woensdag 07 november 2012 om 17u55
Kaketoe maakt gereedschap om noten te bemachtigen
De Goffinkaketoe is een kleine witte papegaaisoort die in het wild voorkomt op de Tanimbar-eilanden in Indonesië.
Een kaketoesoort waarvan niet eerder bekend was dat die gereedschap gebruikt, is nu geobserveerd met een omgebouwd stokje om er nootjes en andere objecten mee op te vissen. Dat ontdekten wetenschappers van de universiteiten van Oxford en Wenen en het Duitse Max Planckinstituut voor ornitologie.
Het onderzoek dat werd gepubliceerd in het blad Current Biology, beschrijft hoe een Goffin kaketoe (Cacatua goffini) bij toeval geobserveerd werd terwijl hij atypisch gedrag vertoonde voor zijn soort.
"Tijdens onze dagelijkse observatie zagen we kaketoe Figaro met een steentje spelen. Toen hij het door het traliewerk stak en het steentje buiten zijn bereik viel, deed hij een paar vruchteloze pogingen om het met zijn klauw te bemachtigen. Toen dat niet lukte, greep hij naar een stokje om z'n speeltje weer op te vissen", zegt Alice Auersperg van de Universiteit van Wenen die de studie leidde.
"Om dit verder te onderzoeken, plaatsten we nootjes aan de buitenkant van het hok en filmden wat hij deed. Tot onze verbazing ging hij geen stokje zoeken, maar beet hij een grote splinter af van de houten rand van z'n kooi. Hij bewerkte die met z'n bek tot die de juiste vorm en maat had en harkte de noot naar binnen."
Voor de wetenschappers was het al een verrassing om de vogel een stokje te zien gebruiken, dat hij daarna ook zelf z'n gereedschap ging maken, maakte de verbazing nog groter.
Stokje op maat
Na Figaro's eerste succes ging hij telkens opnieuw z'n nootjes succesvol opvissen door een stokje op maat te maken. Een keer beet hij ook een twijgje van een tak af en modelleerde dat tot het de juiste vorm had.
"Figaro toont aan dat individuele leden van een soort zich kunnen onderscheiden op het vlak van probleemoplossend vermogen op basis van intelligentie. Ook al zijn z'n soortgenoten normaal gezien geen gereedschapsgebruikers, het lukte hem om dat stokje te maken en, misschien nog belangrijker, om dat te herhalen", zegt medeauteur Alex Kacelnik.
"Ook al hebben we nog moeilijkheden om de cognitieve handelingen te identificeren die deze zaken mogelijk maken, toch kan Figaro ons helpen om een aantal knopen in de evolutie van intelligentie te ontwarren", concludeert Kacelnik.
De Goffinkaketoe is een kleine witte papegaaisoort die in het wild voorkomt op de Tanimbar-eilanden in Indonesië.
Het maken van complexe werktuigen komt zelden voor bij dieren en wordt vaak gelinkt aan gevorderde cognitieve vaardigheden. Onder vogels werd het maken van gereedschap al ontdekt bij kraaiachtigen maar veel minder in andere vogelfamilies. (IPS/INM)
Knack.be
do 8 nov 2012 - 9:55