Bijna uitgestorven kaketoe te koop

donderdag 21 januari 2010 door Elske Schouten

Bijna uitgestorven kaketoe te koop


Morgenochtend in nrc.next: een verhaal over hoe ik bíjna een superzeldzame en bedreigde kleine geelkuifkaketoe had gekocht. Ik was gisteren in Oost-Jakarta op dierenmarkt Pramuka, voor een verhaal over de verdwijnende biodiversiteit in Indonesië. En daar dus, of eigenlijk in de kampong erachter, de kleine geelkuif en andere soorten van de rode lijst van de International Union for Conservation of Nature.

Baby-arends op de Pramuka markt

De markt is behoorlijk groot. Er zijn vooral veel felgekleurde tropische vogels, die de meest bijzondere geluiden maken. Het is er een kakofonie van gezang en gefladder en gekrijs. En af en toe word je verrast. Ik stond te praten met een verkoper, toen hij opeens het rieten mandje opende dat hij in zijn handen hield: twee donzige babyarendjes. Hij voedde ze zelf, met krekels.

Veldslangen

Ze hebben er ook andere dieren. Bovenop een terrarium met veldslangen lagen in tule zakjes flinke pythons te wachten op een koper. Ernaast zaten de wél giftige cobra’s in plastic potten met gaatjes erin. De verkoper vertelde dat ze veel worden gekocht door Nigerianen, die het bloed drinken voor hun ‘mannelijkheid’.

cobra's

De meeste dieren op de markt zijn niet beschermd. Maar Tri Prayudhi van natuurbeschermingsorganisatie Profauna, vertelde dat 90 procent van de dieren op zo’n markt wordt gevangen in de natuur. Soms geldt dat ook voor dieren waarvan de verkoper zegt dat ze zijn gefokt. Zo kon ik voor 1.900 euro een stelletje kopen van de Bali-spreeuw, een met uitsterven bedreigde zangvogel. Met certificaat dat het dier gefokt is en niet gevangen, zei de verkoper. Daarmee is het legaal om zo’n vogel te verhandelen.

Maar volgens Prayudhi klopt het vaker niet dan wel, dat zo’n dier gefokt is. Hij zegt dat de ring met registratienummer die gefokte dieren om hun poot krijgen, na hun overlijden vaak wordt gebruikt voor een gevangen vogel. Zijn organisatie publiceerde een rapport over de smokkel van bedreigde papegaaien, zoals de kleine geelkuifkaketoe en de zwartvleugellori, die ik ook op de markt aantrof. Tussen het bos en de uiteindelijke koper overlijdt ongeveer 40 procent van de dieren, volgens de organisatie.

Op de markt konden bedreigde zoogdieren worden geleverd op bestelling. Zo vertelde een verkoper dat iemand hem een kleine panter had aangeboden voor 250 miljoen roepia (19.000 euro). Je kon ook een hert of buideldier koeskoes bestellen. Voor de zeldzame boomkangoeroe uit Papoea moet je wel een jaar wachten.

Wie kopen nu dit soort dieren, vraag je je af? Blijkbaar mensen zoals ik, gezien het enthousiasme waarmee de verkopers me onmiddellijk hun bedreigde soorten lieten zien. Ook Koreanen en Arabieren komen volgens de verkopers graag langs. En Indonesiërs uit de elite. Een verkoper vertelde over een hooggeplaatste politieagent, die elke keer nieuwe bedreigde vogelsoorten en andere dieren bestelt. Hij was ook een van degenen die wel wilde wachten op zijn boomkangoeroe.


NRC

Een witte Bali paartje voor 1900 Euro?
In Nederland zijn er mensen (met CITO vergunning) die deze vogels kweken (ook dierentuinen mogen dat).
Maar die kosten echt geen 1900 Euro. Wel is het zo dat je deze vogels alleen mag kopen als je zelf een vergunning hebt gekregen (meestal voor soort gelijke bedreigde vogelsoorten). De markt is dus klein, tenzij illegaal.

Overigens kan je geen ring van een dode volwassen vogel om de poot van een andere volwassen vogel schuiven, dat kan alleen binnen de eerste 2 weken na de geboorte. Tenzij je een vervalste ring gebruikt. Maar op het certificaat staat de geboortedatum van de gekweekte vogel. Een kenner kan vrij aardig de leeftijd van de Bali spreeuw inschatten, die moet wel ongeveer overkomen met de aangeboden vogel. Oude certificaten worden dus vanzelf waardeloos (althans voor de kenner), of je moet ook het certificaat vervalsen.

Ik ben al ruim 25 jaar (waarvan 15 jaar secretaris) lid van een vogel kweek vereniging en enkele leden hebben de genoemde vergunning voor deze prachtige vogels, die volgens deze ervaren kwekers niet zo moeilijk te kweken zijn. (Als de ouders geen wildvang zijn, maar gekweekte vogels).

Overigens heb ik in 1994 vele vogelmarkten bezocht in Indonesië en ook toen kon je de meest zeldzaamste vogels kopen, maar ook doodgewone kanaries en grasparkietjes,die je hier in elke dierenwinkel kan kopen. Die kostten in Indonesië toen wel 10x zo veel als hier in Nederland en waren van zeer slechte kwaliteit!

Groetjes,
DK