiteindelijk bekentenissen van politieofficieren die toegaven dat hun eerdere verklaringen tegen de corruptiebestrijders gelogen waren, in opdracht van de politietop.
In plaats van in te grijpen, benoemde president Yudhoyono de commissie van wijze mannen. Dat gaf hem twee weken de tijd om op adem te komen. Nu is de commissie klaar. Zij heeft een hoop van de twijfel en de vraagtekens op een rijtje gezet, en voorzien van de aanbeveling om de schuldigen te straffen en het hele justitiële apparaat van Openbaar Ministerie en politie grondig te hervormen.
De commissie laat doorschemeren dat er veel koppen zullen moeten rollen. Of dat gaat gebeuren, valt te bezien. De enige politieman die tot dusver op non-actief is gesteld, omdat hij in diverse verdachte telefoontjes figureerde, is dinsdag teruggkeerd op zijn post.
De president heeft tot aanstaande maandag de tijd gevraagd om het rapport te bestuderen.
De Volkskrant
19-11-2009