Religie 26 juli 2010 Eildert Mulder
Afvalrace voor jonge imams Deelnemer Taufek Noh© AP Maleisië wacht ademloos op de ontknoping van een realityprogramma à la ’Idols’, dat geen zanger maar de beste jonge imam moet opleveren. YouTube vult zich met fragmenten uit het programma, die de problemen tonen van islamitische pastorale zorg in het digitale tijdperk.
Maleisië en Indonesië blijven onverminderd enthousiast over het realityprogramma ’Imam muda’, dat zijn ontknoping nadert.
Het heeft de formule van het programma ’Idols’ maar moet niet een topzanger opleveren. De winnaar mag zich wel tooien met de titel ’Imam muda’, wat staat voor jonge imam. De hoofdprijs is een geheel verzorgde pelgrimsreis naar Mekka en een mooie auto. En misschien ook een bruid want het regent huwelijksaanzoeken van bewonderaars van de kandidaten.
’Imam muda’ is een Maleisisch programma, dat vanwege de taalkundige verwantschap ook goed te volgen is in Indonesië. YouTube vult zich met steeds meer videofilmpjes, die fragmenten van het programma laten zien. Ze zijn in het Maleis maar sommige hebben Engelse ondertiteling. Ze laten een mooie combinatie zien van moderne tv en de problemen waarmee de islamitische pastorale zorg worstelt in het digitale tijdperk.
Net als bij ’Idols’ en verwante programma’s valt ook in ’Imam muda’ bij elke wekelijkse aflevering een kampioenskandidaat af. Maar de presentator is minder sadistisch dan zijn collega’s bij ’Idols’. Hij laat niet de spanning oplopen tot het kookpunt, houdt niet bij elke kandidaat eerst een zenuwslopende ellenlange evaluatie, maar verricht het beulswerk snel en wijst meteen de afvaller aan. Na langdurige en bedroefde verontschuldigingen, dat wel.
In de voorronden zijn uit de duizend aangemelde kandidaten de tien finalisten geselecteerd. Ze zijn tussen de 18 en 27 jaar oud en moeten van vele markten thuis zijn. In de wedstrijd koranrecitatie komt het aan op zangkwaliteiten. Dat is geen sinecure, het moet in perfect Arabisch terwijl de moedertaal van de deelnemers Maleis is. Verder moeten ze zich nauwgezet houden aan de aanwijzingen in de heilige tekst over de recitatie.
Juryvoorzitter Hasan Mahmud Al-HafizIn een mortuarium moeten de deelnemers een lijk wassen volgens de rituele voorschriften van de islam. Er hebben zich geen familieleden gemeld, zodat de titelkandidaten de begrafenis moeten voorbereiden en uitvoeren.
Dan weer treden de kandidaten op voor een publiek en moeten ze aan de spelleider vragen beantwoorden, die uit het leven zijn gegrepen. Wat doe je met een echtpaar, acht jaar getrouwd, dat maar geen kinderen kan krijgen? Een scheiding dreigt. Een van de kandidaten produceert uit zijn blote hoofd een passend Arabisch gebed.
Prima, maar de spelleider wil meer suggesties. „Een oplossing die mannen wel leuk zullen vinden”, zegt een van de kandidaten met een boosaardige glimlach. „Polygamie.” „Adoptie”, stelt een andere kandidaat voor. Tot de tweede verjaardag kan dat, volgens de sharia. En dan moet de vrouw het geadopteerde kind de borst geven, zo ontstaat er melkverwantschap, die dezelfde waarde heeft als bloedverwantschap. „Maar als ze niet zwanger kan worden is er ook geen lactatie”, werpt de spelleider tegen, maar volgens de kandidaat zijn er tegenwoordig middelen om die kunstmatig op te wekken.
Wat doe je met een echtpaar waarvan de man de vrouw van ontrouw beschuldigt? Niet onmiddellijk geloven, zo beklemtoont de spelleider. En onderzoek de roddels op de digitale netwerken waarop de echtelieden actief zijn, zoals Facebook of Twitter: „We zijn niet meer imams in een ouderwets dorp”.
Dat is allemaal theorie, droogzwemmen, veilig, met spelleiders. Maar zo gemakkelijk komen de kandidaten er niet af. Op een van de filmpjes zit een aspirant-imam tegenover een onherkenbaar gemaakte man en vrouw. „Jij kunt me niet bevredigen, je bent impotent”, zegt de vrouw tegen haar man. „Hou je mond”, antwoordt hij met gesmoorde stem. Het blijft onduidelijk welke oplossing er wordt gevonden.
Een andere vrouw beschuldigt haar man ervan dat hij haar voortdurend slaat. „Als dat is om me een les te leren dan vind ik dat goed”, zegt ze tegen de kandidaat. „Maar hij slaat me zoals je een beest slaat.” Als de man bevestigt wat zijn vrouw vertelt, zegt de kandidaat dat hij totaal zal moeten veranderen, als hij zijn huwelijk wil redden. Maar de vrouw ziet er niets meer in, wil scheiden. Het probleem is dat ze daarvoor de medewerking van de man nodig heeft, anders wordt het een heel lastige procedure.
Op een andere video bespreekt de kandidaat dit geval met zijn collega’s/concurrenten. „Zonder scheiding blijft hij haar slaan”, zegt een van hen. „Er is maar één oplossing, ze moet taekwondo leren.”
© Trouw 2010, op dit artikel rust copyright.